Onze huiscolumnist Filip Canfyn stapt zeer regelmatig door het Warandepark, de trappen naar beneden, langs Bozar en in de Ravensteingalerij (dag BWMSTR!) richting Brussel Centraal. De laatste tijd houdt hij dan zijn hart vast.
A+ van februari 2019 heeft het bij monde van Michael Bianchi over de hoofdzetel-in-aanbouw van BNP Paribas Fortis vlak naast Victor Horta’s Paleis voor Schone Kunsten in onze hoofdstad. Vorig Brussels Bouwmeester Bastin schreef nog de ontwerpwedstrijd uit, Baumschlager Eberle Architekten wonnen. Toen ik enige tijd geleden dat nieuwsje las sprong ik geen gat in de lucht. Ik ben al geen fan van de bende van Baumschlager (hun ziekenhuis in Kortrijk toont als eentonige blok van wit sierbeton weinig subtiliteit en empathie) én Jaspers-Eyers zouden als uitvoerende architecten fungeren. Hallo?
'Waarom laten ‘grote’ architecten zich zo degraderen? Misschien omwille van het eeuwige architectenexcuus: “Als wij het niet doen, doen anderen het en het zal beter zijn?” '
Michael Bianchi refereert in zijn voetnoten aan een opiniestuk in A+ van Gideon Boie (30.02.18.), die de praktijk hekelt waarbij grote architectennamen als glijmiddel op de Jaspersen van deze wereld gesmeerd worden om zo jury’s architectuurkwaliteit te beloven maar ondertussen toch de architectuurtaal van de gevestigde orde door te drukken. De keuze van de gastarchitecten smoort alle verdere discussie maar garandeert geen goed ontwerp. Boie verwijst hierbij ook naar de gevangenis in Beveren waar Beel peetjelap speelde, ik verwijs naar de renovatie van de WTC-torens waar 51N4E gewetens sust. (Waarom laten ‘grote’ architecten zich zo degraderen? Misschien omwille van het eeuwige architectenexcuus: “Als wij het niet doen, doen anderen het en het zal beter zijn?”)
Anyway, wat momenteel naast Bozar verrijst doet het ergste vermoeden, Baumschlager of niet. Je voelt nu al lijfelijk de enorme schaal, de zware massiviteit, het nadrukkelijke volume. Imperialistische architectuur dreigt vlak naast een fijnzinnig monument. Boie stelt dat een bank geen hoge muren meer nodig heeft om haar macht te laten gelden: het volstaat om haar stempel op een deel van de stad te drukken. Ik ben bang dat Jaspers slash Baumschlager hier beide instrumenten terzelfdertijd willen gebruiken met een witte variatie op het KBC-Havenlaan-thema.
De Aplussser van dienst, Bianchi, is zich van geen kwaad bewust. Hij is immers architect en alleen architecten krijgen volgende volzinnen uit hun strot: “een verleidelijk golvende, weekdierachtige constructie met een hypnotiserende smaragdgroene gloed” en “de omvang is aangepast aan het bijzondere stadsdeel, tjokvol erfgoed”.
Ik hoop voor Brussel en Victor Horta dat ik later moet bekennen dat bovenstaande column er helemaal naast zat.