Verkeerd gebruik balansventilatie vaak de oorzaak van problemen

In 2007 kwam de Amersfoortse nieuwbouwwijk Vathorst negatief in het nieuws doordat meerdere bewoners met gezondheidsklachten kampten.  Onderzoek toonde toen aan dat de balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) een mogelijke boosdoener was.  Dergelijke problemen worden vaak veroorzaakt door een onjuiste plaatsing en foutief gebruik, stelt marketing manager Wim Rill van Brink Climate Systems: “Mits goed ontworpen, geïnstalleerd en ingeregeld is balansventilatie een uitstekend systeem.”  Hij geeft ons wat meer uitleg over aandachtspunten en veel gemaakte fouten bij het zgn. systeem D.

WTW-gebalanceerde ventilatie

Bij balansventilatie wordt verontreinigde lucht uit het huis afgezogen, terwijl er verse lucht van buiten wordt ingeblazen.  Warmteterugwinning houdt in dat deze twee luchtstromen elkaar kruisen – zonder te mengen – in een warmtewisselaar.  Zo wordt de warmte van de afgevoerde lucht afgegeven aan de inkomende  buitenlucht, waardoor ruim 90% van de warmte behouden blijft en dus behoorlijk wat energie wordt bespaard.

    Links: schema van een systeem D;  rechts: het werkingsprincipe van een warmtewisselaar.

In theorie is dit dus een erg mooi systeem.  Vaak echter ontstaan er problemen doordat bewoners te weinig afweten van de werking van zo'n systeem.  “Vaak wordt de schakelaar op de verkeerde stand gezet.  Uit onderzoek blijkt dat de bewoners in meer dan 80% van de gevallen het systeem op stand 1 zetten, maar dat is de afwezigheidsstand!  Dit heeft er ook mee te maken dat het systeem bij deze lage stand het minste geluid produceert.  Maar als je thuis bent, dient de schakelaar op stand 2 te staan.  En als je aan het douchen of koken bent, op stand 3.  Het gevolg van een te lage stand is een onvoldoende aanvoer van verse lucht.  Dit kan leiden tot een te hoge CO2-concentratie in de woning en mogelijke gezondheidsklachten,” aldus Wim Rill.

Nauwkeurig inregelen

Ook een verkeerd ontworpen installatie is vaak de oorzaak van problemen.  “Het komt bijvoorbeeld voor dat er te kleine kanalen worden gebruikt, of kanalen die zijn samengeknepen of verstopt door bouwafval.  Als je door zo'n nauwe opening lucht moet persen, zorgt dat weer voor een te hoog geluidsvolume.  Ook zie je vaak dat ventielen op een verkeerde plaats in een woonruimte zijn aangebracht.  Voor een goede werking van gebalanceerde ventilatie is ook een nauwkeurige inregeling essentieel.  Zoniet, dan is de hoeveelheid afgevoerde lucht niet meer gelijk aan de hoeveelheid die binnenkomt.  Als bijvoorbeeld in de woonkamer het inblaasventiel te ver openstaat, kan het zijn dat er in de slaapkamer te weinig aanvoer van verse lucht is.  Met als resultaat dat het CO2-percentage 's nachts in de slaapkamer te hoog kan worden.”

Vraaggestuurd ventileren

Om de hoeveelheid verse lucht automatisch aan te passen aan de behoefte, bestaan er systemen voor vraaggestuurde ventilatie.  “In principe hoef je alleen maar méér te ventileren als er mensen in huis zijn.  Hoe meer mensen, hoe hoger de CO2-concentratie en hoe meer je moet ventileren.  Bij vraaggestuurde ventilatie wordt de CO2-concentratie via sensoren gemeten en de ventilatiehoeveelheid automatisch geregeld.  Ook vraagsturing op basis van voorgeprogrammeerde schakeltijden is mogelijk.”

    
Er zijn zowel inbouwsensoren op de markt als opbouwsensoren voor renovatie.