Steen&Been (column Filip Canfyn): Paris rit? (bedenkingen na een Parijsreis)

De laatste nieuwigheden? Er rijden nu meer pikzwarte Überkarren rond dan er para’s patrouilleren. Le portable roule plus vite. Aan de pittoreske Canal Saint-Martin, ter hoogte van Stalingrad, staan ontelbare Decathlontentjes voor telkens één vluchteling. Calais version capitale. Tientallen Afrikaanse nannies trekken dagelijks van de schoolpoort naar het buurtpark met elk twee dure blanke kindjes, die gelucht moeten worden. Papa et maman pensent à leur carrière.

De recentste gebouwen? Ik heb dit keer tweemaal prijs. En tweemaal goéd prijs: de ezel en de pope. Eerst de ezel. ‘Les Halles’ is historisch het glazen hart van de stad, het epicentrum voor nering en vuile manieren. In de jaren zeventig van vorige eeuw, na een ruime periode van verwaarlozing en verval, wordt de site verlaten en aan de sloopphamer overgeleverd. In 1985 opent Parijs onder dezelfde noemer ‘Les Halles’ de meest groteske vergissing op het vlak van architectuur en stedenbouw, in de vorm van een vulgair lelijk shoppingcentrum. Echter, gerechtigheid geschiedt: de plek wordt rot en gaat kapot binnen de kortste keren. Tijd voor een tweede steen om zich aan te stoten. In 2004 mislukt een eerste ontwerpwedstrijd met Koolhaas, Nouvel et les autres. In 2007 wordt het illustere duo Berger-Anziutti tot primus inter pares verkozen. Ze tekenen voor ‘La Canopée’, de bovengrondse uitspatting op een onderaards gigawinkelgedoe. Deze nieuwe vergissing wordt in april 2016 geopend en is weerzinwekkend als asociaal windgat, als no-place ondanks bib en bars, als nep-Calatrava zum kotzen. Hier wordt een overgedimensioneerd dak zonder kolommen opgehangen, hier heeft het aluminium een leverziekte, hier wordt de zon buitengehouden door megalomanie. En om Santiago helemaal te imiteren heeft deze misplaatste grap 200 miljoen euro gekost en is het totaalbudget voor ‘Les Halles’ bijna verviervoudigd op 10 jaar. Vive le shopping!

Nu de pope. Achter het Branlymuseum van weeral Nouvel prikken vijf reusachtige zilveren blinkende ronde koepels inclusief een enorm kruis op mijn netvlies. Ze rusten op een zandstenen massief met vier torens dat omkraagd wordt door horizontaal gelamelleerde gebouwen. Het lijkt wel een dorp aan de Almabrug over de Seine. Aan een druk fotograferende man vraag ik wat dit allemaal betekent en hij zegt: “Russia. Church. School.” Na deze steno zoek ik op wat die laag bij de grondse diefstal van wat Torre Agbar (Nouvel³) hier en wat Burgo Tower (Souto) daar moet voorstellen en waarempel, daar staat een kathedraal met school en cultureel centrum van Russisch-orthodoxe kunne. Bedenker is een zekere Jean-Michel Wilmotte, kostprijs een nog meer zekere 100 miljoen euro. Opnieuw een dure vergissing dus maar wel met venijn in de staart. Dezelfde dag lees ik op een nieuwssite dat de patriarch niet naar Parijs komt om de kathedraal in te wijden omdat opperpope Poetin, de eregast, ook niet wil komen gezien hij kwaad is op Hollande. Die zou stoute dingen gezegd hebben over Rusland in Syrië. Dan ook maar geen Rusland in Parijs. Dit hedendaagse Speergebouw mag ondertussen gewoon stoer doen. Paris ne rit plus.