sEptEm gevelsteen vormt een mooi huwelijk met beton in ontwikkeling van nieuw asbestemmingsgebied

Architect Kristoffel Boghaert van AKB won, samen met een team van specialisten, de ontwerpwedstrijd die de Vlaamse Bouwmeester uitschreef. Behalve architecten en landschapsarchitecten verzamelde hij rond zich ook deskundigen inzake funerair erfgoed, een kunstenaar en zelfs een theoloog om niets aan het toeval over te laten en te kunnen inspelen op alle mogelijke vragen die tijdens het proces naar boven konden komen. “Het spreekt voor zich dat je jezelf tijdens het ontwerpen bijstaat met deskundigen, zeker voor dergelijke opdracht. Ik wou een ontwerp dat zich ten dienste stelt van, en ook opgaat in, de mooie omgeving. En hoe raar het ook mag klinken, een plek waar nabestaanden ‘thuiskomen’ en rust en troost ervaren bij het beleven van hun emoties.”

Het ontwerp voor het nieuwe asbestemmingsgebied, dat door de architecten ingeplant werd op de bestaande ganzepootstructuur, omvat 4 strooiweiden, urnengraven en 3 columbaria die zich tussen het kasteel en het crematorium bevinden. Centraal in het ontwerp vinden we de ceremonieplaats, gemarkeerd door een opvallende eivormige luifel. Die torent uit bovenop een reeks van houten portieken en voor een lange bakstenen muur waarlangs houten banken werden geïntegreerd. Van daaruit krijg je door de zuilengalerij een mooi gekaderd zicht op de omgeving.

Twee verhoogde strooiweiden worden gebufferd door een keermuurgebouw met groot columbarium. De architect maakte bij het ontwerp ook gebruik van het licht hellende terrein om twee licht verhoogde urnenvelden subtiel in te planten. Ook 2 nieuwe columbaria werden half in een talud geschoven. Op die manier blijft de weidsheid van het landschap nagenoeg intact en ontstaan er intieme buitenkamers.

Blenden met de natuur

Verder zijn verschillende columbaria in de vorm van aaneengeschakelde patio’s omgeven door brede muren die een soort van geborgen cocon creëren. Daardoor krijgt de bezoeker het gevoel dat hij een bevoorrechte plaats binnentreedt. Hetzelfde drempeleffect wordt ook gecreëerd door de opeenvolging van betonnen of bakstenen lintelen boven de suggestieve deuropeningen. “De keuze voor de juiste baksteen was dus heel belangrijk. Deze gesmoorde sEptEm vormbaksteen is een genuanceerde wasserstrich met een ecologisch formaat van 7 cm bij 21 cm. Zijn groen-grijze tint zorgt ervoor dat de constructie mooi blendt in de natuur. Zelfs ondanks de voegloze verwerking en diverse legpatronen krijg je toch de indruk van een monolithisch gebouw. Voor de lange keermuur kozen we voor metselwerk dat bijdraagt aan de functie van het gebouw. Het reliëf dat ontstaat door sterk te variëren laat toe om heel discreet kleine naamplaatjes van de overledenen te integreren.”

De wisselwerking tussen de introversie van de kamers en de openheid van het landschap werkt uitstekend. Zeker door de patio’s centraal te vullen met schaduw- en bloemenrijke planten, lopen binnen en buiten in elkaar over. In dat opzicht kan je spreken over een zekere huiselijkheid. De ideale hoogte van de muren in combinatie met de betonnen onderverdeling voor de urnen die de impact van het volume vermindert, zorgt tegelijkertijd voor een sterke maar geruststellende architectuur. Het licht, de schaduwen en de kleuren van het gebladerte hebben enerzijds een kalmerend effect op het gevoel van afwezigheid en anderzijds doen ze het net heropleven. Eén ding is zeker: het nieuwe asbestemmingsgebied van het Schoonselhof beantwoordt aan alles waar dergelijke heiligdommen voor staan. Het is een plek waar mensen zowel nostalgie ervaren als rust vinden.