Tegen 2050 mag in Vlaanderen geen extra open ruimte meer ingenomen worden door huizen, industrie en wegen. Dat zegt Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V). Ze wil het makkelijker maken om oude verkavelingen te verbouwen of af te breken, zo staat op de website van De Morgen te lezen.
Schauvliege legt momenteel de laatste hand aan het nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV). De Morgen kon het plan, dat de ruimtelijke verrommeling moet stoppen, exclusief inkijken. Vlaanderen heeft op dit moment de grootste bebouwde oppervlakte van Europa. Bovendien komen er nog elke dag negen voetbalvelden beton en asfalt bij.
"Er wordt te veel open ruimte aangesneden. We moeten die trend keren", benadrukt Schauvliege. Tegen 2050 wil ze een betonstop doorvoeren. Elk nieuw bouwproject moet tegen dan gecompenseerd worden door elders minstens evenveel ruimte terug te geven aan de natuur. Het zijn de lokale besturen die daarop moeten toezien.
In de praktijk betekent dit dat we straks allemaal dichter bij mekaar moeten wonen en ook efficiënter moeten omspringen met het kleine lapje grond dat Vlaanderen heet. Schauvliege heeft een reeks voorstellen klaar die hiervoor moeten zorgen. "Ik wil een evolutie, geen revolutie."
Het opvallendste voorstel is de afschaffing van de verouderde verkavelingsvoorschriften. De woningen uit de jaren 60 en 70 zijn vaak te groot voor één gezin, maar door deze voorschriften is het moeilijk om ze te verbouwen tot een meergezinswoning, of om ze af te breken.
In de toekomst zal dit gemakkelijker worden. Meer en meer oude verkavelingen, zeker in de dorpscentra, zullen dan moeten wijken voor kleinere woningen of appartementsblokken. Schauvliege: "Als mensen vroeger bouwden, wilden ze weten dat er rondom hen geen 'gekke' dingen konden gebeuren. Verkavelingsvoorschriften zorgden voor uniformiteit. Maar in de toekomst moeten we anders gaan wonen, en dat vraagt veranderingen."
Groennorm
Dichter bij mekaar gaan huizen moet tegelijk wel leefbaar blijven. Daarom wil Schauvliege een 'groennorm' invoeren. Wie in Vlaanderen nog wil bouwen, zal dat dan niet meer kunnen zonder op zijn bouwgrond een stukje groen te voorzien.
Of dat zal moeten gebeuren per verkaveling of per bouwgrond, is nog niet uitgemaakt. Om hoeveel groen het precies moet gaan, evenmin. Maar het principe staat wel vast voor Schauvliege. "Iedereen moet de kans krijgen om te sporten of tot rust te komen in het groen, zonder dat ze eerst in de file moeten staan op weg naar het dichtstbijzijnde park."
In de toekomst wil Schauvliege niet meer toelaten dat een verkaveling wordt volgepropt met zoveel mogelijk huizen, elk met hun eigen vierkante meter grasveld. De christendemocrate verwijst zelf naar vakantieparken zoals Centerparcs, waar kleine huizen een grote tuin delen.
Schauvliege zal haar plannen eerstdaags voorleggen aan de regering. Tegen volgend jaar moeten ze helemaal klaar zijn.
Privétuintje
Coalitiepartner Open Vld heeft de plannen nog niet kunnen inkijken, maar steunt de grote principes. "We moeten af van de oude verkavelingen. Een betonstop, meer verdichting en hoogbouw moeten dus zeker kunnen", zegt Vlaams Parlementslid Lydia Peeters. Voorwaarde is wel dat lokale besturen hun autonomie bewaren. "En de bouw van parken mag niet ten koste gaan van wie graag een privétuintje wil", luidt het.
Ook bij N-VA kijken ze reikhalzend uit naar het plan van Schauvliege. "Een perceel van 1.500 vierkante meter met daarop een kleine villa: daar kun je meer mee doen. Vooral als je weet dat we meer ruimte nodig hebben", zegt Vlaams Parlementslid Wilfried Vandaele. "Al klinkt een betonstop wel wat kort door de bocht."