Shortlist 2020challenge – NAC Houthalen-Helchteren – Arcadis

Advies- en ingenieursbureau Arcadis ontwikkelt, in opdracht van Houthalen-Helchteren, een nieuw administratief centrum (NAC) voor politie, OCMW en gemeente. De realisatie van dit duurzaam bouwwerk is een van de pijlers in de herbestemming van de voormalige mijnterreinen van de gemeente.

Innovatieve oplossing

Omwille van de laagst haalbare CO2-impact is het administratieve centrum het meest duurzame administratief gebouw van Vlaanderen. Het feit dat het centrum verschillende diensten op een duurzame manier organiseert om de bevolking een betere en moderne dienstverlening aan te bieden, is een bijkomende troef. Om deze reorganisatie te verwezenlijken, werd een volledige en integrale analyse gemaakt van de bestaande en te realiseren CO2-footprint van de gemeentediensten.
Het ontwerp- en constructieproces van het NAC is maximaal geïntegreerd (Integrated Design and Construct). De realisatie van het project gebeurt volgens de principes van een integraal ontwerp door o.m. gebruik te maken van BIM (Building Information Modeling). Met behulp van dit systeem kan de gemeente het bouwwerk gedurende zijn levenscyclus efficiënter beheren. Om het thermisch comfort te verzekeren, zijn er de dynamische computersimulaties die integraal deel uitmaken van het BIM-model.

Elk gekozen materiaal heeft tot doel de totale CO2-impact, van productie tot afbraak, te minimaliseren. Waar mogelijk gebruikt men CEMIIIB hoogovencement. In tegenstelling tot de klassieke Portlandcement heeft deze cementvariant een veel lagere CO2-uitstoot.
Via integratie van ontwerp en bouwfase kan duurzaamheid maximaal geïntegreerd worden.
Verder maakt men gebruik van bodemenergie via koude-warmteopslag. Zo blijft in het gebouw, tijdens de zomer- en wintermaanden, een aangename temperatuur gewaarborgd. Wat de afgifte van warmte en koude betreft, kiest men voor een ontdubbeld systeem zodat de inertie van de massa van het gebouw niet nadelig werkt op het energieverbruik.
Andere kenmerken van het gebouw zijn het hoge isolatieniveau, de hoge luchtdichtheid en ramen uitgevoerd in driedubbel, zonwerend glas. Om de inval van zonnewarmte door de ramen te vermijden, beroept het NAC zich op een beweegbare zonwering. De zuidgerichte gevel is bovendien voorzien van een luifel.
Het groendak van het gebouw voorziet buffering bij regenval en zorgt er ook voor dat de temperaturen op het dak niet kunnen oplopen. De energiezuinige verlichting, met aanwezigheids- en afwezigheidssturing en daglichtdimming drukt de interne warmtelast. Warmte en koude recupereert men uit de afgezogen ventilatielucht. Dit alles maakt dat het gebouw, zelfs zonder het effect van de zonnepanelen, een E-peil van E45 bereikt.

Andere voordelen

Het gebouw is op een ecologisch verantwoorde wijze geïntegreerd in de omgeving. Door een bewuste materiaalkeuze van de verhardingen en het toepassen van een open zichtstructuur naar de oude mijnterreinen wordt de link met het mijnverleden duidelijk. Ook de keuze van beplantingen accentueert deze link.
De impact van een gebouw op het leefmilieu hangt in hoge mate samen met zijn energieprestaties. Maar duurzaam bouwen is meer dan enkel het gebruik van duurzame materialen. Daarom heeft het bouwteam volop rekening gehouden met de fysiologische en psychologische invloed van een gebouw op de mensen die erin wonen, werken en verblijven.  Kortom, op dit terrein creëert men een nieuwe samenlevingsvorm waarin wonen, werken en vrije tijd elkaar vinden.

Toepasbaarheid andere projecten

Voor het ‘Building Information Modeling’ is een cruciale rol weggelegd in de moderniseringslag die de bouwsector maakt. Indien het ontwerp- en bouwproces beter geïntegreerd kunnen worden, is het in principe mogelijk om alle bouwprojecten aan een lagere kost te realiseren. Dat is het geval bij het NAC Houthalen-Helchteren. Hier bundelt men de plannen van de architect, het studiebureau en de diverse andere bouwpartners in één model. Dit laat toe eventuele conflicten op een snelle manier te detecteren en corrigeren. Door het BIM ontstaat tegelijkertijd een transparante en eenduidige communicatie tussen de betrokken partijen.

Technische fiche

Naam project: Nieuw Administratief Centrum (NAC)
Plaats: Centrum Zuid, 3530 Houthalen-Helchteren
Opdrachtgever: Autonoom Gemeente Bedrijf (AGB) Masterplan
Ontwerper: THV Mandala
Datum toepassing innovatieve oplossing: 2010/2011
Andere betrokken partijen: alle leden van het bouwteam THV Mandala: Arcadis, Cordeel, Creando, Holistic Architecture  en Kumpen