Stevin-project in Zeebrugge kiest voor riettegels

Het grootschalige Elia-project ‘Stevin’ maakt het mogelijk om de windenergie van windparken op zee aan land te brengen en naar het binnenland te transporteren. In Zeebrugge wordt in dat kader een hoogspanningsstation geplaatst. Dat herbergt de schakel- en transformatieapparatuur voor de verschillende netten en dient als knooppunt voor de verbinding naar Zomergem. 
Verder staat het station in voor de verbinding van de kustregio met het lokale net, en brengt het de kabels onder die afkomstig zijn van de offshore windmolenparken op zee.

Landschappelijke inkleding

Rondom de technische installaties voorziet Elia een landschappelijke inkleding. Zo worden de gebouwen gecamoufleerd met een houten gevelbekleding, een geknikte dakvorm en een groendak, zodat ze maximaal worden ingepast in de omliggende Oudemaers-polder. Parallel met de Kustlaan vormt een grondwal zowel een fysieke als visuele barrière tussen de Strandwijk en het station. Ten zuiden van het station wordt een groot bufferbekken voorzien. Aan beide zijden van deze waterbuffer zal een natuurzone worden aangelegd.

Grond snel vastzetten

Zowel voor de waterbuffer als voor de grondwal werd gekozen voor versterking met riettegels, aangelegd door Franco grondwerken. Eric Franco: “Er bestaan diverse mogelijkheden van oeverversterking, met verschillende soorten van openingen. De betonelementen met cirkelvormige uitsparingen laten specifiek toe om begroeiing van rietplanten mogelijk te maken. Het riet speelt een niet onbelangrijke rol. Doordat de wortels van riet één uitgestrekt web vormen, zetten die de grond snel vast. Dit is heel belangrijk bij een nieuw aan te leggen talud. Specifiek daarom werd gekozen voor riettegels.“

De riettegels in dit project werden geleverd door Alkern VOR. Jan Vande-naweele, verantwoordelijke verkoop, licht toe: ”Riettegels worden geplaatst op palen en planken of rechtstreeks op de fundering. Ze voorkomen aantasting en instabiliteit van taluds, grachtbodems, beken of waterlopen. De versterkende elementen verhinderen de indringing van ongedierte, maar laten wel een natuurlijke begroeiing van de gracht toe.”

Bij de vormgeving van de riettegels speelt de stabiliteit een belangrijke rol. Eén zijkant van de riettegel is over de volledige lengte voorzien van een V-vormige inkeping om een optimale stabiliteit te garanderen. Bij de aanleg moet daarmee rekening worden gehouden. Eric Franco: “Bij de afwerking van het talud is het belangrijk om de hellingsgraad in te gaten te houden, om zo de riettegels juist te kunnen implementeren. De hellingshoek is hier deels 60°, deels 45°. Een talud die met riettegels beplant wordt, mag een hellingsgraad van maximum 65° hebben.”

Naast het talud langs de Kustlaan, zijn de riettegels ook terug te vinden in de waterpartij ten zuiden van de site. Doorgroeitegels, zoals de riettegel, zorgen ervoor dat een natuurlijke versteviging van de oever kan plaatsvinden. Riet–tegels beschikken over 35 % ronde draineeropeningen. De elementen kunnen op die manier de bestaande oeverkarakteristieken zo goed als mogelijk naar een natuurlijke toestand brengen. Gezien de uitsparingen zijn riettegels geschikt voor zowel infiltratie als buffering. De waterbuffer die hier wordt aangelegd kan de bodemwaterstand van de site op peil houden, ter bewatering van de omliggende aan te leggen groenpartijen. Eric Franco: “De gracht heeft een drainerende functie. Rekening houdend met de diepte van de gracht en de bestaande kleilaag onder de gracht, heeft deze geen belangrijke infiltrerende rol.”

Product

Riettegels zijn al verschillende jaren op de markt. Ze bieden vandaag een dankbare oplossing om te voldoen aan de eisen van de hemelwaterverordening. De kwaliteit van het product zelf wordt gewaarborgd door PTV 123, waardoor de tegels onder Benor kunnen worden geleverd. Jan Vandenaweele: “De tegels worden volgens de PTV getest op sterkte. De mechanische sterkte wordt gekenmerkt door de buigsterkte. Deze wordt aangegeven door de fabrikant en mag niet kleiner zijn dan 30kN/m. Het is om die reden dat in de brede versie op twee centrale plaatsen geen opening kan voorzien worden. Verder schrijft de PTV voor dat de draineeropeningen minimum 15% moet bedragen voor de draineerplaten en minimum 30% voor de doorgroeiplaten. Bij doorgroeiplaten zijn de openingen niet kleiner dan 10 mm. De wateropslorping mag maximum 6,5 % bedragen.”

Aanleg

Het plaatsen van riettegels gebeurt via een hydraulische graafkraan met mechanische klem, specifiek te gebruiken voor deze elementen. De riettegels die de rioolbuis ondersteunen, worden gefundeerd door vierkante eiken palen met een diameter van 9 cm. Tegels op de grachtwanden worden ondersteund door de bodemtegels van de gracht. Afhankelijk van hun functie kunnen ze op verschillende manieren geïnstalleerd worden. Eric Franco: “De riettegels worden aangelegd op zandcement. Riet is echter zo sterk dat het de mogelijkheid vindt om te groeien, doordat er continu water aanwezig is in de gracht. Ter bevordering van de groei kunnen de openingen worden opgevuld met plantgrond.”

Bij de site Stevin in Zeebrugge zijn op dit ogenblik vooral de oeverelementen zichtbaar. Pakweg over een jaar zal het terrein een groene en natuurlijke vlakte zijn, waar geen beton meer zichtbaar is.