De heraanleg van het
Foch- en Margarethaplein is de laatste maanden een vast gespreksonderwerp geworden onder de Leuvenaars. De gemeenschap kijkt immers vol belangstelling naar de veranderingen die de stad en De Lijn voor de pleinen in petto hebben. De uitvoering ervan ligt in de handen van
Ney & Partners - Grontmij & Libost-Groep. Voor diegenen die de laatste maanden niet op aarde vertoefden, doen we de plannen nog eens uit de doeken.
Het voornaamste doel van de werken bestaat erin het plein te ontdoen van zijn complexe en drukke verkeerssituatie. Hiervoor zou men de bushaltes uiteentrekken. De bussen richting UZ Gasthuisberg zullen dan op het Margarethaplein halt houden; de bussen richting station zullen stoppen op het Fochplein. Op die manier kan men het aantal te verwerken bussen per dag verminderen met ruim de helft.
Een volgende fase houdt een heroriëntering van het stadsdeel rond de Tiensestraat in. Met de bedoeling dit deel te voorzien van een meer commerciële inslag, zal er nauwere aansluiting gezocht worden met de Diestsestraat, één van de bekendste winkel- en wandelstraten van Leuven. Om deze taak zo optimaal mogelijk te vervullen, zal het doorgaand verkeer zoveel mogelijk geweerd worden. Op die manier verhoogt het plein enerzijds de commerciële activiteiten van dit stadsdeel en vormt het anderzijds beter dan ooit het scharnierpunt tussen de drukke stadszone en het vertier nabij de Grote Markt.
Voortaan zal het Fochplein vrijwel uitsluitend toegankelijk zijn voor het openbaar vervoer
(Copyright images: Ney & Partners - Grontmij & Libost-Groep)Duurzaam ontwerpenVolgens de ontwerpers past de heraanleg van het Foch- en Margarethaplein volledig binnen het concept van
‘duurzaam ontwerpen’. Een plein moet volgens hen immers niet uitsluitend in de hedendaagse context passen door ten dienste te staan van de huidige omgeving, maar daarnaast ook bestendigd zijn tegen wijzigingen in de toekomst. Dit betekent dat het plein goed past binnen de omgeving, maar daarbij haar identiteit niet verliest. Daarnaast heeft men er ook naar gestreefd een ontwerp te voorzien met minimale life-cycle costs inzake ontwerp-, bouw-, beheer-, onderhouds- en exploitatiekosten. Tot slot heeft men getracht om het plein blijvende esthetische kwaliteiten te verschaffen en vooral te beschermen tegen graffiti en vandalisme. Hiervoor creëerden de ontwerpers een eenvoudige constructie, goede toegankelijkheid, vervangbaarheid en ongevoeligheid voor menselijke fouten en schade.
Om de huidige complexe verkeerssituatie te ontwarren, wordt de bushalte uiteengetrokken
en verdeeld over het Foch- en Margarethaplein (Copyright images: Ney & Partners - Grontmij & Libost-Groep)Fiets- en busplezierZoals reeds vermeld, hebben de ontwerpers bij deze werken als voornaamste doel het ontwarren van de complexe verkeerssituatie voor ogen. Om dit te kunnen bewerkstelligen, wordt er veel aandacht geschonken aan veilig fietsverkeer, ruimte voor openbare vervoerstromen en aan de voetganger. Hierdoor zal het autoverkeer, uitgezonderd het plaatselijk verkeer van de Tiensestraat, volledig geweerd worden. Het plein zal uiteindelijk een volledig vernieuwde bushalte bevatten en een ondergrondse fietsenparking die onderdak zal bieden aan ruim 500 fietsen.
Door een trappartij aan zowel de noord- als zuidzijde zal de
fietsenstalling duidelijk aanwezig zijn op het plein. Bovendien werken deze trappen ook multifunctioneel. Door de vorm ervan is het immers uiterst aangenaam ze te gebruiken als zitplaats. Daarnaast hebben de ontwerpers ook bij deze constructie het concept van duurzaam ontwerpen in acht genomen. Dit veruitwendigt zich in kwalitatieve afwerkingen op vlak van materiaalkeuze, gecombineerd met een esthetische meerwaarde en onderhoudsvriendelijkheid. Zo heeft men ernaar gestreefd de fietsenstalling te voorzien van zoveel mogelijk natuurlijke lichtinval. Op die manier vormt het een aangename plaats voor zowel de gebruikers als de werknemers die de fietsenstalling bewaken. Daarnaast moet de constructie toegankelijk zijn vanuit verschillende invalswegen. Hiervoor werden verscheidene glaspartijen die aansluiting zoeken met de ruime trappen geïntegreerd. Tot slot heeft men ook aan het gemak van de fietser gedacht door de aanwezigheid van een hellend vlak en fietsgoten te garanderen. De fietsparking zal een fietsverhuur en –herstelpunt huisvesten. Daarnaast biedt het ook ruimte voor publieke sanitaire voorzieningen en opbergkastjes. Door deze verschillende functies te integreren naast een bewaakte fietsparking is men in staat om (sociale) controle over het plein te behouden.
Door de ruime trappen en het gebruik van glaspartijen vormt de ondergrondse fietsenparking
een onmiskenbare aanwezige op het plein (Copyright images: Ney & Partners - Grontmij & Libost-Groep)Boven de fietsenstalling zal zich de
bushalte ‘Fochplein’ bevinden. Deze constructie zal bestaan uit staal en een glasluifel. Aan de noordzijde van het plein zullen enkele zitbanken en platanen parallel aan de grote trappartij van de fietsenstalling opgelijnd worden. Enerzijds wordt op die manier vanuit het ontwerp een grens getrokken tussen de mogelijke commerciële activiteiten tegen de gevels en de openheid van het centrale gebouw. Anderzijds wijzen de banken duidelijk op de aanwezigheid van de trappartij. Tussen de banken en de gevels is er ruimte voorzien voor terrassen en dergelijke. De bushalte zelf zal bestaan uit een staalstructuur die voldoende overdekte wachtplaatsen biedt aan de busreizigers. Daarnaast is er ook een kiosk voorzien en een publieke lift naar de fietsparking. De glazen luifel bestaat uit een glooiend dak dat ondersteund wordt door een roestvrije stalen draagstructuur. De kolommen dragen enerzijds het dak in uitkraging en anderzijds de glazen wand die als windscherm fungeert. Deze wand van de luifel loopt door naar de fietsenstalling. Op die manier vormt de glaswand een weerkerende aanwezige in het project. Voor de bushalte op het Margarethaplein wordt hetzelfde concept toegepast: ook hier wordt het glazen dak door een roestvrije staalstructuur ondersteund.
Met deze ingrijpende veranderingen aan één van haar belangrijkste pleinen herschetst de stad Leuven het beeld van de omgeving rond de Diestse- en Tiensestraat. De plannen wijzen in elk geval op een betere integratie met de omgeving en een vlottere verkeerssituatie, met aandacht voor fietsers en voetgangers. Het enige wat nu nog rest is geduldig wachten op het resultaat.