-
![]()
© Sabine Okkerse
De Sint-Karelsmolen in Veurne is een als monument beschermde stenen windmolen. Het is de enige bewaarde vijzelmolen in Vlaanderen; een stalen vijzel, aangedreven door windkracht, pompt het water uit de polders op naar een hoger gelegen ringsloot. De molen dateert van 1620 en is dan ook een historisch voorbeeld voor het gebruik van groene energie. Hij verloor zijn functie bij de installatie van een nieuw pompstation op de site in 1967. De provincie West-Vlaanderen kreeg de molen in 2006 in erfpacht en stelde een ontwerper aan om de molen terug functioneel te maken en opnieuw water te laten op pompen met de kracht van de wind. Architectenbureau Sabine Okkerse sloeg hiervoor de handen in elkaar met de Nederlands molendeskundige Gijs Van Reeuwijk.
De molen is een stenen bergmolen; kenmerkend voor dit type windmolen is de gemetselde, conische molenromp. Het dak, in dit geval gedekt met natuurleien, kan 360 ° gedraaid worden en laat toe de wieken te draaien in de richting van de wind. De wieken zijn voorzien van een wiekverbeteringssysteem, de aluminium platen vergroten de kracht van de wieken.
Toeristische trekpleister
De molen is een beeldbepalend element in het open polderlandschap en al van ver te zien. Dat maakt het een interessante stopplaats voor wandelaars en fietsers. In tijden waarin hernieuwbare energie een veelbesproken onderwerp is, toont de site ons hoe de kracht van de wind reeds in 1620 nuttig gebruikt kon worden. De provincie en het polderbestuur zullen de toeristische infrastructuur in de toekomst nog verder uitbouwen en ook het pompgemaal uit 1967 zal binnenkort te bezoeken zijn.
Gespecialiseerde ambachtslui
‘De grootste uitdaging was het functioneel herstel van de molen, zodat er op het einde van de werken opnieuw water opgepompt kon worden met windkracht’, vertelt Sabine Okkerse. ‘Bij een eerdere restauratie eind jaren ’70 was er hiertoe al een poging ondernomen, maar zonder succes. Het project werd tot een goed einde gebracht met de hulp van de Nederlandse molendeskundige Gijs Van Reeuwijk.’
Voor de restauratie van de molen werd een beroep gedaan op gespecialiseerde ambachtslui. Een molenbouwer uit Nederland stond in voor het herstel van de wieken, de molenkap, vijzel en het volledige mechanisme. In Nederland zijn er een groot aantal vijzelmolens bewaard, die functioneel hersteld werden. De kennis van onze noorderburen werd zowel bij het ontwerp als bij de uitvoering aangewend.
Gerelateerde dossiers
Gerelateerde projecten
Onze partners