Regiokantoor West - Politiezone Antwerpen: hightech technieken achter historische gevel (Collectief Noord)

Wat bezoekers aan het Regiokantoor zien, is slechts het topje van de ijsberg. Achter de muren draait een verfijnd samenspel van duurzame technieken. Een geothermische warmtepomp met BEO-veld onder het gebouw voorziet het kantoor het hele jaar door van warmte of koeling, afhankelijk van wat het moment vraagt. Het systeem kiest telkens de meest efficiënte energiebron en verdeelt de warmte gelijkmatig via vloeren en plafonds. Zo blijft de temperatuur constant en tochtvrij, met een verrassend laag energieverbruik als resultaat.

Slimme technologie in dienst van comfort

Ook de luchtkwaliteit wordt continu bewaakt en bijgestuurd. Dankzij een CO₂-gestuurd ventilatiesysteem weet het gebouw precies hoeveel verse lucht nodig is om de ruimtes aangenaam en gezond te houden. Het systeem communiceert met het gebouwbeheersysteem (GBS), dat op zijn beurt verlichting, zonwering en energieverbruik coördineert. PV-panelen op het dak leveren lokale stroom, terwijl slimme laadpalen met loadbalancing piekbelasting op het net voorkomen. Zelfs regenwater wordt via de groendaken opgevangen en hergebruikt – een staaltje van circulaire efficiëntie in een compacte stedelijke context.

Het resultaat is een gebouw dat letterlijk meedenkt met zijn gebruikers. Verwarming, ventilatie, verlichting en energie worden autonoom geregeld en continu geoptimaliseerd. Medewerkers hoeven nauwelijks nog in te grijpen: het gebouw anticipeert op temperatuurverschillen en gebruiksintensiteit. Zo ontstaat een werkomgeving waarin technologie niet op de voorgrond treedt, maar discreet bijdraagt aan het comfort en de rust die het nieuwe regiokantoor uitstraalt.

Historische gevel, hedendaagse gelaagdheid

De architecten van Collectief Noord kozen ervoor om de historische classicistische gevel te behouden, terwijl achter die façade een volledig nieuw gebouw verrees. De vroegere kamerstructuur van het 19de-eeuwse breedhuis werd subtiel herinterpreteerd in een hedendaags plan, met een duidelijke ritmiek en heldere structuur. Het ontwerp verwijst naar de typologie van Italiaanse palazzo’s: een opeenvolging van binnen- en buitenruimtes waarin transparantie, licht en zichtlijnen centraal staan.

Die opeenvolging krijgt vorm in een reeks patio’s, elk met een eigen sfeer en functie. Ze fungeren als scharnierpunten tussen de publieke zones en de meer interne werkplekken. Zo wordt de traditionele grens tussen binnen en buiten opgeheven. De eerste patio is gekoppeld aan de ontvangstzone en biedt bezoekers een gecontroleerd zicht op de werking van de politie. Verderop vormt een binnentuin het groene hart van het complex, waar medewerkers kunnen ontspannen in de luwte van het stedelijke ritme.

Architectuur die structuur en sfeer verbindt

Binnenin vermijdt Collectief Noord bewust het generieke kantoorbeeld. De ruimten worden geritmeerd door portieken van kolommen en balken, die loodrecht op de scheimuren staan en variëren naargelang hun functie. Die draagstructuur vormt een visueel en ruimtelijk kader dat rust brengt, maar tegelijk openheid en flexibiliteit toelaat. De materialisering is sober, met warme accenten die de tactiliteit van hout en beton laten spreken.

De architecten zetten in op licht, zicht en doorwaadbaarheid. Grote ramen, doorkijken naar de patio’s en een uitgekiende lichtinval zorgen ervoor dat het gebouw niet aanvoelt als een gesloten complex, maar als een open netwerk van werkruimtes. Zo wordt de architectuur niet enkel functioneel, maar ook sociaal — een plek die ontmoeting stimuleert.

Een politiekantoor met een menselijke maat

Naast techniek en structuur speelt ook de sfeer een cruciale rol. Het regiokantoor ademt rust en geborgenheid, mede dankzij de binnentuinen en het overvloedige daglicht. Medewerkers ervaren de werkomgeving als warm en huiselijk, wat het welzijn en de productiviteit verhoogt. Bezoekers merken de transparantie en toegankelijkheid van de ontvangstzones, die bewust uitnodigend zijn vormgegeven.

Ook collega’s van andere diensten komen er graag over de vloer. De patio’s en buitenruimtes functioneren als informele ontmoetingsplekken waar spontane gesprekken ontstaan. Daarmee doorbreekt het gebouw het stereotiepe beeld van het politiekantoor als gesloten bastion, en presenteert het zich eerder als publieke werkplaats in de stad.

Strategisch ankerpunt in het stedelijk netwerk

Het Regiokantoor West maakt deel uit van het masterplan huisvesting van Politiezone Antwerpen, dat inzet op een combinatie van centralisatie en deconcentratie. Terwijl de interventiediensten vanuit één hoofdkwartier opereren, wordt de wijkwerking verdeeld over de stad. Het kantoor aan de Lange Gasthuisstraat fungeert daarbij als strategisch ankerpunt in het westelijke stadsdeel – nabij bewoners, zichtbaar en bereikbaar.

Door zijn ligging en opzet sluit het gebouw naadloos aan bij de stedelijke structuur van Antwerpen. De historische gevel herstelt het straatbeeld, terwijl het nieuwe volume achterin ruimte biedt aan een toekomstgerichte werking. Zo wordt het kantoor tegelijk verankerd in het verleden en gericht op de toekomst, in lijn met de bredere visie van AG Vespa op stedelijke vernieuwing.