Skanderbeg-gebouw in vorm hoofd nationale held Albanië (MVRDV)

Gjergj Kastrioti (1405-1468), beter bekend onder de naam Skanderbeg, is een centrale figuur in de geschiedenis van Albanië, die een cruciale rol heeft gespeeld bij het ontstaan van het land als natiestaat. Hij is de nationale held van het land en wordt vooral vereerd in de naam van het Skanderbegplein, het belangrijkste openbare plein in het centrum van Tirana, en het bijbehorende Skanderbegmonument.

MVRDV's ontwerp voor de investeerders ANA sh.p.k. en VI&VI sh.p.k., gelegen op de noordoostelijke hoek van het plein, brengt zijn aanwezigheid naar een geheel nieuw niveau. Op straatniveau vult het gebouw het onhandig gevormde terrein tot aan de randen, en Skanderbegs hoofd is als een marmeren buste uit dit maximaal toegestane volume "gehouwen". Zijn schouders liggen op één lijn met het breedste deel van het terrein, terwijl zijn hoofd naar rechts is gedraaid, naar het plein dat zijn naam draagt.

Expressief en functioneel

Het ontwerp krijgt zijn ongewone uiterlijk door gebruik te maken van balkons die zich op elke verdieping rond het hele gebouw bevinden, met gebogen uitsteeksels die de gelaatstrekken vormen, zoals de neus, de oren en de baard. Deze balkons zorgen ervoor dat de binnenruimten van het gebouw een rationelere plattegrond krijgen, terwijl ze tegelijkertijd een aanzienlijke hoeveelheid waardevolle, schaduwrijke buitenruimte bieden aan de bewoners. Het resulterende effect is enigszins subtiel; mensen moeten misschien twee keer kijken om de vorm van het gebouw te begrijpen, afhankelijk van de hoek van waaruit ze het zien. Deze expressieve benadering past naadloos in een stad die een traditie heeft ontwikkeld van het mengen van kunst en architectuur als onderdeel van haar post-communistische renaissance.

Binnenin bevat het gebouw één niveau commerciële ruimte en vier niveaus kantoren, programma's die ruimte bieden aan de diepe plattegronden onderaan de "buste". Daarboven vullen 20 verdiepingen met woonappartementen de "kop", waarbij speciale zorg is besteed aan elke afzonderlijke plattegrond om ervoor te zorgen dat deze woningen functioneel zijn, ondanks de onregelmatige vorm van het gebouw.

Individualiteit

"Tegenwoordig lijken steden over de hele wereld steeds meer op elkaar - ik moedig ze altijd aan om zich hiertegen te verzetten, om hun individuele karakter te vinden en dat te benadrukken", zegt MVRDV-oprichtingspartner Winy Maas. "Voor mij is het Skanderbeg-gebouw een kans om precies dat te doen. Het geeft een nieuwe betekenis aan bestaande elementen van de Albanese architectuur. Nu Albanië begint te onderhandelen over toetreding tot de EU, maken projecten als dit deel uit van het Europese Project - het benadrukt de geschiedenis, het karakter en de aanwezigheid van Albanië in een verenigd Europa van vele staten."

Duurzaam

De balkons voor elke woning worden gescheiden door ingebouwde plantenbakken, waardoor het groen in de omgeving doorloopt tot in het gebouw, met inheemse bomen en planten die overal worden gebruikt. Dankzij de brede overhangende balkons wordt het gebouw beschermd tegen overmatig zonlicht, en de vloerindelingen maken natuurlijke kruisventilatie mogelijk. Systemen voor het opvangen van regenwater en warmteterugwinning beperken de water- en energiebehoefte van het gebouw tot een minimum.

Baken voor de stad

De glazen balustrades van de balkons hebben een gradiëntafwerking die van melkwit naar helder vervaagt en het gebouw een etherische, marmeren uitstraling geeft. s Nachts benadrukken verlichtingsstrips aan de onderkant van de balkons de vorm van Skanderbegs hoofd, waardoor het gebouw een baken en herkenningspunt in de stad wordt.