VAi en deSingel pakken uit met unieke overzichtstentoonstelling rond Luc Deleu & T.O.P. office

Een halve eeuw Luc Deleu & T.O.P. office vormt de voedingsbodem voor deze markante tentoonstelling. De titel Future Plans is meteen ook de filter om het levend archief te onderzoeken. Welke projecten, of ze nu in de jaren 1970 of 2000 werden bedacht, behouden de intelligente belofte van een toekomstig plan? En hoe kunnen ze ontwerpers, architecten, stedenbouwkundigen, ecologen, juristen, administraties en beleidsmakers van vandaag en morgen aansteken? Een future plan an sich.
 

"Ik heb nooit goed begrepen waarom je eerst op een vraag zou moeten wachten, alvorens een architecturaal antwoord te formuleren." Luc Deleu

Future Plans is geen klassieke archieftentoonstelling. Ze dompelt je onder in de gedachtewereld van Luc Deleu & T.O.P. office, zonder alle aspecten van het oeuvre te definiëren. Van adembenemende maquettes (The Nautical Mile, Lego Obelisk, Barcelona Towers, Promenade Pier...), over origineel foto- en videomateriaal tot gloednieuwe projecten. De tentoonstelling bevat een schat aan artefacten en archiefstukken, maar bouwt ook verder op de ideeën van Deleu en T.O.P. office. Door de muren van de expozaal te doorbreken en ook in en rond deSingel te exposeren, sluit ze aan bij de subversieve geest van het bureau en gooit ze de rode loper uit voor toekomstige ontwerpers en orbanisten.
 

"Gewapend met een genadeloze maar humorvolle logica en een doorgedreven zorg voor ecologie, blijft T.O.P. office burgers en politici een spiegel voorhouden'", aldus Peter Swinnen, curator Future Plans

Luc Deleu & T.O.P. office

Deleu en T.O.P. office opereren op het raakvlak tussen architectuur en kunst. In 1970 richtten architect-kunstenaar Luc Deleu en zijn echtgenote Laurette Gillemot T.O.P. office, een studio voor architectuur en stedenbouw, op. Als eerste daad neemt Deleu in een solotentoonstelling afscheid van architectuur. De toon was meteen gezet voor een praktijk die niet per se gericht is op bouwen, maar wel op reflecteren over de impact van de mens op de aarde. Architectuur als compromisloos middel om de schaal van de wereld te duiden en aanhoudend te bevragen, Deleu omschrijft het zelf als ‘orbanisme’. Sinds zijn oprichting kent T.O.P. office tal van medewerkers, met Steven Van den Bergh en Isabelle De Smet als vaste krachten en voortrekkers. Tussen 1970 en 2020 resulteerde dit in heel wat (ongevraagde) voorstellen voor interventies in de openbare ruimte, installaties, internationale wedstrijden, performances en onderzoek. Blikvangers zijn Extended Antwerp Ring Road (1969-70), Europakruispunt (1969-70), Mobile Medium University (1972), De Laatste Steen van België (1979), Big Triumphal Arch, containerinstallatie (1983), Scale & Perspective: Two Electricity Pylons (1983-86), Gare Europe Central (1986-89), Barcelona Towers (1989-92), Airbase Biekorfstraat, home of Panamarenko (1986/2011), The Nautical Mile (2004), Orban Space (2006-) en Darling Springs (2017-). Met installaties en tentoonstellingen over heel de wereld en stukken in de permanente collectie van onder andere M HKA, SMAK, Argos, Middelheim, Kröller Müller en VAi behoort T.O.P. office tot de vaste waarden van de Belgische hedendaagse kunst- en architectuurwereld.

Future Plans

In 2020-2021 vieren we 50 jaar ongevraagde praktijk van Luc Deleu & T.O.P. office. Naar aanleiding van deze verjaardag lanceert het Vlaams Architectuurinstituut in samenwerking met CIVA, M HKA en Argos het project Future Plans. Bedoeling is om het potentieel van de maatschappijreflectie van T.O.P. office vanuit de ontwerppraktijk en het ontwerponderwijs te bewaren, voort te zetten en te verspreiden. Dit vertaalt zich concreet in een tentoonstelling, een boek, een documentaire en nog veel meer. Via twee bijkomende educatieve en participatieve projecten, nl. a Studio for Orbanism en FUTURUM, zetten het VAi en deSingel specifiek in op het activeren van het levend archief en het doorgeven van het gedachtegoed aan toekomstige generaties ontwerpers, zij die de toekomst verbeelden.

Boek

Samen met de tentoonstelling verschijnt het boek Luc Deleu & T.O.P. office. Future Plans 1970-2020, een uniek tijdsdocument met reflecties van 44 stemmen over totaal 63 projecten. Welke projecten, of ze nu bedacht zijn in de jaren 1970 of 2000, bewaren de doordachte belofte van een toekomstplan?

Collectie

Naast de monumentale containerinstallaties en theoretische stadsmodellen, bevat het archief van T.O.P. office ook verschillende bouwprojecten die minder gekend zijn bij het grote publiek. Voorbeelden zijn het Belle Epoque Center in Blankenberge (2004-2010), het interieur van het Antwerpse café De Skipper (1973-75) en de Furkapas Dépendance in Zwitserland (1986-97).

Als prelude op Future Plans toont M HKA nog tot 25 april een presentatie van een deel van het archief van T.O.P. office. Het Vlaams Architectuurinstituut digitaliseerde zo'n 15.000 fotodia’s die Luc Deleu maakte tussen 1969 en vandaag.

A Studio for Orbanism

A Studio for Orbanism wil het archief van T.O.P. office activeren als open source voor de architectuurdiscipline. Dit educatief project draait rond de centrale vraag hoe we de maatschappelijke reflectie van Luc Deleu & T.O.P. office vanuit de ontwerppraktijk en het ontwerponderwijs kunnen bewaren, voortzetten en verspreiden. T.O.P. office wordt tijdens Future plans tijdelijk uitgebreid met studenten uit de verschillende architectuuropleidingen in Vlaanderen en Brussel. Van 28 april tot 9 mei stellen ze hun werk tentoon in de wandelgangen van deSingel.

Futurum

Kunstenorganisatie De Veerman organiseert samen met het Vlaams Architectuurinstituut en deSingel FUTURUM, een participatietraject rond het werk van T.O.P. office op maat van leerlingen uit het deeltijds kunstonderwijs en jeugdateliers.