Al decennialang staat Campus Pellenberg van UZ Leuven synoniem voor kwalitatieve revalidatie. De komende jaren blijft het dé revalidatiesite bij uitstek en zal men er nog sterker dan voorheen inzetten op toegespitste zorgtherapieën. Nu de nagelnieuwe ‘Therapietoren’ definitief in gebruik is genomen, is de eerste fase van het masterplan voor Campus Pellenberg achter de rug. Met zijn hoogte van circa 60 meter en markante cortenstaalbekleding profileert het rijzige volume zich als een gracieus landmark aan de groene skyline ten oosten van Leuven.
Vanaf 2019 wordt Campus Pellenberg integraal gewijd wordt aan revalidatie en verlengde zorg. “Momenteel beschikt Campus Pellenberg nog over een operatiekwartier voor orthopedische ingrepen, maar dat zal eind 2018 verhuizen naar Campus Gasthuisberg”, vertelt Karen Van den Eynden, projecteigenaar vanuit de dienst Ruimteplanning van UZ Leuven. “Zo zal er voldoende plaats vrijkomen voor de renovatie van de bestaande gebouwen, waarvan de verdiepingen op termijn naadloos zullen aansluiten op die van de toren, die inmiddels de therapieruimtes huisvest. In de Therapietoren staan de zorgprogramma’s van de revalidanten meer dan ooit centraal. Waar ze vroeger op verschillende locaties kinesitherapie, ergotherapie en psychotherapie kregen, worden de therapieën nu zo veel mogelijk rond de revalidant georganiseerd. Dat stimuleert ook de interdisciplinaire samenwerking.”
Zware vierendeelliggers
De Therapietoren is geconcipieerd op maat van een ambitieus revalidatiecentrum, dat zowel bestemd is voor ambulante als gehospitaliseerde revalidanten. Hij heeft een totale vloeroppervlakte van circa 8.000 m² en telt tien verdiepingen, waaronder drie ingegraven niveaus, een dubbelhoge fitnesszaal en een toplaag met een 450 m² grote sporthal. De bouw van de toren startte in november 2014. Twintig maanden later werd hij wind- en waterdicht afgeleverd. “Het volume is opgebouwd uit een betonnen structuur”, vertelt Patrick Sticker, commercieel directeur van Belemco (het vroegere Heijmans Bouw), dat deel uitmaakt van BESIX Group en instond voor de ruwbouwwerken. “Het bijzondere is dat de vierde verdieping twee niveaus hoog is en dat de zevende verdieping zowaar drie niveaus beslaat. Verdieping 6 biedt zelfs plaats aan een therapiebad. Om deze ruimtes te vrijwaren van kolommen, creëren grote vierendeelliggers op verdieping 6 een volledig stijve tussenverdieping die enerzijds fungeert als het plafond van de onderliggende fitnesszaal, en anderzijds als de vloer van de bovenliggende sporthal. De 10 ton zware wapeningskorven zijn achter het bestaande beddenhuis in elkaar gevlochten en vervolgens met een kraan naar boven gehesen, waar we de vierendeelliggers op hoogte hebben gestort. Dit laatste is ook gebeurd met de dwarsbalken boven de sporthal in de nok van de toren – eveneens geen sinecure. Voorts bevat de constructie twee betonnen kernen, die los van de verdiepingsopbouw opgetrokken zijn met behulp van klimbekisting: één kern met de lift, de technische schachten en de trappenhal, en een andere kern met een tweede trappenhal.”
“De cortenstaalcassettes genereren een speels visueel patroon en geven de toren een natuurlijke look”
Zichtbeton
De structuur van de Therapietoren is flexibel in te vullen, zodat het ziekenhuis op termijn probleemloos kan inspelen op veranderende noden. Aangezien het beton een belangrijke rol speelt in de interieurafwerking, zijn alle wanden uitgevoerd in zichtbeton met een specifiek centerpen- en voegenpatroon. “Daarvoor hebben we een speciale bekisting gebruikt. Het beton is zeer aanwezig, maar tal van houtaccenten zorgen voor een warm tegenwicht, waardoor de ruimtes allerminst kil aanvoelen”, aldus Patrick Sticker. “Een andere constructieve uitdaging deed zich voor bij de start van het bouwproces. Aangezien het perceel afhelt, zit de fundering van de loodrecht ingeplante Therapietoren een heel stuk onder het niveau van de funderingen van het bestaande complex, die destijds zelf op twee verschillende niveaus waren uitgevoerd. Er was dan ook nood aan de plaatsing van een secanspalenwand om eventuele verzakkingen te vermijden. Pas wanneer dit gebeurd was, konden we de bouwput uitgraven en de uit de kluiten gewassen paalfundering van de Therapietoren aanbrengen.”
Natuurlijke look
De sokkel van de Therapietoren – de drie onderste verdiepingen, inclusief de publieke toegangszone met onthaal op niveau -1 – is afgewerkt met gevelbepleistering. Daarboven is de ruwbouwstructuur deels ingevuld met gordijngevels en deels omhuld met roodbruine cortenstaalcassettes. “De cortenstaalcassettes genereren een speels visueel patroon en geven het geheel een natuurlijke look”, aldus Karen Van den Eynden. “Naast de gevelcassettes zijn er voor alle opengaande ramen ook nog roosters en geperforeerde platen in cortenstaal geplaatst, die tegelijk fungeren als borst- en zonwering. De gordijngevels beschikken over donkerbruin gemoffeld aluminium schrijnwerk en bieden een prachtig uitzicht op de groene omgeving, met aan de ene kant de glooiende heuvels ten oosten van Leuven en aan de andere kant de parkzone met kasteel. Vermits we wilden aansluiten op het bestaande beddenhuis, afbraakwerken wilden vermijden en de vrije ruimte eerder beperkt was doordat het perceel grenst aan het parkgebied, hebben we ervoor geopteerd om de functies in de hoogte te stapelen. De toren profileert zich als een echt landmark. We zijn erg blij met het resultaat!”
Dit arikel verscheen eerder in Bouwen aan de Zorg