Sporthal GO! Ukkel laat leerlingen sporten in het bos

Wat de conceptie van deze schoolgymzaal aangaat, pakt het Brusselse architectenbureau URA in de eerste plaats uit met een zeer positieve interpretatie van de omgeving waarin die zaal moest worden ingeplant. De school beschikt inderdaad over een perceeltje bos met een licht golvende topografie. De architecten beschouwden dit plantaardige territorium in het hart van de stad als een formidabele troef die absoluut als hefboom gebruikt moest worden. Haaks op de initiële vraag van de bouwheer stelde het architectenbureau voor om het gebouw midden in die vegetatie te laten verrijzen, los van de overige schoolin- frastructuur. Er werd een geschikte plek gezocht waar zo weinig mogelijk gerooid moest worden. Het gebouw staat nu ongeveer op de kruising van informele paden die de scholieren gebruikten vanuit het omliggende stedelijke weefsel. Het doorsnijdt een talud dat de leerlingen over- schrijden via een trap die tegelijk ook leidt naar de ingang van het gebouw en naar de kleedkamers op datzelfde niveau. Vervolgens brengt een brede trappartij de kinderen naar de eigenlijke sportzaal. 

Relatie met de natuur

Zelfs aan de binnenkant springt de relatie met de natuur in het oog. Het volume is een perfect parallellepipedum waarvan de zijden gedurfd opgedeeld zijn in dichte en open vakken. De twee hoofdzijden bieden de gebruikers brede uitzichten op het bos: aan de ene kant ter hoogte van de kruinen van de bomen, aan de andere kant ter hoogte van de stammen. De architecten hebben het gebouw een polyvalent karakter willen schenken. Het omgevingslicht (vrij ongewoon voor een sportzaal) en de binnentrap die ook als tribune kan dienen, ondersteunen andere activi- teiten. Ook de kleuren en de gebruikte materialen zijn bepalend voor de sfeer. Het materialenpalet blijft beperkt tot beton, glas en hout. De overheersende kleur is die van de veranderende vegetatie rondom – ruimschoots aanwezig dankzij de glaspartijen.

Beton is eveneens omnipresent, in zijn ruwe aspect, over heel het lage gedeelte van het gebouw aan taludzijde en bij de ingang. De vloerplaat van de ingangssluis, in het verlengde van de buitentrap, is vervaardigd uit prefabbeton, net zoals de tribunetrap die naar de sportvloer leidt. De kleed- en sanitaire ruimtes werden ten slotte uitgevoerd in zichtbaar metselwerk van betonblokken. 

Tonen van wat het gemaakt is

Yves Malysse en Kiki Verbeeck, de architecten van URA, hebben in hun professionele praktijk de wil ontwikkeld om de constructie- elementen te rationaliseren en ze te tonen zoals ze vorm geven aan het gebouw. De architecturale, de structurele en de technische taal zijn als één eenheid opgevat. Dit principe wordt perfect toegepast in dit project. De premuren in beton, de houten structuur, de technische elementen en de bevestigingen zijn zichtbaar, daar waar ze thuishoren. Dit creëert een harmonische visuele indruk. Deze manier om architectuur te bedenken en uit te voeren bleek ook nuttig om het strakke budget van de constructie te respecteren. Het volume, zijn dimensies en de constructief concept werden hieraan aangepast. 

Een bipolaire compositie

De gevels zijn op bipolaire wijze verwerkt: open tegenover dicht; leeg tegenover vol; zwaar tegenover licht. Beton dringt zich op, in de vorm van premuren, als steunmuur aan taludzijde. Premuren werden eveneens gebruikt voor de gevel aan de inkomzijde, met een element van 7 meter hoog. De betonnen premuren zijn zichtbaar gebleven. De voegen tussen de verschillende elementen werden schijnbaar in aantal vermenigvuldigd, om de asafstand over te nemen van de houtstructuur die de rest van de structurele envelop vormt. Het overige van de schil van dit gebouw bestaat uit ofwel beglazing, ofwel een gesloten geheel van metalen gevelbekleding aan de buitenkant en houten paneelwerk aan de binnenkant.