Schréder voorziet nieuwe ledverlichting voor het circuit van Zolder

Circuit Zolder in Limburg werd ingehuldigd in 1963 en is wereldberoemd bij liefhebbers van autosport, motoren en fietsen. Elk jaar verwelkomt het circuit meer dan 400.000 toeschouwers. Sinds de opening organiseert Circuit Zolder verschillende Belgische en internationale autosportevenementen. Onder andere in de jaren 70 en 80 de F1 Grand Prix van België, en elk jaar de 24 Uur van Zolder. Het circuit was ook enkele keren gastheer voor het WK wielrennen op de weg en het WK veldrijden. Naast die prestigieuze wedstrijden organiseert Circuit Zolder ook verschillende evenementen, zoals ‘Avondfietsen’. Het hele jaar door kunnen wielerliefhebbers 3 avonden per week van 17.30 tot 21 uur in alle veiligheid op het prachtige circuit komen trainen.

Omdat er de meest uiteenlopende wedstrijden en evenementen plaatsvinden en auto’s er tijdens races snelheden tot 250 km/uur halen, kan het circuit niet zonder kwalitatieve verlichting.

sportspecialist Schréder

Tot de zomer van 2023 werd het verlicht met HID-armaturen. Uitbater vzw Terlaemen wilde profiteren van de voordelen van ledtechnologie om de zichtbaarheid op het circuit te verbeteren en haar energieverbruik te verlagen. Daarom namen ze contact op met sportspecialist Tom Daniëls van Schréder. Ze legden hem uit welke uitdagingen de nieuwe verlichting moest oplossen: 

• De zichtbaarheid en het comfort op het circuit verbeteren voor de fietsers en racepiloten.
• De veiligheid tijdens autoraces verbeteren door de kleuren van de vlaggen beter te doen uitkomen.
• De lichtvervuiling voor de omwonenden verminderen.
• Het zicht op de reclameborden verbeteren.
  
  

De veiligheid van dit bijzonder technische circuit garanderen

Het circuit is 4 km lang, heeft 2 lange rechte stukken, 7 gewone bochten en 3 chicanes en staat bekend als technisch en veeleisend. Voor de autocoureurs is het een echte uitdaging omdat ze extreem precies moeten rijden. De verlichting moet zorgen dat ze een perfect zicht op het hele parcours hebben, dat ze niet verblind worden en geen vermoeide ogen krijgen. Om dat waar te maken, vertrok Schréder BE van de verlichtingsstudie voor de oude HID-installatie en voerden we een studie uit met de IZYLUM 5-, OMNISTAR- en INDUFLOOD 3-armaturen, met asymmetrische optieken. In de start- en finishzone staan de armaturen op palen van 12 meter hoog, langs het circuit op bestaande palen van 15 meter hoog waarvan sommige op 50 meter van de baan staan.

Met de nieuwe ledverlichting is het gemiddelde verlichtingsniveau op het hele circuit 20 lux, met een uniformiteit van 55%. In de bochten wordt 6 tot 9 lux gehaald. Dat komt perfect overeen met wat de uitbaters vroegen om de veiligheid van de piloten te garanderen. 

Omdat ledverlichting het licht nauwkeuriger verspreidt, is het verschil tussen de minimale en maximale verlichtingssterktes minder groot dan bij de oude HID-verlichting, en ontstaat er minder lichtvlekken. De uniformiteit en het verlichtingsniveau die vzw Terlaemen met de nieuwe installatie bereikt, verbeteren de zichtbaarheid en het comfort voor de autocoureurs en de fietsers. 

Schréder stelde een asymmetrische verlichting voor waarbij de ledschijnwerpers maximaal 10° inclinatie krijgen. Twee criteria die absoluut nodig waren omwille van het gebruik van het circuit. Een symmetrische verlichting of een grotere inclinatie van de schijnwerpers zou de gebruikers van het circuit verblinden, met alle gevolgen van dien voor hun veiligheid. Bijkomend plaatste de fabrikant lenzen voor de leds om de lichtstroom optimaal te beheersen. Die betere bescherming van de lichtbron zorgt ook voor minder verblinding. 

• 4000K - Neutraal wit
• 20 lux - Verlichtingsniveau
• 55% - Uniformiteit
  
  

De juiste kleurtemperatuur

Schréder koos ervoor om de armaturen uit te rusten met neutraal witte leds van 4000 K met een kleurweergave van Ra > 70. Die kleurtemperatuur wordt aangeraden in omgevingen waar mensen waakzaam en geconcentreerd moeten blijven. Ze heeft als voordeel dat de ogen minder snel vermoeid raken. 

