De Cointe-tunnel is een belangrijke schakel in het autosnelwegennetwerk E40-E25 en vormt een noord-zuidverbinding rond de stad Luik in België. Toen de tunnel in juni 2000 werd geopend, verminderde hij de verkeersopstoppingen in de stad drastisch tot grote vreugde van de inwoners. In 2000 leverde Schréder al de verlichting van de tunnel, maar na 20 jaar besloot SOFICO om de verlichting te vervangen. Schréder voorzag voor de Tunnel van Cointe een slimme tunnelverlichtingstechnologie waar iedereen baat bij heeft.
De tunnel bestaat uit 2 buizen: één voor verkeer dat noordwaarts richting Brussel rijdt en één voor verkeer dat zuidwaarts naar de Ardennen en Luxemburg rijdt. Elke buis heeft 2 rijstroken voor de 25 miljoen voertuigen die jaarlijks door de tunnel rijden.
Schréder had de verlichting voor de tunnel geleverd toen deze in 2000 werd geopend, maar na 22 jaar dienst besloot SOFICO, de Waalse organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer van het transportnetwerk, de verlichting te vervangen als onderdeel van een groot renovatieproject om een kwalitatieve dienstverlening voor vele jaren te garanderen. De nieuwe tunnelverlichting moest aan de volgende doelstellingen voldoen:
Slimme technologie voor een hypermoderne tunnel
SOFICO wilde een technologische oplossing die de prestaties voor de komende 20 jaar en langer zou garanderen. Het koos voor een slim tunnelverlichtingssysteem met de krachtige en energiezuinige armaturenreeks TFLEX en het Advanced Tunnel Control System (ATS 4), dat Schréder en Phoenix Contact samen hebben ontwikkeld.
Geoptimaliseerde veiligheid voor een aangename reis
De Cointe-tunnel is met zijn 1.650 m de langste in het autosnelwegennet E40-E25. Meer dan 540 TFLEX LINE armaturen werden in een doorlopende lijn aan het plafond gemonteerd. Ze zorgen voor een symmetrische verlichting die een uitstekende gelijkmatigheid op de grond en de wanden garandeert, zodat de bestuurders een duidelijk zicht hebben op hun omgeving en mogelijke obstakels.
De TFLEX LINE-armaturen leveren helder wit licht dat een uitstekende kleurwaarneming en een hoog visueel comfort biedt voor een veilige en aangename rit door de tunnel.
Vanwege het hoge verkeersvolume dat door de tunnel rijdt, werden TFLEX COMBI en TFLEX MODULE armaturen geïnstalleerd voor de versterkingsverlichting. Ze versterken de verlichting om het "zwarte-gat-effect" te vermijden en zorgen voor een gemakkelijke en comfortabele overgang in de kritieke ingangszone.
De TFLEX BASE werd ook geleverd voor de veiligheidsverlichting in de hele tunnel.
Lagere energie- en onderhoudskosten
De zeer efficiënte TFLEX-armaturen zijn uitgerust met de nieuwste generatie LED's om een hoogwaardige verlichting te leveren met aanzienlijk minder energie. De lange levensduur van de LEDs in combinatie met het robuuste ontwerp (IP 66 / IK 08) betekent dat de armaturen, ondanks de zware omstandigheden in tunnels, jarenlang deze hoge prestaties zullen blijven leveren en weinig onderhoud nodig zullen hebben.
Slimmere en duurzame tunnelverlichting
De armaturen worden aangestuurd door de ATS 4 om een lichtsterkte te garanderen die in realtime voldoet aan de behoeften van de bestuurders om hun veiligheid te garanderen. Afhankelijk van het uur van de dag of de nacht, de snelheid van het verkeer of de hoeveelheid natuurlijk daglicht, past het systeem de lichtniveaus van de armaturen aan om te voldoen aan de Belgische nationale verlichtingsnorm NBN L18-003 en de veiligheid van de gebruikers te maximaliseren. Door de lichtniveaus aan te passen aan wat absoluut noodzakelijk is, verbruikt de verlichtingsinstallatie nog minder energie, waardoor de kosten nog verder dalen.
"De verlichtingsprestaties, het lage onderhoud, de lange levensduur en het installatiegemak, evenals het hele proces van samenwerking met het Schréder-team, maakten het project tot een succes."
Slimme besturing om werkzaamheden te stroomlijnen
De ATS 4 bewaakt ook het stroomverbruik en rapporteert branduren en eventuele storingen. Aangezien elk armatuur informatie terugstuurt naar het ATS 4-systeem, kunnen tunnelbeheerders het onderhoud van de verlichting effectiever plannen. Met het inzicht in de gegevens die de ATS 4 oplevert, kan SOFICO de werkzaamheden in de toekomst verder stroomlijnen en nog meer geld besparen.
Verbonden voor een beter beheer van de tunnelverlichting
De ATS 4 integreert het SCADA-tunnelbeheersysteem van SOFICO, dat de snelwegverbinding beheert, zodat het verlichtingssysteem 24 uur per dag kan worden beheerd en bewaakt vanuit de controlekamer in het nabijgelegen Tilleuls-centrum. Bij een ongeluk of ander incident kunnen tunnelbeheerders de tunnelverlichting eenvoudig aanpassen om een veilige uitgang voor automobilisten en een gemakkelijke toegang voor hulpdiensten te garanderen.
Gebaseerd op een open protocol kan de ATS 4 ook samenwerken met andere tunnelapparatuur zoals branddetectieapparatuur of verkeersmanagementsystemen om responsieve veiligheidsscenario's te programmeren.
Snelle installatie en inbedrijfstelling
Het nieuwe slimme tunnelverlichtingssysteem werd in juli en augustus 2023 geïnstalleerd in de zuidelijke tunnelbuis, omdat er tijdens de zomervakantie meestal minder verkeer is in de tunnel. Het tijdschema was echter krap vanwege de hoeveelheid werk die nodig was om de oude armaturen te verwijderen en de nieuwe armaturen en kabelgoten te installeren, die de hele lengte van het tunnelplafond beslaan.
De installatie verliep soepel dankzij de 'plug and play' armaturen, voedings- en besturingskabels, allemaal voorzien van gereedschapsloze connectoren, wat het proces veel eenvoudiger maakte.
Aangezien het ATS een industrieel BUS-gebaseerd systeem is, was het niet nodig om de armaturen te adresseren, wat het inbedrijfstellingsproces versnelde en ervoor zorgde dat de deadline van eind augustus werd gehaald.
Slimme tunnelverlichtingstechnologie waar iedereen baat bij heeft
De nieuwe slimme tunnelverlichting zorgt voor een veilige en aangename rijervaring voor automobilisten en een vlotte verkeersstroom voor de 80.000 voertuigen die dagelijks passeren. Dankzij de hoge prestaties van de LED-armaturen en het ATS 4-regelsysteem zal de tunnel de hoogwaardige ervaring blijven bieden die gebruikers sinds de opening van de tunnel hebben genoten, met lagere bedrijfskosten.
De verlichting in de noordelijke tunnelbuis zal in de zomer van 2024 worden geüpgraded.