Saffrou: een nieuwe groene stadswijk voor Oudenaarde

De ontwikkeling van Saffrou heeft als doel een levendige en aantrekkelijke stadsinbreiding te creëren met oog voor het openbaar domein, connecties met buurt en stad, met de fietsas en het station, waarin een mix van functies tot ontwikkeling kan komen en waarbij ruimte is voor duurzaamheid voor de gemeenschap.

De Saffre Frères-fabriek vormt door haar omvang en locatie in de binnenstad vlak aan het station een belangrijk strategisch inbreidingsproject voor Oudenaarde. Het masterplan start met een doordacht ontwerp van publieke ruimtes op maat van de nieuwe woonomgeving, waarbinnen kavels met diverse typologieën worden afgebakend. Er wordt hierbij maximaal ingezet op de integratie van het industrieel erfgoed dat mee het karakter van de site bepaalt en plaats kan bieden aan gemeenschapsvoorzieningen.

De centrale loods die de ondernemershub en een overdekt publieke plein zal huisvesten wordt in de eerste fase gerealiseerd. De buurtondersteunende functies en kantoorruimtes zullen voornamelijk in de tweede fase van het project gericht aan het Machineplein, zijde Dijkstraat, worden toegevoegd.
In de eerste fase ontwerpt Architecten Achtergael ook drie urban villa’s met in totaal 56 appartementen.


Publieke ruimte

De open ruimte wordt opgebouwd als een aaneenschakeling van plekken met elk een eigen sfeer en schaal. Hoewel de publieke ruimte is opgevat als één aaneengesloten open ruimte, creëert de positionering tussen de bouwloten met sterke wanden verschillende plekken met een eigen karakter. Gekoppeld aan te behouden industriële gebouwen worden drie belangrijke publieke ruimtes voorzien die de site structureren: Machineplein, Loodsplein en Groen Hart. De ganse site is maximaal doorwaadbaar voor voetgangers en fietsers. Er wordt geopteerd om de site maximaal autoluw te houden en gemotoriseerd verkeer te beperken. De ruimtelijke structuur wordt zo ingericht dat autoverkeer wordt ontmoedigd. De auto wordt enkel toegelaten in de randen waardoor de site een aangenaam verblijfskarakter krijgt en duurzamere modi worden gestimuleerd.

In de eerste fase wordt een parkzone met 'tiny forest' aangelegd. Dit 'stadsbos' is een klein oerbos dat gebruikmaakt van een speciale Japanse techniek waarbij lokale planten en bomen op tien jaar tijd een 'oerbos' vormen: een dens bos dat zichzelf onderhoudt. Het bos zal worden aangeplant aan de hand van een participatietraject met de toekomstige bewoners en buurtbewoners. Aan de rand van het bos worden natuurlijke speelelementen voorzien.

In de eerste fase wordt ook de centrale loods volledig gerenoveerd. Hierin zal naast de ondernemershub ook een overdekt publiek stedelijk plein voorzien worden. Er wordt aan de zijde van de urban villa’s ten noordoosten van de hub een gaanderij georganiseerd.

Mix van woontypologieën

Er worden een aantal kavels op de site voorzien waarbij er een evenwicht is tussen een stedelijke dichtheid enerzijds en hedendaagse woonkwaliteiten anderzijds. Het zwaartepunt ligt op een residentiële invulling van de projectsite. Elk van de kavels wordt met een specifieke typologie bebouwd die inspeelt op de context. Hierdoor kan een goede mix aan woontypologieën gegarandeerd worden die diverse gebruikersgroepen zal aanspreken. Buurtondersteunde functies, commerciële activiteiten en horeca kunnen voorzien worden rond de hoofdpleinen. In de bewaarde erfgoeddelen worden ondersteunende functies ondergebracht met een accent op gemeenschapsniveau.


Urban villa’s

De urban villa’s zijn gepositioneerd op de hoeken van de kavel om zoveel mogelijk open ruimte te creëren tussen de villa’s. De afstand tot de bestaande en nieuwe woningen, tot de loods en tussen de urban villa’s onderling is voldoende ruim. Er wordt ingezet op een groene woonomgeving. Het model van een urban villa laat toe dat alle appartementen een sterke relatie hebben met het landschap dat hen omgeeft. De inpandige terrassen geven de gebruikers een geborgenheid. Door de balustrade deels in metselwerk te voorzien wordt dit nog versterkt.

In de Saffre Frères-fabriek komt het ornament van het verdiepte vak op verschillende plaatsen terug. Het geeft de gevels in metselwerk een ritme en schaalverkleining. Dit element word in de gevels van de urban villa’s overgenomen. De gevels zijn gebaseerd op een grid met vaste afmetingen. Binnen dit grid worden afwijkingen en verschuivingen georganiseerd zodat in de appartementen de ramen en inpandige terrassen zich op de beste posities kunnen bevinden.

Duurzame wijk

Saffrou wordt een duurzame buurt met aandacht voor een laag energieverbruik, hernieuwbare energie en ruimte voor openbaar, collectief en privaat groen. Zo zullen er geen fossiele brandstoffen te vinden zijn door het gebruik van warmtepompen. Daarnaast komen er ook zonnepanelen en zullen bijvoorbeeld oude bakstenen van de voormalige fabriek worden hergebruikt als publieke zitbanken.

De urban villa’s zijn bijzonder energiezuinig ontworpen en voldoen aan alle strenge eisen m.b.t. isolatiewaarden, energieprestaties, ventilatie en luchtverversing met warmterecuperatie. Zonnepanelen voorzien de appartementen van alternatieve energie en er wordt gewerkt met warmtepompen. De appartementen zijn Bijna Energieneutraal (BEN) en behalen een maximaal E-peil E30 en maximaal S-peil S31.

Er wordt tevens voor het ganse project ingezet op waterrecuperatie.