Samen sterk: Caroline Deiteren (Embuild Vlaanderen en Jos Leyssens (Orde van Architecten) werpen een blik op de bouwsector van morgen

Renovatie, energie-efficiëntie en circulariteit zijn slechts enkele van de thema’s die aan bod komen op Futurebuild Belgium, op 5 en 6 februari in Brussels Expo. Naar aanleiding van deze beurs brachten we Caroline Deiteren (Directeur-Generaal van Embuild Vlaanderen) en Jos Leyssens (Voorzitter van de Orde van Architecten) samen voor een dubbelinterview waarin ze hun visie delen op de belangrijkste trends, de rol van de overheid en hoe bouwactoren kunnen samenwerken om elkaar te versterken en innovatie te bevorderen.

Wat zijn volgens jullie de belangrijkste evoluties in de bouwsector?

Caroline: “We zien vandaag een duidelijke focus op renovatie en energie-efficiëntie. De overgang naar fossielvrije gebouwen moet worden versneld om tegen 2050 onze doelstellingen, zoals een label A voor alle gebouwen, te halen. Helaas blijft de markt hier soms nog achter. Daarnaast zijn er trends zoals industrialisering en off-site bouwen, wat leidt tot een efficiënter materiaalgebruik en snellere processen. Circulariteit en bio-gebaseerd bouwen winnen ook terrein. In maart lanceren we daarom een charter vanuit Embuild Vlaanderen om deze duurzame bouwmethodes verder te stimuleren.”

Jos: “Duurzaamheid is een veelomvattend begrip dat vaak wordt gereduceerd tot energie-efficiëntie. Maar het gaat om veel meer, zoals circulariteit. Architecten bekijken gebouwen steeds vaker vanuit een levenscyclusperspectief: van ontwerp tot afbraak en hergebruik. Technologie speelt hierin een cruciale rol. Innovaties zoals modulair bouwen zorgen voor minder afval en efficiëntere processen. Maar er is dan wel de behoefte aan een betere kennisdatabank om materialen en technieken te optimaliseren.”

 

Hoe kan de samenwerking tussen aannemers en architecten innovatie stimuleren?

Caroline: “Initiatieven zoals Flanders Build, waarin beroepsorganisaties samen met de overheid maatschappelijke doelstellingen nastreven, zijn cruciaal. Het opschalen van innovaties in het kader van betaalbaar wonen, klimaatadaptatie en duurzame renovatie vereist een gezamenlijke inspanning van de brede bouwketen. Alleen door samen te werken kunnen we vooruitgang boeken.”

Jos: “Ik geloof sterk in bouwteams waarin alle kennis wordt samengebracht. Door al tijdens de ontwerpfase samen te werken, kunnen we beter inspelen op prijs, kwaliteit en bruikbaarheid. Zo’n integrale aanpak versterkt niet alleen de sector, maar levert ook betere resultaten op voor de consument.”

 

Welke rol speelt de overheid in het bevorderen van duurzaamheid?

Jos: “De overheid heeft een sleutelrol, maar helaas is het vergunningenbeleid momenteel niet duurzaam genoeg. Dit leidt tot onnodige vertragingen en kosten. Een efficiënter beleid kan meer rechtszekerheid bieden aan consumenten en dubbel werk vermijden. Bovendien moeten stimulerende maatregelen zoals een verlaagde btw voor heropbouw beter worden ingezet.”

Caroline: “De overheid kan helpen door het opschalen van duurzame innovaties te ondersteunen met passende businessmodellen. Vlaanderen heeft al pioniers in circulair en bio-gebaseerd bouwen. Nu is het zaak om die technieken breder te implementeren en markten te creëren die duurzaamheid stimuleren.”

 

Hoe staan jullie tegenover de gratis renovatiebegeleiding die recent door Vlaams minister Melissa Depraetere werd aangekondigd?

Jos: “Renovatie is een enorme uitdaging. De ambities voor 2050 zijn lovenswaardig, maar de middelen, tijd en mankracht ontbreken om deze volledig te realiseren. De gratis renovatiebegeleiding geeft helaas een vals beeld. Renoveren is een complex proces dat niet mag worden onderschat. Het is belangrijk dat de overheid realistisch blijft en investeert in stimulerende maatregelen die haalbare economische modellen ondersteunen. De beste verbouwbegeleiders zijn volgens ons daarom architecten. Zij zijn reeds zeer goede en onafhankelijke experts in deze materie. De overheid moet hen gewoon hun rol laten spelen en die rol aanmoedigen. Bovendien is masterplanning bij de renovatieaanpak ook wel essentieel om achteraf eventueel verloren kosten te vermijden.”

Caroline: “Wij staan positief tegenover dit initiatief, omdat het de bestaande begeleiding versterkt. Vooral in appartementsgebouwen kan onafhankelijk advies een doorbraak betekenen. Toch blijft men renovatie vaak als een kost zien, terwijl de lange termijnopbrengsten zoals energiebesparing en verhoogde woningkwaliteit onderbelicht blijven. Privaat kapitaal moet beter worden ingezet, en wij zien in dat kader die begeleiding als een manier om de bal aan het rollen te krijgen.”

 

Wat zijn jullie verwachtingen voor de toekomst van de bouwsector?

Caroline: “Vlaanderen moet een voorloper blijven op het gebied van circulariteit en industrialisering. Als we stilstaan, lopen we het risico ingehaald te worden door internationale concurrenten. Renovatie, standaardisering en bio-gebaseerd bouwen zijn economische noodzaken die we niet uit handen mogen geven.”

Jos: “Ik zie een toekomst waarin modulair en adaptief bouwen centraal staan. Schoolgebouwen die later kunnen worden verbouwd tot woongebouwen, zijn daar een goed voorbeeld van. Maar dat vergt dan wel een levenscyclusbenadering die van ontwerp tot afbraak rekening houdt met flexibiliteit en hergebruik. We zien bovendien ongelofelijk veel interessante start-ups en nieuwe technologieën ontstaan die zich richten op de bouw. Tijdens Futurebuild krijgen zij de kans om zich te presenteren aan bouwprofessionals.”

 

Wil je kennismaken met de meest duurzame innovaties en oplossingen in de bouwindustrie? Afspraak op Futurebuild Belgium, op 5 & 6 februari in Brussels Expo!

www.futurebuildbelgium.be

Deel dit artikel:
Onze partners