Een open en creatieve geest tijdens hun zoektocht naar een nieuwe woning in Brussel, bracht een gezin bij een leegstaande zolder op de vierde verdieping van een appartementsgebouw geprangd tussen twee hogere gebouwen. Het nam atelier tom vanhee onder de arm, dat het zadeldak en de ruimte eronder omtoverde tot een duplexdakwoning die in meerdere opzichten bijzonder is.
De duplexdakwoning, te bereiken via de bestaande trappenhal van het gebouw, valt op door haar houten gevelbekleding. Tegelijkertijd doet ze dat ook weer niet, aangezien de belijning van de bekleding past bij de horizontaal belijnde geeloranje bakstenen gevels in de straat. Zo vormt ze een architecturaal accent voor haar omgeving dat zich toch mooi integreert in de stedenbouwkundige context.
Veranderingsgericht ontwerp
“De dakwoning is het resultaat van een groot engagement van de opdrachtgever en een intense participatieve samenwerking tussen en constructieve houding van alle betrokken partijen en administratieve overheden”, vertelt architect Tom Vanhee. “We ontwierpen een passieve woning met een duurzaam karakter. In ons ontwerp streefden we naar ruimtelijk kwalitatieve ruimtes die voor zo’n geliefde woonbeleving zorgen dat er in de toekomst waarschijnlijk weinig veranderingen vereist zullen zijn. Is dat toch het geval, dan maken de lichte wanden een andere lay-out van de ruimte toch mogelijk.”
De constructie bestaat voornamelijk uit lokaal hout. De structurele balken werden ook zo veel als mogelijk zichtbaar gehouden. “Kiezen voor nagroeibaar constructiemateriaal was enerzijds een technische keuze – het gewicht van de constructie op de bestaande funderingen blijft daardoor beperkt – en anderzijds een milieubewuste. De materiaalkeuze zorgt er samen met de aanpasbaarheid van de woning voor dat de woning gerust als circulair bestempeld kan worden.”
Het duurzame karakter wordt daarnaast ook bepaald door de juiste keuzes op vlak van energie. Vanhee vat samen: “De juiste beglazing en ventilatie, zonnecollectoren en -panelen voor respectievelijk sanitair warm water en elektriciteit en een condenserende ketel op aardgas voor de resterende benodigde energie.”
Terras aan voor- en achterkant
De rooilijnen en de schuine perceelgrenzen vormen de basis voor de inrichting van de gevels en de woning. “De voorgevel is lichtjes teruggetrokken om bovenop de erker van het bestaande volume op beide verdiepingen van de duplexdakwoning een beschermd terras met zicht op het park mogelijk te maken. In de leuningen en borstweringen komen opnieuw houten latjes terug. Dat is ook aan de achtergevel het geval. Beide gevels kenmerken zich voorts door grote raampartijen.”
“De open inkomhal in het midden van de woning, vormt de schakel tussen het slaapgedeelte aan de achterzijde, de badkamer en het kook- en eetgedeelte aan de voorzijde. Alle gesloten functies – technische ruimte, kasten, toilet … – werden weggewerkt achter een lichte wand. Vanuit de inkomhal vertrekt ook de nieuwe trap die zich boven de bestaande trappenhal wentelt. Op de bovenste verdieping bevinden zich aan de voorzijde een zitruimte en werk- of speelruimte en aan de achterzijde een meer afgeschermd terras dat – zodra ze zich laat zien – in de zon baadt. De opstap naar het terras is tegelijk zit- en bergruimte. Dankzij een vide aan de trap valt het licht binnen tot in het hart van de woning.”