In het historische hart van Brugge ligt een 17de-eeuws klooster dat na jaren leegstand een bijzondere herbestemming krijgt. Het Theresianenklooster, dat later bekend werd als de Weylerkazerne, zal er herleven als een gemengd woonproject waarvoor Salens Architecten, Arjaan De Feyter, Leon Van Haesebrouck, HP Engineers en VDD Project Development de krachten gebundeld hebben.
Brugge wemelt van de historische gebouwen: sommige prachtig gerestaureerd, andere overgeleverd aan de tand des tijds. De Weylerkazerne in de Ezelstraat is zo’n iconische verlaten site die doorheen de jaren haar nieuwe doel niet had gevonden. Na een rijk verleden als Theresianenklooster, infanteriekazerne en zelfs kantoorgebouw voor de provincie stonden de gebouwen veertig jaar lang leeg. Krakers en woekerend groen kregen vrij spel. Een triest lot voor een prachtig staaltje erfgoed met wortels tot in de zeventiende eeuw.
Tot VDD Project Development een toekomstgericht plan voor de Weylerkazerne op tafel legde. Bestuurder Johan Vandendriessche: “In samenwerking met Stad Brugge en het Agentschap Onroerend Erfgoed en met het grootste respect voor de architectuurhistorische waarde van het beschermde monument krijgt de plek een gemengde invulling: veertig appartementen en vier handelspanden. Kenmerkende elementen als binnentuinen, overwelfde pandgangen, gewelven en kelders krijgen de restauratie die ze verdienen, minder waardevolle toevoegingen worden aangepast, vervangen of weggelaten.”
Harmonieus geheel
VDD ging voor het ontwerp van de nieuwe Weylerkazerne in zee met Salens Architecten uit Brugge. Het bureau bekeek allereerst de bestaande architecturale kwaliteiten. De onderste verdiepingen van het oude klooster zijn historisch waardevol en worden in ere hersteld. De tweede verdieping, die dateert uit de kazerneperiode, heeft beperkte erfgoedwaarde en wordt dan ook vervangen door een nieuwbouwdeel met een hedendaagse architectuur.
Het resultaat is een harmonieus geheel die de identiteit van de gebouwen versterkt. Voor het interieur werd Arjaan De Feyter ingeschakeld. Het ontwerpproces werd ingezet op de site zelf: voor elke ruimte werd gezocht naar de beste organisatie, de interessantste zichten enz. De groeninrichting, met specifieke aandacht voor de privacy van de verschillende bewoners, is voor de rekening van landschapsarchitect Leon Van Haesebrouck. Dit alles om een superieure woonkwaliteit te garanderen.
Groots wonen met beperkte voetafdruk
Historisch erfgoed verzoenen met 21ste-eeuwse woondromen: het is een boeiende en intense oefening. Johan Vandendriessche: “Duurzaamheid is topprioriteit in al onze projecten en dus ook de Weylerkazerne. De 21ste eeuw moet een eeuw van recuperatie zijn. Het hergebruiken van leegstaande gebouwen is een maatschappelijke verantwoordelijkheid zodat zij opnieuw een actief onderdeel kunnen worden van de maatschappij. Weldoordachte herbestemmingen zijn bovendien vaak de beste garantie voor duurzaam behoud en beheer van waardevol erfgoed en dragen bij tot een circulaire economie.”
Thibaut De Vos, ook bestuurder bij VDD: “De hedendaagse bovenbouw van de Weylerkazerne wordt in hout gerealiseerd omdat hout CO2 opslaat en thermisch beter isoleert dan beton. In samenwerking met HP Engineers worden moderne middelen als geothermische warmtepompen en zonneboilers ingezet om de wooneenheden zo energie-efficiënt mogelijk zijn. 35% van de energiebehoeften wordt ingevuld door deze ecologische installaties. In de zomer zullen de appartementen ook worden verkoeld via de geothermie.” En er zal plaats zijn voor overvloedig groen: verschillende binnentuinen en open ruimtes, hoogstammige bomen, een groene wandelzone die voetgangers doorheen de site leidt en de buurt opwaardeert tot een nieuw, levendig stadsdeel. In de historische binnentuin wordt een watervlak omringd door hagen voorzien, zo wordt de genius loci, of de ‘geest van de plek’ bewaard.