Na een zomer vol speculaties lijkt er nu eindelijk schot in de zaak te komen van de Vlaamse regeringsvorming. Informateur Bart De Wever lanceerde begin deze week een startnota die als basis moet dienen voor de vorming van een Vlaamse regering met zijn partij N-VA, Open VLD en CD&V. Een voortzetting van de Zweedse coalitie lijkt dus in de maak. In de nota staan ook een aantal maatregelen die een impact hebben op de bouwsector. Wij zetten ze hier voor u op een rijtje.
De meest in het oog springende maatregelen hebben betrekking op het uitdoven van de woonbonus en de keuze voor een 'bouwshift' in plaats van een betonstop.
Woonbonus dooft uit
N-VA wil het fiscale voordeel van het hebben van een woning verschuiven naar het verwerven ervan. Vanaf 1 januari 2020 wil de partij de woonbonus uitdoven en de registratierechten verlagen, zodat het goedkoper wordt om een enige eigen woning te verwerven.
Van betonstop naar bouwshift
De felbesproken betonstop wil N-VA duidelijk niet op zijn conto hebben. In zijn startnota spreekt De Wever liever van een bouwshift, die evenwel een ruimtelijke omslag wil bewerkstelligen, zodat het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen juridisch van kracht wordt.
“We vrijwaren maximaal de open ruimte en maken werk van een bouwshift in plaats van een betonstop, waarbij we kansen creëren op goed gelegen plaatsen waar het aangenaam wonen en werken is. We kiezen voor kernversterking en kwalitatieve verdichtingen”, staat te lezen in de nota. “Tegelijk zetten we maximaal in op het vergroten van het maatschappelijk draagvlak voor deze ruimtelijke omslag. Want de Vlaamse overheid kan dit niet alleen, het is een taak van alle Vlamingen. Niet alleen burgers en bedrijven moeten worden overtuigd, ook lokale besturen zijn onmisbaar in deze transitie. We richten daarom een Staten-Generaal op met betrokkenheid van alle publieke en private belanghebbenden en onderzoeken hoe we de mogelijkheden van verdichting en kernversterking kunnen optimaliseren.”
"Zoals wel vaker het geval is, blijft de tekst erg vaag rond ruimtelijke ordening", zo reageert An Rekkers, directeur van de Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning (VRP). "De betonstop was hoe dan ook een begrip dat de lading niet dekte. Want het is niet zo dat er niet meer kan worden gebouwd, maar de woonuitbreidingsgebieden moeten wel op andere, beter ontsloten locaties komen", zegt Rekkers. "Het woord bouwshift geeft dus wel beter weer waar het om gaat."
Welke beleidsmatige veranderingen schuilgaan achter de nota, is voor Rekkers nog niet duidelijk. "Het BRV laat nog veel ruimte. Afhankelijk van hoe de decreten eruit zien, kan dat nog alle richtingen uit. Voor ons is het wel cruciaal dat de uitzonderingen geschrapt worden en dat de volgende Vlaamse regering het juridisch kader ook echt wel in de richting van het BRV uittekent."
Ook bij de Vlaamse Confederatie Bouw klinkt vandaag dat veel zal afhangen van de manier waarop de komende Vlaamse regering de decreten en beleidskaders zal uitwerken. "Wat ons wel positief stemt is dat men de intentie kenbaar maakt om een breder draagvlak te zoeken, met de oprichting van een Staten-Generaal waarin ook de private sector wordt betrokken", zegt Marc Dillen, directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw.
Eerder had Bond Beter Leefmilieu (BBL) zich vragen gesteld bij de passage rond de "bouwshift". "Ik heb de indruk dat daar vooral veel wordt 'gespind'. Er wordt wel een andere naam bovengehaald, maar intussen verwijst men wel naar het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, dat net de principes van de betonstop omvat", verklaarde Erik Grietens.
Bouwplannen
Er zal ook nog gebouwd worden tijdens de volgende legislatuur. De Wever wil fors investeren in aantrekkelijke schoolgebouwen en in sociale woningen met een grotere klemtoon op renovatie en duurzaamheid. N-VA koestert verder de ambitie voor de bouw van een nieuw museum over de Vlaamse geschiedenis.
Klimaatambities
Het laatste deel van de nota gaat in op de klimaatambities van de volgende Vlaamse regering. “In plaats van steeds ambitieuzere doelstellingen aan te nemen gaan we het komend decennium voluit voor het effectief realiseren van de aangegane engagementen en het versnellen van innovatie die daartoe de sleutel vormt”, klinkt het. Daartoe moet de regering onder meer blijven inzetten op hernieuwbare energie. Verderop maakt De Wever gewag van het werken aan een betere luchtkwaliteit door onder meer een uitfasering van vervuilende verwarmingstoestellen. Daarnaast moet Vlaanderen de Europese koploper in waterstof worden en zich inzetten voor een 100 procent circulaire economie. Verder zegt De Wever te willen strijden tegen droogte en wateroverlast, en werken aan klimaatadaptatie door onder andere te investeren in kustverdediging.
City of Things
Tot slot wil De Wever City of Things, de proeftuin voor de stad van de toekomst, opgestart in Antwerpen, uitbreiden over heel Vlaanderen.
Formatie van start
De startnota van De Wever bracht dan wel schot in de zaak, veel zaken blijven ongezegd en onduidelijk. Ook mogelijke regeringspartners Open VLD en CD&V krijgen nog hun zegje over wat er uiteindelijk in het Vlaamse regeerakkoord zal komen te staan. De komende weken wordt het uitkijken naar meer nieuws daaromtrent.