Ruim 3.000 woningen in Antwerpse wijken Luchtbal en Rozemaai verwarmd met restwarmte haven tegen 2023

Het warmtenetwerk Antwerpen Noord kende een lange voorbereidingsfase om tot uiteindelijke investeringsbeslissing te komen. Wanneer het leidingnet volledig is aangelegd, zal dit warmtenet goed zijn voor een jaarlijkse CO₂-besparing van 80.000 ton. Dat is evenveel CO₂ als 12.500 Antwerpse gezinnen op één jaar uitstoten. Wanneer Boortmalt en Woonhaven aansluiten, zal het warmtenet onmiddellijk een eerste vermindering van 35.000 ton CO₂ per jaar verwezenlijken. Niet minder dan drieduizend huishoudens, 7 scholen en meerdere openbare gebouwen krijgen hun warmte er in de toekomst via een warmtenetwerk dat gevoed wordt met restwarmte uit de industrie.  

"Om warmtenetten mogelijk te maken, zijn contracten met industriële afnemers een bijzondere troef. Grote spelers zorgen er immers voor dat ook buiten het ‘stookseizoen’ nog volop nuttige warmte wordt afgenomen wat zorgt voor een betere benutting van het warmtenet. Ook de investeringssteun van de Vlaamse regering maakt het mogelijk om dit netwerk aan te leggen. Het is immers de uiteindelijke doelstelling dat de residentiële eindgebruiker niet méér zal betalen voor zijn duurzame warmte dan dat hij nu doet voor zijn fossiele brandstof", klinkt het bij de initiatiefnemers. 

De industrie stemt vraag en aanbod van warmte op elkaar af

Bij de verwerkingsprocessen van Indaver in Antwerpen Noord komt heel wat warmte vrij. Die wordt nu al gebruikt voor eigen bedrijfsprocessen en productie van elektriciteit. De restwarmte die overblijft na de productie van elektriciteit is nog steeds geschikt voor verwarmingstoepassingen. Buurbedrijf ‘Amoras’, het mechanische ontwateringsproject van de Antwerpse haven, verwarmt zijn gebouwen vandaag al met restwarmte van Indaver.  Boortmalt, de grootste moutgroep ter wereld, heeft op zo’n 8 km van Indaver zijn grootste mouterij. Met een productiecapaciteit van 470.000 ton per jaar wordt hier genoeg mout gemaakt om zo’n 16 miljard biertjes per jaar te brouwen.  Tijdens het moutproces zijn grote hoeveelheden warmte nodig. Boortmalt maakt momenteel gebruik van warmtekrachtkoppelingen en gasbranders om deze proceswarmte te produceren. Wanneer Boortmalt in de toekomst rechtstreeks warmte tapt uit het warmtenetwerk, spaart het bedrijf een hoeveelheid aardgas uit die vergelijkbaar is met de jaarlijkse consumptie van ongeveer 10.000 gezinnen.

Een open access netwerk en twee transportmaatschappijen

Het warmtenetwerk in de haven zal bestaan uit twee grote delen. Voor elk deel is een maatschappij verantwoordelijk voor aanleg, exploitatie en onderhoud.  Het eerste stuk van het traject, de warmtelevering aan het bedrijf Boortmalt, wordt gebouwd en geëxploiteerd door transportvennootschap  ‘Warmtenetwerk Antwerpen Noord’. Partners in dit transportbedrijf zijn Indaver en Port of Antwerp.  Het tweede stuk, de residentiële warmtelevering, wordt door Fluvius in opdracht van Stad Antwerpen gerealiseerd en kan rekenen op grote afnemers zoals sociale huisvestingsmaatschappij Woonhaven die er haar gebouwen met ca. 3200 woningen in de wijken Luchtbal en Rozemaai aan zal koppelen.

Bijzonder aan dit netwerk is dat het een ‘open access’ netwerk wordt: het zal open staan voor bijkomende leveranciers en/of afnemers van warmte die in een latere fase wensen toe te treden. Dit is het eerste open access netwerk dat in België gerealiseerd wordt.

“Samen met de doorgedreven vernieuwing van het patrimonium is de aansluiting op het stedelijk warmtenet één van de belangrijkste pijlers van het duurzaamheidsbeleid van Woonhaven Antwerpen “,zegt Wouter Gehre, algemeen directeur van Woonhaven. “Door de aansluiting van de woningen van Rozemaai en Luchtbal zal op termijn de verwarming van ca. 3.200 sociale woningen in het Noorden van Antwerpen CO₂-vrij zijn. Door de samenwerking met de verschillende partners kan Woonhaven voor haar sociale huurders een eenvoudig bruikbaar verwarmingssysteem garanderen dat bovendien niet duurder zal zijn dat een klassieke verwarming op aardgas.”