-
![]()
© Machiels Building Solutions
Crac Namur
Bouwheren stellen steeds hogere eisen op het vlak van kwaliteit, het respecteren van de opleveringstermijn en de kostprijs. Er is daarom nood aan een andere aanpak: bouwindustrialisatie. Bij deze term wordt er vaak gedacht aan geprefabriceerde elementen die van de band rollen en tot een repetitieve architectuur leiden. Bouwindustrialisatie gaat echter eerder over het stroomlijnen en voorspelbaar maken van het proces van ontwerp tot uitvoering (en zelfs onderhoud).
Van alle uren besteed in de bouw gaat slechts 10 % uit naar de werkelijke constructie van het gebouw (zie ‘toegevoegde waarde’ in de afbeelding hieronder). Zo’n 33 % wordt besteed aan ondersteunende activiteiten, zoals administratie, logistiek en berekeningen. De overige 57 % bestaat uit verspillingen. In lean-begrippen gaat dit niet alleen om afval door defecten, maar ook om overproductie, wachten, transport, onnodige verplaatsingen en voorraden (zie Buildwise-artikel 2019/03.07).
Duurzame samenwerking
Een duurzame samenwerking is de sleutel tot meer efficiëntie. Aannemers en producenten zouden meer rond de tafel moeten zitten om kostenefficiënte oplossingen te bedenken. Architecten en aannemers moeten samen concepten ontwikkelen die gemakkelijker te standaardiseren en tegelijkertijd te personaliseren zijn. BIM zal hiervoor een steeds belangrijker instrument worden (zie Buildwise-artikel 2017/01.03). Buildwise speelt hierin een voortrekkersrol via verschillende onderzoeksprojecten.
Dynamische planning
Stilstanden op de werf door een gebrek aan materiaal, logistieke problemen, verkeerde arbeidsprofielen en weersomstandigheden kunnen alleen opgelost worden door kort op de bal te spelen en dynamisch te plannen. De lean-planning is hiervoor een handig hulpmiddel dat zorgt voor een constante flow van materiaal en arbeid op de werf (zie Buildwise-artikel 2022/05.10). Ze is gebaseerd op het pull-principe waarbij een activiteit in gang gezet wordt door de voortgang van een voorafgaande activiteit. Steeds meer en betere technologieën, zoals scanners en drones, komen ter beschikking om de voortgang van de werkzaamheden te monitoren en te rapporteren waardoor de planning bijgestuurd kan worden. Hierdoor kunnen ook de arbeidskrachten en middelen efficiënter ingezet worden.
Off-siteproducten
Door de gebouwelementen te prefabriceren, worden heel wat problemen op de werf vermeden. Het productieproces is in een fabriek nu eenmaal beter te controleren dan op een werf. De arbeidsomstandigheden zijn veiliger en de herhaling van gelijkaardige werkzaamheden verlaagt de foutenlast. De werf verandert van een bouwplaats naar een montageplaats met minder afval en overlast voor de omgeving. Bovendien kan het gebruik van off-siteproducten het nijpende tekort aan arbeidskrachten deels opvangen. Een snellere doorlooptijd van de werf is alleen mogelijk als deze grondig voorbereid wordt. Hiervoor moeten alle betrokken partijen (architect, bouwheer, toeleveranciers, studiebureaus, uitvoerders …) vanaf het begin meedenken en bereid zijn om zich aan de vernieuwde processen aan te passen. Voor meer info over bouwindustrialisatie: Bouwindustrialisatie: samen werken aan de toekomst.
Luc François is ingenieur en senior projectleider op de afdeling ‘Geotechniek, structuren en beton’ bij Buildwise. Dit artikel verscheen eerder in Buildwise Magazine januari-februari 2023.
Gerelateerde bedrijven
Onze partners