Het station Luik-Guillemins, het belangrijkste spoorwegstation van de stad Luik, kreeg na een internationale wedstrijd door de Spaanse architect Calatrava een nieuw jasje van staal, glas en wit beton aangemeten. Het station wist de prijs in de Staalbouwwedstrijd voor niet residentiële gebouwen weg te kapen.
Het nieuwe station is een monumentale koepel van glas en staal, 200 m lang en 35 m hoog, die de sporen overdekt. Het station ontvangt in het bijzonder de hogesnelheidstreinen op de lijn Parijs-Keulen. De koepel zelf loopt uit in vijf lange daken van dezelfde aard die de perrons overkappen.
Het station telt drie niveaus. Het reizigerscentrum - met wachtzalen, winkels en toegang tot de parking - is gelegen onder de sporen en bevindt zich op hetzelfde niveau als de voetgangerszone voor het station. Een galerij met bogen, die doet denken aan een kathedraal, zorgt voor de verbinding met de parkings en bevat de trappen en de zes panoramische liften in glas in roestvast staal. Op een ander niveau bevinden zich de perrons, ze zijn bevloerd met glazen tegels die zorgen voor verlichting van het onderliggende niveau, in combinatie met bakbruggen die de sporen dragen. Het derde niveau beslaat het hoger liggende niveau van de perrons met twee dwarse loopbruggen over de sporen die vanaf de kiss-and-ridezone achter het station voor een rechtstreekse toegang tot de verschillende perrons zorgen.
Alle structuren die zich boven het niveau van de perrons bevinden, werden in staal uitgevoerd. De loopbruggen bestaan uit stalen caissons waarop de bogen van het dak rusten. De vierledige metalen steunen volgen de natuurlijke krachtwerking. Aangezien windverbanden ontbreken, zorgen de zijluifels voor de dwarse stabiliteit. De windbelastingen werden bepaald op basis van proeven in een windtunnel.
De structuur onder het dak kan schoongemaakt worden met behulp van een gondel die zich tussen de bogen kan verplaatsen. Op het dak gebeurt het onderhoud via loopbruggen die op rails rijden. De koepel werd stapsgewijze naast het station opgebouwd en geleidelijk aan op tijdelijke jukken over de in dienst blijvende sporen geschoven. De zijluifels werden ter plaatse gemonteerd. Enkel met staal, dat lichtheid en grote weerstand combineert, is het mogelijk om dergelijke projecten met een doorgedreven esthetiek en rijzige elementen uit te voeren. Niet alleen het feit dat het station tijdens de werkzaamheden open bleef, zorgde voor uitdagingen, vooral de schuifmethode. Dankzij het gebruik van staal was het mogelijk om standaardelementen in het atelier te prefabriceren, ze op een vaste plek te monteren en ze vervolgens geleidelijk aan te installeren.
Motivatie van de jury
Lichtheid, weerstand en precisie zijn eigenschapen van staal die het mogelijk maakten het station te ontwerpen als een monumentale, open, praktische en heldere publieke ruimte. De stoutmoedigheid van de structuren en de manier waarop ze werden gerealiseerd, getuigen van de tradities inzake technische vaardigheden van een stad die de bakermat is van de staalindustrie.
Technische fiche: Nouvelle gare de Liège Guillemins
Plaats: Place des Guillemins, Liège
Opdrachtgever: Eurogare (voorheen Euro Liège TGV), Liège
Architect: Calatrava Valls, Zurich
Studiebureau: Bureau d’Etudes Greisch, Liège
Controlebureau: Seco, Brussel
Algemene aannemer: AM Galère-Duchene-Wust-Bageci, Naninne
Staalbouwer:EMESA Elaborados Metalicos, Coirós-A-Coruña