VAi en B2Ai geven aftrap Léon Stynen Academy

Bij een aantal architectenbureaus, de beroepsverenigingen en het Vlaams Architectuurinstituut leeft sinds enkele jaren het idee om een Kennisnetwerk Architectuur op te richten. Dat netwerk zou de ontwikkeling en uitwisseling van ontwerpgerelateerde kennis kunnen versterken. 

Stynen Academy naar Léon Stynen

De initiatiefnemers doopten het tot ‘Stynen Academy’. De innovatieve kracht van het ontwerp en de maatschappelijke positie van de architect waren namelijk drijfveren in de lange loopbaan van Léon Stynen. Tijdens een kleinschalige en inhoudelijke namiddag werd de aftrap van de Stynen Academy gegeven. Drie sprekers belichtten drie actuele thema’s. Die thema’s waren ‘Het Nieuwe Wonen’, ‘Het Nieuwe Zorgen’ en ‘Het Nieuwe Werken’. 

Het nieuwe wonen

Peggy Totté gaf een inspirerende kijk op verschillende soorten collectieve woonprojecten in Vlaanderen, een wereld waarin Architectuurwijzer zich sinds 2017 verdiept. Aan de hand van een reeks geïllustreerde voorbeelden toonde ze de evolutie die de visie op samenwonen doormaakte. 

Totté maakte daarbij een interessante uitstap naar Zwitserland en Duitsland, als landen die een rijke traditie hebben in gemeenschappelijke woonprojecten. Een aantal referentieprojecten waren overigens te zien in de internationale expositie ‘At Home / Building and Living in Communities’. Die werd door Architectuurwijzer naar Genk (C-Mine) en Gent (STAM) gehaald. 

Op basis van haar kennis van de binnen- en buitenlandse praktijk van het samenwonen, erkent de architecte vooral de meerwaarde van een professionalisering van de collectieve woonprojecten. Zij kijkt hiertoe vooral naar de voorbeeldlanden, waar projecten duurzaam en over de generaties heen zijn georganiseerd in coöperatieve organisaties. Ze pleit er dan ook voor om dit model ook in België meer ingang te doen vinden.

Het nieuwe zorgen

Valerie Van der Linden is postdoctoraal onderzoeker in de Research[x]Design groep aan het departement Architectuur van de KU Leuven. In kader en navolging van een doctoraat rond het meenemen van het gebruikersperspectief in het ontwerpproces werkte Van der Linden samen met verschillende architectenbureaus, waaronder B2Ai, en opdrachtgevers. 

Haar onderzoek vertaalde de gebruikersgerichte ontwerpaanpak uit product en service design naar de architectuurwereld en definieerde zo een nieuwe, scenario-gebaseerde methodiek. Van der Linden ontwikkelde een aantal persona’s, gebruikersprofielen van toekomstige gebruikers van het gebouw of de omgeving, gebaseerd op onderzoek uit de RxD groep. 

De zeer gedetailleerde omschrijving en de dagindeling van deze persona’s laten toe om in de huid van de gebruiker te kruipen en vanuit zijn of haar perspectief een innovatieve omgeving te bedenken en een ontwerp te toetsen. Van der Linden ging in haar lezing in het bijzonder in op de ontwikkeling van persona’s en scenario’s voor zorgomgevingen.

Het nieuwe werken

Xavier Callens is de Chief Design Officer bij B2Ai. Zijn presentatie ging in op ‘het nieuwe werken’, het plaats- en tijdonafhankelijk kunnen werken, ondersteund door mobiele technologie. Terwijl ‘het nieuwe werken’ meestal over hippe kantoren gaat, blijven de implicaties ervan voor ruimtelijke planning meestal onderbelicht. 

Nochtans heeft ‘het nieuwe werken’ het traditionele woon-werkverkeer vervangen door een veelzijdige mobiliteit met een dunne grens tussen privaat en professioneel. Het extreem doordenken van dit mobiele werken stoot bijgevolg op de grenzen van onze mobiliteit en stedelijke inrichting. 

De presentatie schetste twee cases. Die illustreerden hoe factoren als openbaar vervoer, bestaande uitvoeringsplannen en klassiek beheer van functies in gemengde projecten een radicaal en toekomstgericht doordenken van het nieuwe werken een gedwongen rem opzetten. 

De rol van de architect 

De namiddag werd kort ingeleid door Roeland Dudal. Hij is oprichter en partner van Architecture Workroom Brussels, een Europese doe- en denktank voor innovatie. Dudal zoekt naar ‘de delta’ tussen actuele initiatieven en noodzakelijk actie om de gestelde doelen van de duurzame samenleving te bereiken. 

Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van de Stynen Academy? Schrijf je dan in op de VAi-nieuwsbrief via www.vai.be.