Die temperatuur heeft ook een uitstekende kleurweergave. Elk voorwerp is bijna even goed zichtbaar als in natuurlijk licht, wat essentieel is voor de veiligheid van de rijders. Omdat ze met hun wagens snelheden tot 250 km/uur halen, is het van levensbelang dat ze perfect kunnen zien welke kleuren de veiligheidsvlaggen hebben. 

De nieuwe ledverlichting verbetert hun comfort en ervaring. Ze geeft het gevoel dat het circuit beter verlicht is dan met de gele verlichting van de HID-installatie, die veel minder het daglicht benadert.

De kracht van verlichting optimaal benutten en tegelijkertijd lichtvervuiling voorkomen

Circuit Zolder ligt op een terrein van 70 hectare. De eigenaars letten er altijd op dat ze activiteiten organiseren die het milieu op en rond het terrein en de omwonenden respecteren.

Met de kracht van de ledverlichting wilden ze ook de lichtvervuiling vermijden. Eén van de voordelen van ledverlichting: je kunt de lichtstroom precies richten naar de plek waar ze nodig is. Dankzij de expertise van Schréder in verlichting heeft de fabrikant door de jaren heen verschillende fotometrische lichtverdelingen ontwikkeld waarmee voor elke omgeving een geschikte oplossing is. De asymmetrische verlichting concentreert het licht nog meer op het circuit zodat de buren geen last meer hebben van lichtvervuiling.

Lager energieverbruik

Nu de energieprijzen de pan uit swingen, zochten vzw Terlaemen net als alle andere verantwoordelijken van sportinfrastructuur ook naar oplossingen om haar bedrijfskosten te verlagen.

Een groot voordeel van ledtechnologie: ze verbruikt weinig energie en heeft een hoge efficiëntie van 160 tot 190 lm/W. Ook onze armaturen die de lichtverdeling perfect aan de toepassing aanpassen, laten toe om het energieverbruik aanzienlijk te verlagen.  De oude HID-installatie bestond uit 111 armaturen van 497 watt en 7 armaturen van 301 watt, wat overeenkomt met een totaal energieverbruik van 57,27 kW. De nieuwe installatie bestaat uit:

• Op de rechte stukken en in de start- en finishzone:
  • 36 IZYLUM 5-armaturen met 120 leds met een vermogen van 272 watt
• In de bochten:
  • 16 OMNISTAR-armaturen met 160 leds met een vermogen van 390 watt 
  • 4 OMNISTAR-armaturen met 240 leds met een vermogen van 576 watt
  • 6 INDUFLOOD 3-armaturen met 288 leds met een vermogen van 364 watt

Dat is goed voor een totaal energieverbruik van 20,52 kW, wat resulteert in een vermindering van het energieverbruik met 36,75 kW of 64%. Dankzij die energiezuinige oplossing kan vzw Terlaemen gerust nachtelijke evenementen blijven organiseren en fietsers het hele jaar door laten trainen.

De uitdaging van de timing

Omdat op Circuit Zolder het hele jaar door wedstrijden en evenementen plaatsvinden, was het een grote uitdaging om de nieuwe ledverlichting binnen de overeengekomen termijn te installeren. 

Eind januari nam vzw Terlaemen contact op met Schréder. Hun doel: de nieuwe installatie operationeel hebben voor de start van de oefenritten voor de 24 uur van Zolder op 23 augustus 2023. Belangrijk om weten: de verlichting kon alleen worden geïnstalleerd wanneer het circuit niet gebruikt werd. Omdat de evenementenkalender propvol zat, bleven er niet veel mogelijkheden over.

De uitbaters konden rekenen op het professionalisme en het reactievermogen van de teams van Schréder BE. Begin februari startte een studiebureau met de fotometrische studies van de oude installatie en begon het aan het nieuwe voorstel met ledschijnwerpers. Eind april keurde de vzw dat voorstel goed. Midden augustus, 7 maanden na het eerste contact met de eigenaars, had de installateur het hele circuit met nieuwe ledschijnwerpers uitgerust. Opdracht volbracht!

"De keuze voor een juiste verlichting is voor een race circuit een hele uitdaging. Met snelheden tot over de 250km/u , bochten die zich snel opvolgen, uitloopstroken die zorgen voor een grote afstand verschil tussen de racebaan en de verlichtingsmasten, was het de uitdaging om er voor te zorgen dat de piste overal gelijk verlicht werd, er geen blinde vlekken ontstonden en absoluut nergens verblinding is. Bovenop was het de uitdaging om met de sterke LED verlichting te zorgen dat deze geen lichtvervuiling bracht naar de buurt. Met de deskundigheid van Schréder mogen we na een succesrijke 24 Hours of Zolder besluiten dat ze in elk opzicht de finish met glans hebben bereikt.", vertelt David Vanderbeek (Infrastructure, Logistics & Operation Manager).