Onze huiscolumnist Filip Canfyn warmt zich op aan een zeldzaam interview met Marie-José Van Hee in een architectuurbijlage van De Morgen (16/44/2019). Ze nadert kilometerpaal 70 en werkt aan een eigen overzichtsboek. ‘Architecten zijn sterke mensen, hoor, die worden oud’ is de hopelijk terechte titel van het artikel.
Marie-José Van Hee (MJVH) leer ik vijfendertig jaar geleden kennen als volle collega bij Groep Planning (nu SUM) en als halve buur in Gent (zij bewoont een onderkomen-in-wording in het Prinsenhof, ik een huis-aan-koertje in het Patershol). MJVH heeft de vreemde gave om introvertie en innerlijkheid toch om te kunnen zetten in warmte en gedrevenheid. Ik voel dan al dat ze, vastberaden en desnoods misantropisch, haar eigen pad gaat effenen om de wereld hier en daar wat beter vorm te geven.
Zij verandert van werk, ik van woning en we zien elkaar maar weinig meer. Tot ik onbewust iets doe, dat het midden houdt tussen misverstand, blunder en verkeerde inschatting. Begin eenentwintigste eeuw probeer ik als directeur projectontwikkeling bij Vooruitzicht de Regatta-wijk op de Antwerpse Linkeroever uit de grond te krijgen. bOb Van Reeth fungeert als masterplanner-kwaliteitsbewaker en samen maken wij een shortlist van architecten, die wij graag driehonderd huizen zien ontwerpen. MJVH staat uiteraard prominent op die lijst, als huizenvrouw par excellence. Ze wordt uitgenodigd voor een inleidend gesprek met bOb en mijzelf. De babbel duurt geen kwartier, MJVH klapt dicht en we blijven verweesd achter. Heeft haar Calimero-aard haar parten gespeeld? Heeft haar natuurlijk devies ‘ni dieu ni maître’, met bOb als god en ik als bouwheer, haar bang gemaakt? Of heeft die vreselijke aandoening, archititis, dat onberekenbare virus vol trots, wantrouwen en koudwatervrees, ons alle drie terzelfdertijd verziekt? MJVH heeft geen lijn getekend voor Regatta en die ongewilde clash-crash heb ik nooit meer uit mijn kop gekregen.
Om het een beetje goed te maken heb ik in mijn ‘Eren & Citeren’ de hommage aan Paul Robbrecht aangevuld met een stukje over MJVH: “Marie-José is nog stiller, ambachtelijker en gevoeliger dan Paul. Vrouwelijker dus. Alhoewel ze dat niet graag hoort. Van Hee maakt juwelen op mensenmaat, in de vorm van de mooiste, meest tijdloze en ingetogen huizen. Met het Modemuseum in Antwerpen speelt ze even gedecideerd buiten categorie, net als met al haar werk onder de vleugels van Robbrecht & Daem. Een grote madam, deze niet-mannelijke Dom Hans Van der Laan.”
Tot zover mijn femmage voor MJVH. Lang zal ze leven!