Febelarch verleende in november 2014 haar medewerking aan een druk bijgewoonde opleiding voor architecten, rond verankering van balkons. Balkons zijn uitgegroeid tot echte buitenleefruimten die een verlengstuk van de binnenruimte vormen. Deze evolutie gaat samen met de eis om gebouwen beter te isoleren en de noodzaak om koudebruggen te vermijden.
Koudebruggen en hoe ze te vermijden
Koudebruggen zijn oorzaak van een aantal onaangename fenomenen, zoals warmteverliezen en schimmelvorming binnenin het gebouw. Bovendien kunnen ten gevolge van het temperatuurverschil tussen beide zones doorlopende scheuren optreden bij de aansluiting van de buiten– en binnenkant.
Een balkon met doorlopende ruwbouwwapening, zonder isolatie tussen balkon en ruwbouw, vormt een enorme koudebrug over de volledige lengte van de aansluiting. Het is daarom aan te raden het balkon te scheiden van de ruwbouw en tussen de twee een thermische isolatie aan te brengen. De isolatie moet doorboord worden met een aantal wapeningsstaven. Die moeten de krachten veroorzaakt door het balkon, opnemen. Afhankelijk van het type balkon zijn dit verschillende soorten krachten.
Thermische onderbrekingen aanbrengen
Thermische onderbrekingen voor een balkon zijn modulair opgebouwd. Men kan ze plaatsen zonder snijverliezen. De thermische onderbrekingen worden meestal niet over de volledige lengte van het balkon geplaatst omdat dit vaak duurder uitkomt. Bovendien moeten de nodige hijsvoorzieningen in het balkon geplaatst kunnen worden. Het is aanbevolen om minstens 60% van de lengte van een vrij uitkragend balkon van thermische onderbrekingen te voorzien. Deze worden best symmetrisch geplaatst om overdreven excentrische krachten te vermijden.
De ruimtes tussen deze thermische onderbrekingen vult u best op met een isolatiemateriaal dat gelijkaardig is aan dat van de thermische onderbrekingen. De lastverdeling in hoekbalkons of ingewerkte balkons is veel ingewikkelder en de plaatsing van de thermische onderbrekingen moet bij dit soort balkons geval per geval bekeken worden. Natuurlijk moet ook altijd de ruwbouw worden nagekeken, want deze moet de overgedragen lasten kunnen opnemen.
Op de markt zijn thermische onderbrekingen beschikbaar met hoogtes van 14 tot 25 cm. Zo kan men voor de meeste balkons een oplossing vinden. Het produceren van elementen met een kleinere dikte heeft meestal weinig zin, omwille van drie redenen.
Ten eerste is er de inwendige hefboomsarm die in het element moet opgenomen worden. Dit is de afstand tussen trekstaaf en drukelement, die bepaalt welk moment een thermische onderbreking kan opnemen. Twee identieke staven op een verschillende afstand van elkaar kunnen immers een verschillend moment opnemen. Als de hefboomsarm te klein wordt, is de momentopname van de thermische onderbreking meestal niet meer voldoende.
Een tweede reden ligt in de doorbuiging die beperkt moet worden. De totale doorbuiging is de som van de doorbuiging van de balkonplaat zelf en de rotatie van het balkon in zijn geheel rondom de ophanging. De stalen staven van de thermische onderbreking zullen onder belasting immers verlengen of verkorten. Beide fenomenen moeten beperkt worden. De doorbuiging wordt beperkt door de verhouding dikte/uitkraging te optimaliseren. Om de rotatie van het balkon rond de ophanging zo klein mogelijk te houden, kan men bij de plaatsing van de balkons een tegenpeil geven, zodat het balkon onder zijn eigengewicht een horizontale positie aanneemt.
Ten derde moeten ook trillingen vermeden worden. Onder variabele belastingen zoals gebruiksbelasting gaan de staven immers vibreren. Dit fenomeen kan beperkt worden door de uitkraging te beperken en/of de dikte van het balkon te verhogen.
Niet alleen voor de dikte en de uitkraging van een balkon gelden er beperkingen, ook de lengte van een balkon mag bepaalde maximale waarden niet overschrijden. Door temperatuurverschillen zal het balkon immers ook zijdelings dilateren en de staven van de thermische onderbrekingen moeten deze uitzetting kunnen volgen. De maximale lengte voor een vrij uitkragend balkon bedraagt bijvoorbeeld ongeveer 11,00 m. Langere balkons dienen in twee delen opgesplitst te worden.
Meer info over verankering van balkons vindt u in de brochure ‘Verankering van gevelpanelen en balkons’ en op www.febelarch.be