Sportcomplex Camp del Ferro: boeiende dialoog tussen industrieel verleden en duurzame toekomst

Het heeft een bijna-nulemissie, herinnert aan het verleden maar is als duurzaam gebouw ook klaar voor de toekomst, integreert zich perfect in zijn omgeving en geeft een indruk van openheid. De naam is Camp del Ferro, een prachtig, gloednieuw sportcomplex gelegen aan de Via Pare Manyanet in de wijk La Sagrera, Barcelona. In het onlangs opgeleverde sportcentrum bevinden zich drie speelvelden op een oppervlakte van meer dan 7.000 vierkante meter.

Een gelegenheidsteam bestaande uit de architecten Albert Salazar Junyent en Joan Carles Navarro (partner van AIA), Antoni Barceló en Bàrbara Balanzó (leden van de Catalaanse architectenstudio Barceló-Balanzó Arquitectes) en de architect Gustau Gili Galfetti haalde met dit project in 2015 de eerste plaats in de wedstrijd van het stadsontwikkelingsbedrijf BIMSA (Barcelona d'Infraestructures Municipals, SA). Het team ontwikkelde een project met een minimale volumetrische impact en een bijna-nulemissie en minimaal energieverbruik.

LEED Gold

“Ons oorspronkelijke idee was om het gebouw niet alleen duurzaam te maken maar daarin veel verder te gaan”, zo verklaart Albert Salazar, “en daar zijn we in geslaagd, want het gebouw behaalde uiteindelijk de LEED Gold-certificatie.”

Dit mooie resultaat is ook te danken aan het terracottakleurige dak in RENOLIT ALKORPLAN F. Deze dakbaan voor mechanische bevestiging is uitermate geschikt voor steeldeckstructuren bij grote, industriële fabrieken, magazijnen, logistieke bedrijven of sportcentra. RENOLIT ALKORPLAN F is snel en gemakkelijk te plaatsen, ongeacht de weersomstandigheden, en zorgt voor een perfecte, duurzame dakafdichting. Om de volumetrische impact van het gebouw op de omgeving te beperken maakten de ontwerpers gebruik van de mogelijkheid om een deel van de structuur ondergronds te maken en twee sportvelden op de onderste verdiepingen onder te brengen.

Het derde sportveld bevindt zich op de bovenste verdieping, terwijl de toegang tot het tweede veld iets hoger ligt dan het straatniveau. De gevel zelf vormt een samenspel van blote bakstenen in verschillende structuren en kleuren.

“Een vrijwillige keuze!”, zo onderstreept Gustau Gili Galfetti. “Het was vooral een manier om het gebouw te integreren in de omgeving. De wijken Sant Andreu en La Sagrera hebben namelijk een belangrijk verleden in de fabrieksarchitectuur met de alom aanwezige bakstenen. Zo creëert Camp del Ferro een dialoog tussen het gebouw en zijn omgeving. Maar de bakstenen in verschillende vormen, kleuren en texturen zorgen hier voor een gepixeleerde gevel met meer dynamiek, leven en vooral licht.”

Dak integreert zich in omgeving

Het dak volgt dezelfde ontwerplogica. Het wordt ondersteund door zichtbare metalen spanten met een overspanning van 35 meter en afgewerkt met een omgekeerd gebogen dak, met de punten naar boven gericht. Zo integreert het dak zich in de omgeving en weerspiegelt het de stijl van de daken van de nabijgelegen magazijnen. “Op het dak hebben we een zonne-energie-installatie van 50 kWp”, zo haalt Alberto Salazar ook nog aan, “dus zal er op doorsnee zomerdagen energie over zijn voor de nabijgelegen openbare gebouwen.”

In het hele gebouw is er vooral aandacht voor duurzaamheid en energiebesparing. De energie-efficiëntie van het gebouw begint al bij de volumetrische aanpak van het project. De beslissing om ondergronds te werken heeft, naast de visuele impact, bijgedragen aan een betere thermische inertie en meer energiewinst.

Ook zonnewering, dwarsventilatie, natuurlijke verlichting en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen dragen bij tot een lagere energievraag. Het LEED Gold-certificaat wordt uitgereikt aan een project van zeer hoge kwaliteit en is dan ook een mooie erkenning.