Op de site van de Centrale Werkplaatsen in Leuven verrijst de komende jaren een uniek kind- en gezinsvriendelijk woonproject. ’t Wisselspoor, waar naast een vijftigtal appartementen ook een conservatorium, kinderopvang, horeca of handel en een ondergrondse parking een plaats krijgen, gaat innovatief en duurzaam om met ruimte en levenskwaliteit. Het ontwerp is van de hand van URA Yves Malysse en Kiki Verbeeck.' ‘t Wisselspoor zet in op wat echte duurzaamheid vandaag kan en moet zijn', aldus Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck.
De centrale ontwerpvraag was dubbel: hoe kunnen mensen dichter bij elkaar wonen, op een comfortabele manier, en hoe kan dat kind- en gezinsvriendelijk zijn? De oplossing vonden de architecten, URA Yves Malysse en Kiki Verbeeck, in slim ruimtegebruik. Als de ruimte beperkt is, is delen de sleutel. Het woonproject is zo ontworpen dat het dezelfde kwaliteiten heeft als een huis met een tuin, door een eigen volwaardige woning aan te vullen met veel gemeenschappelijke binnen- en buitenruimte. Het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven (AGSL) deed bovendien beroep op het kennis- en expertisecentrum Kind en Samenleving om de noden en wensen van gezinnen met kinderen in het ontwerp te verwerken.
'Ons ruimtegebruik en ons woonmodel zal moeten veranderen. Het komt erop aan om de pretfactoren en woonmogelijkheden van de verkavelingsdroom van de Vlaming au sérieux te nemen. Die droom moeten we aanbieden in een vorm van geschakeld, gestapeld en gezinsvriendelijk wonen op locaties nabij openbaar vervoer', aldus Bouwmeester Van Broeck.
Verticale woonbuurt
De combinatie van 50 woningen, gemeenschappelijke (buiten)ruimte en publieke functies op een relatief beperkte oppervlakte maakt van ’t Wisselspoor een echt stedelijk project. Diezelfde functies op een klassieke manier bouwen, vraagt ongeveer een oppervlakte van acht voetbalvelden. Door in de hoogte te werken, wordt open en groene ruimte bewaard.
De Centrale Werkplaatsen in Kessel-Lo is een hoogkwalitatieve woonbuurt, op wandelafstand van het station van Leuven. Op dit moment wordt het laatste open perceel bebouwd. Op een compacte oppervlakte van 2.500 m² verrijst de komende jaren ’t Wisselspoor. De architecten ontwierpen een compacte verticale woonbuurt, waar een driedimensioneel wandelpad de bewoner vanaf het Blauwputplein meeneemt tot op een hoogte van vijftig meter. Het project balt op die manier een uitgebreid programma samen op een fractie van het gebruikelijke grondbeslag in de buitenwijken.
Langsheen dit pad ontwikkelen zich diverse woontypologieën: bungalows, rijwoningen, panorama-appartementen... Elke woning beschikt over eigen karakteristieken en kwalitatieve buitenruimtes.
‘t Wisselspoor is een uitgesproken sociaal project. Het biedt naast comfortabele woningen ook ruimtes voor ontmoeting en interactie. Zo is er plaats voor twee buurthuizen, een fietsatelier, een co-workingkantoor en een logeerkamer. Deze ruimtes zijn zo ingepast dat ze uiteenlopende zichten op de stad aanbieden.
Stadsproject
‘t Wisselspoor is een onmiskenbaar stadsproject. Een publieke plint met een kinderdagverblijf en muziekconservatorium ondersteunt de verticale woonbuurt. De interactie tussen publieke functies en woon- en ontmoetingsruimtes zorgt voor een stedelijke dynamiek, zowel binnen als buiten het bouwblok. Het nieuwe stadsgebouw wordt een herkenningspunt voor de Centrale Werkplaatsen. De grootte van het aangrenzende Blauwputplein en het Treinpark maken een gebouw van deze schaal mogelijk. ‘t Wisselspoor richt zich naar alle zijden van de stad. Het gebouw bakent meteen ook de omliggende publieke ruimten af, die nu nog in elkaar overvloeien.
Het gebouw krijgt een geheel eigen identiteit, zowel in vorm als in materialisering. Een eigentijdse woon-ziggurat van buiten- en binnenruimtes ontwikkelt zich bovenop de publieke plint en geeft licht, zicht en ruimte aan de diverse bewoners. Vastberaden om een tijdloos gebouw te maken, kiest URA Yves Malysse Kiki Verbeeck resoluut voor een duurzaam materiaal. Het volledige gebouw wordt aan de buitenzijde opgetrokken uit natuursteen. De binnenzijde is een samenspel van baksteen, tegels en groen.
Volgens Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck, die aanwezig was op de persvoorstelling van het project, zet ‘t Wisselspoor in op wat echte duurzaamheid vandaag kan en moet zijn. ‘Ons ruimtegebruik en ons woonmodel zal moeten veranderen. Het komt erop aan om de pretfactoren en woonmogelijkheden van de verkavelingsdroom van de Vlaming au sérieux te nemen. Die droom moeten we aanbieden in een vorm van geschakeld, gestapeld en gezinsvriendelijk wonen op locaties nabij openbaar vervoer', aldus Leo Van Broeck.
Volgende stappen
Dit jaar dient de stad de omgevingsvergunning in zodat de bouw in 2020 kan starten. Tegen 2024 zouden de eerste gezinnen hun intrek kunnen nemen in ’t Wisselspoor.