Overnachten in het cultuur-historische en monumentale veemgebouw Pakhuismeesteren in Rotterdam? Het kan sinds kort. Onder het toeziend oog van bouwheer VolkerWessels en aannemer Van Agtmaal werd AWG Architecten uit Antwerpen aangesteld voor het ontwerp van het hotel, op huurbasis gerund door het Spaanse Room Mate Hotels. Bij de herbestemming en uitbreiding van het karakteristieke gebouw stond identiteitsbehoud centraal. Het project is genomineerd voor de felbegeerde NRP Gulden Feniksprijzen.
Op de Wilhelminapier in Rotterdam staat nog een veemgebouw van het voormalige Pakhuismeesteren, dat werd gebruikt als opslagruimte voor thee, zaden en noten. Sinds het beëindigen van de activiteiten in de jaren tachtig stond het gebouw leeg en na jaren van plannen werd voor een hotel gekozen als herbestemming. De transformatie van het pakhuis is officieel gestart in oktober 2015. Het hotel krijgt 230 kamers, ‘long stay’ appartementen en meerdere vergaderruimtes. Bovenop het gebouw worden twee nieuwe verdiepingen toegevoegd. Op de begane grond komt de hotellobby en een Mercado (supermarkt en restaurant) in Spaanse stijl en met Spaanse producten. Uitbater van het hotel is het Spaanse Room Mate Hotels, dat het gebouw de komende 25 jaar huurt.
Havensfeer
Pakhuismeesteren herinnert aan de sfeer en dynamiek van de vroegere havenactiviteiten en die gedachte wil AWG Architecten in stand houden. Identiteitsbehoud is dan ook cruciaal in dit project. De karakteristieke monumentale elementen blijven zoveel mogelijk intact, terwijl de nodige ingrepen worden uitgevoerd om nieuw gebruik mogelijk te maken. Door zijn zware constructie van gewapend beton en een skeletstructuur met grote open ruimtes heeft het gebouw een grote mate van flexibiliteit. Gezien de beperkte verticale circulatie en het gesloten karakter van het gebouw zijn de toevoeging van extra daglicht en een goede ontsluiting wel een must.
Het gebouw geniet momenteel van een tweede jeugd, waarbij flexibiliteit en multifunctioneel gebruik de uitgangspunten vormen. AWG Architecten laat naar eigen zeggen oud en nieuw, elk afzonderlijk herkenbaar, zo samenvloeien dat ze een geheel vormen en het gebouw haar nieuwe bestemming op een natuurlijke wijze kan accepteren. De bakstenen gevels zijn in ere hersteld. Metalen elementen aan de gevels zoals luiken, bordessen en trapjes zijn hersteld of gereconstrueerd. Ook de kenmerkende groen gekleurde laad- en losdeuren zijn gereconstrueerd. De bestaande ramen werden voorzien van nieuwe kozijnen met thermisch isolerende profielen. De buitenschil is aan de binnenzijde geïsoleerd.
Nieuwe ingangen en gevelopeningen
Aan verschillende zijdes zijn nieuwe ingangen gerealiseerd die de begane grond toegankelijk (hotellobby) en doorwaadbaar (Mercado) maken. Grote bloemkozijnen in het achterliggende metselwerk zorgen samen met de ingangen voor levendigheid in de plint en interactie met de omgeving. Nieuwe, uitgezaagde vierkante ramen zorgen dan weer voor bijkomend daglicht.
Op de verdiepingen waar de hotelkamers zijn gesitueerd, werden nieuwe gevelopeningen uitgezaagd tussen de betonnen banden. Daarin zijn aluminium ramen geplaatst met daaromheen slanke stalen kaders die het ingezaagde metselwerk ondersteunen. Bovenop de dakrand van het pakhuis is een glazen borstwering aangebracht die de bruikbaarheid van het dak als dakterras mogelijk maakt.
Flexibiliteit
Intern is gestreefd naar maximaal behoud van de bestaande structuur. De vloeren zijn voorzien van een nieuwe afwerking waarmee aan akoestische en energetische eisen wordt voldaan. De betonnen plafonds met hoofd- en kinderbalken zijn grotendeels zichtbaar gebleven en de indelingen zijn onafhankelijk van elkaar aangebracht met lichte metal stud scheidingswanden. Dit om de flexibiliteit van het gebouw te garanderen en eventuele toekomstige wijzigingen mogelijk te maken.
Twee extra verdiepingen
Op het bestaande gebouw zijn twee verdiepingen toegevoegd van staal en houtskeletbouw. Beiden verdiepingen situeren zich rondom een buitenruimte waarin zich de lichtstraten van het ondergelegen atrium bevinden. Het atrium is gemaakt door een aantal velden van de verdiepingsvloeren en oude dakvloer uit te zagen. Doorheen de bewaarde structuur van kolommen en balken, dringt licht loodrecht tot op de begane grond door. Andersom is er vanuit het atrium een zicht op de omliggende hoogbouw.
De nagelnieuwe maar toch al licht grijs-verwerende houten afwerking van de nieuwe verdiepingen sluit aan bij het patina van het bestaande gebouw, maar staat in schril contrast met het stenige uiterlijk van de omgeving. Grote dakterrassen en schuine daken zorgen voor een levendig dakenlandschap.
428 nieuwe palen
Met de transformatie heeft Pakhuismeesteren ook een nieuwe fundering gekregen. In totaal zijn 428 nieuwe palen aangebracht. Door het op spanning brengen van deze nieuwe palen dragen zij, samen met de 125 jaar oude bestaande palen, het totale gebouw. De bestaande kelder is verdiept, waterdicht gemaakt en omgevormd tot een parkeergarage.