Uniek inbreidingsproject creëert oase van groen (a33)

Wat vang je aan met een ingesloten site die een hoogteverschil van liefst 9,7 meter overbrugt? Een lastig vraagstuk, waar Residentie Leeuwerikenpark in Heverlee een meer dan geschikt antwoord op biedt. Het complex is opgedeeld in drie entiteiten: een centraal balkvolume (Blok A) met ondergrondse parking dat haast de volledige lengte van het binnengebied bestrijkt, een kleiner blok met twaalf wooneenheden (Blok B) en een ondergrondse parking naast de ingang in de Leeuwerikenstraat en twee halfopen woningen (Blok C) in de Groenstraat. Samen voorzien ze in een grote diversiteit aan woontypes: 68 wooneenheden met studio’s, ingegraven parkwoningen en twee- en drieslaapkamerappartementen in Blok A, vier studio’s en acht kleinere appartementen met terras in Blok B en twee ruime doorzonwoningen met privétuin in Blok C.

Zachte, speelse dynamiek

De realisatie van Residentie Leeuwerikenpark vergde een uitermate inventief architecturaal concept. Ondanks het hoogteverschil op de site slaagde a33 architecten erin om het langgerekte balkvolume optimaal in te passen in de omgeving. “Het lineaire gebouw is niet zomaar één monolithisch geheel, maar bevat inspringingen, uitkragingen, niveauverschillen en een ruime doorsteek naar het binnengebied, zodat we een gelaagdheid konden creëren die inspeelt op het reliëf van het terrein”, vertelt Johan Cokelaere, senior associate bij a33 architecten. “Boven op een voet met twee bouwlagen, inclusief een teruggetrokken woonniveau achter de doorsteek (naar het beeld van een verdiepte voeg), rust een ‘zwevende’ vleugel met drie verdiepingen. Voorts hebben we specifieke parkwoningen met een eenzijdige lichtinval, grote terrassen en een trapverbinding naar de beekvallei geïntegreerd in het talud. Aan de andere zijde van het gebouw bevindt zich nog een ingegraven open parking. Het balkvolume is bekleed met neutraal ogende, witgrijze bakstenen die de massa van de constructie maximaal beperken en een verlichtend contrast met de omliggende bebouwing genereren. De combinatie met donkergrijze ramen, inpandige terrassen in witte crepi en houtaccenten leidt tot een zachte, speelse dynamiek. Blokken B en C zijn dan weer hoofdzakelijk opgetrokken in rood-bruin-grijs genuanceerde bakstenen en dito tegelpannen.”

“Het langwerpige balkvolume is niet zomaar één monolithisch geheel, maar bevat inspringingen, uitkragingen, niveauverschillen en een ruime doorsteek naar het binnengebied, zodat we een gelaagdheid konden creëren die inspeelt op het reliëf van het terrein”

Uitdagende realisatie

Het mag duidelijk zijn: Leeuwerikenpark is zeker geen alledaags project. Ruwbouwaannemer Vandebos moest dan ook alles uit de kast halen om het bijzondere ontwerp in de praktijk te brengen. “Aangezien Blok A zeer lang is, het terrein niet alleen aan het spoor grenst, maar ook nog eens sterk afhelt en de werf enkel bereikbaar was via een smalle toegangsweg vanaf de Leeuwerikenstraat, was het in logistiek en organisatorisch opzicht geen sinecure. We hebben extra berlinerwanden moeten plaatsen en bijkomende verstevigingen moeten aanbrengen om onze vrachtwagens ter plekke te krijgen”, zegt Krijn Henrotte, gedelegeerd bestuurder bij Vandebos. “De grote hoogteverschillen en de specifieke volumetrie brachten bovendien heel wat (stabiliteit)technische uitdagingen met zich mee. In het deels ingegraven gedeelte van het balkvolume moesten we op eenzelfde vloerniveau parkappartementen, een kelder, technische ruimtes en een open parking met trapeziumvormige kolommen voorzien. Niet evident, vooral ook omdat de vereiste afwerkingsgraad behoorlijk hoog lag en het project dus een intensieve voorbereiding vergde. Pas vanaf het derde niveau konden we overschakelen op een klassiek bouwsysteem met dragende tussenwanden en invulmetselwerk. Bovendien opereerden we in een waterwinningsgebied en moesten we bijgevolg een deel van het gebouw op heipalen zetten. Best uitdagend allemaal, maar ondanks twee slechte winters hebben we alles naar behoren kunnen uitvoeren en mag het resultaat er absoluut wezen!”

Groene beekvallei

Vermits Residentie Leeuwerikenpark zich profileert als een oase van groen, is er heel wat aandacht besteed aan de integratie in de omgeving. Cruciale uitgangspunten daarbij waren de befaamde Ferrariskaart en de wetenschap dat er langs de perceelsgrenzen ooit een beek liep (omringd door verschillende vijvers). “Deze ‘beekvallei’ is in ere hersteld op basis van plannen van Ontwerpbureau Pauwels, meer bepaald in de vorm van een doorwaadbaar lineair waterpark met bomen, struiken, typische valleibegroening, wandelpaden, bankjes, een wadi, een vlonderpad over het water en een groen talud dat een natuurlijke overgang naar de hoger liggende bebouwing en de spoorweg creëert”, aldus Johan Cokelaere. “In het talud zijn dus twee delen te onderscheiden. Langs de sporen wordt de groene berm doorgetrokken en teruggeplooid langs de beekvallei (tot bij de verbinding met de Groenstraat), inclusief in beton gemarkeerde reliëfsprongen waarin verzonken trappen geïntegreerd zijn. Voorbij de verbinding met de Groenstraat krijgt het talud dan weer eerder de vorm van een golvende grasberm, die verdwijnt onder een concentratie van bomen aan de rand van de site. In die golvingen is er – op enkele gemarkeerde plekken die aansluiten bij het centrale pad – plaats voor spel, verpozing en sociale interactie. Een ‘bovenparkje’ achter de doorsteek en de parkeerpoort, dat aansluit op het maaiveld van de buren, maakt het (groene) plaatje helemaal compleet!”