Huis de Corswarem, een van Hasselts architecturale pronkstukken, heeft na jaren van leegstand sinds kort een nieuwe bestemming. Het historische herenhuis wordt het nieuwe hoofdkwartier van de dienst Toerisme en herbergt bovendien een Smaaksalon, waarmee Hasselt zijn status van 'hoofdstad van de smaak' alle eer aandoet. Architect
Vittorio Simoni ontwierp een hedendaagse uitbreiding van het pand, die naast het Uit-kantoor ook het eerste overdekte plein van Hasselt omvat, terwijl bouwbedrijf
Vandereyt de bouwwerken in goede banen leidde.
Bewogen geschiedenisHuis de Corswarem werd eind 19de eeuw gebouwd in opdracht van Adrien de Corswarem, die lid was van een vooraanstaande familie en daarenboven verscheidene publieke functies bekleedde. Het statige neoclassicistische herenhuis moest de macht en het aanzien van de familie illustreren, wat duidelijk blijkt uit het rijke interieur. Pronkstuk is de feestzaal in neogotische stijl met zijn merkwaardige schouw en plafond met stucwerkdecoratie, maar ook de salons in neoclassicistische- en neorenaissancestijl mogen zeker gezien worden.
De familie de Corswarem kwam echter in financiële moeilijkheden – onder meer door het fortuin dat ze aan de bouw van het herenhuis besteed had – en meteen na Adriens dood in 1909 werd het pand al verhuurd. In de loop van de 20ste eeuw volgden de bestemmingen zich op, van Duitse officierenmess over muziekacademie en stadsarchief tot businessclub, tot het uiteindelijk begin 21ste eeuw kwam leeg te staan. Daarom ging de stad Hasselt, die het pand al in 1939 verwierf, op zoek naar een nieuwe bestemming die dit stukje erfgoed echt tot zijn recht zou doen komen. En die heeft ze gevonden: sinds september 2012 is in Huis de Corswarem het Smaaksalon gevestigd, waar bezoekers overdag kunnen proeven van regionale delicatessen en waar 's avonds plaats is voor kleinschalige culturele evenementen. De verdiepingen worden ingenomen door de kantoren van Toerisme Hasselt, terwijl het Uit-kantoor zijn stek kreeg in de nieuwe aanbouw.
Nieuwbouw heelt oude wondenIn de jaren '60 werd een rij gebouwen naast Huis de Corswarem gesloopt om plaats te maken voor de TT-wijk. Deze operatie sloeg een groot gat in het straatbeeld en liet Huis de Corswarem achter met een kale blinde zijgevel. Een van de doelstellingen van de recente verbouwing was dan ook om het herenhuis aan de zijkant een gezicht te geven. Architect Vittorio Simoni nam de kans te baat om ook de oude wonde te verzachten. Hij ontwierp een glazen uitbreiding tegen de zijgevel van het herenhuis en trok het dak zo ver mogelijk door, zodat de ruimte eronder een overdekt plein wordt. De vorm van de luifelconstructie is zo ontworpen dat een 'fictieve gevel' ontstaat, die visueel de aansluiting maakt met de naastgelegen gebouwen en zo de continuïteit van het straatbeeld herstelt.
Cultuur en dynamiekDoor het Uit-kantoor naar Huis de Corswarem te verhuizen, creëert de stad een aantrekkingspool, die meer bezoekers naar deze wijk zal brengen. Het is dan ook de bedoeling dat het Smaaksalon - in de prachtig herstelde en opgefriste neogotische feestzaal - een ontmoetingsplek wordt, die bruist van leven. Daarnaast opent het overdekte plein een waaier aan mogelijkheden voor ontmoetingen en evenementen en vormt zo de perfecte aanvulling voor het Uit-kantoor. Tegen de zijgevel voorzag architect Vittorio Simoni alle nodige aansluitingen voor een podium en zelfs aan een balkonnetje voor een DJ heeft hij gedacht. “Mijn ontwerpmethodiek noem ikzelf 'situatie-architectuur',” vertelt Simoni. “Ik stel me voor welke situaties zich in een ruimte kunnen voordoen, ook de onvoorziene, en zoek daar dan antwoorden voor. Zo bouw ik een gebouw stukje voor stukje op.”
Het project heeft duidelijk meer gedaan dan enkel de blinde gevel van het herenhuis weggewerkt. Oude stedelijke wonden zijn geheeld en er is nieuw leven ingeblazen in het waardevolle pand: tijdens het weekend verdringen de bezoekers zich om al dat Hasseltse lekkers te komen proeven in het prachtige interieur van Huis de Corswarem.
Noot: Dit artikel verscheen eerder al in
Bouwen aan Vlaanderen.