Dat huiscolumnist Filip Canfyn fan is van de laatste Pritzkerlaureaat Alejandro Aravena, kwamen we in zijn laatste bijdrage te weten. De bekroning van de Chileense architect bracht heel wat deining met zich mee, een discussie die Canfyn met plezier volgt. Hij stuitte zo op een boeiend filmpje waardoor Aravena nog meer in zijn achting steeg.
"Dat ik mij zeer goed voel bij de Pritzkerprijs voor Alejandro Aravena kan ik moeilijk ontkennen. Ik volg dan ook aandachtig de discussie in de internationale pers en op internet (in onze contreien blijft het pijnlijk stil) over de zin en onzin van deze bekroning. De reacties blijken vooral positief. Men apprecieert dat sociaal engagement en mensgerichte architectuur nu even hoog ingeschat worden als vormelijke innovatie en technisch meesterschap, dat algemeen belang en maatschappelijke impact nu ook Pritzkercriteria geworden zijn. Alleen nijdige criticasters sneren dat de Nobelprijs voor architectuur een soort van Nobelprijs voor vrede geworden is, een ophemeling van humanitaire prestaties.
Verzoeners wijzen er dan weer op dat het gelauwerde oeuvre van Aravena niet alleen sociale huisvesting omvat maar ook formele architectuur met een grote A. De toekomstige jaarlijkse Pritzkerrapporten kunnen dus een én-én-verhaal worden, of zoals iemand stelt: “Kunstzinnige architectuur is niet dood maar moet vanaf nu gewoon het juiste doel dienen.” Met andere woorden, er wordt gepleit voor een evenwicht tussen maatschappelijk en vormelijk, tussen breed en exclusief, tussen low-cost en high-budget terwijl gedoodverfde favorieten als David Adjaye, Bjarke Ingels en de gebroeders Mateus ondertussen op beide oren kunnen blijven slapen. De prijs komt ooit wel hun richting uit maar een andere toon is wel gezet.
Anyway, gans die Aravena-discussie deed mij verzeilen op www.moma.org, de webstek van het Museum of Modern Art ofte het fameuze MOMA in New York. Daar liep zes jaar geleden een expo onder de titel “Small Scale Big Change: New Architecture of Social Engagement”. Op de dagorde stonden “building projects on five continents that bring innovative architecture to underserved communities”. Hier zegevierde niet het sculpturale spierbalwerk maar de “acupunctural but wide-reaching” inspanning. Raad eens wie ook van de partij was? Elemental van Alejandro Aravena. En nu komt het. Op de webstek, onder “Small Scale Big Change”, staat een filmpje uit 2004 met de jonge Aravena (nog zonder Sergio Herman-allure), dat vertelt hoe de krottenwijk van Iquique met basiswoningen van 7.500 dollar omgetoverd wordt in een leefomgeving, die gewone mensen weer waardigheid en een thuis geeft. Hoe architectuur niet veraf en onempathisch maar wel revolutionair en krachtig voor iedereen kan zijn. Hoe een ontwerp zo intelligent kan zijn dat uitbreidbaarheid en flexibiliteit de normaalste zaak van de wereld worden. Hoe tijd en plaats echt belang kunnen hebben, niet als excuus voor conceptueel geouwehoer maar als basis voor een persoonsgebonden universalisme. Hoe geloofwaardigheid er uitziet.
Ondertussen moeten wij onze pap koelen met Reyers 2020, maar daarover wellicht later meer."
Gerelateerde dossiers
Onze partners