Volwassenenonderwijs in circulair gebouw

Met een definitief bouwprogramma kwam bouwheer en onderwijsinstelling Qrios niet op de proppen en die uitdaging nam a-tract architecture met beide handen aan. Hyperflexibiliteit is het codewoord en de ontwerpprincipes van Industrieel Flexibel en Demontabel bouwen (IFD-bouwen) werden als basistool van circulair bouwen strikt toegepast.

Verplaatsbare vloer en wanden

Het ontwerp bestaat uit een dubbel volume met een aanpasbare tussenvloer zonder doorhangende balken, zodat er ongehinderd plaats is voor buizen en kabels. Een grote plus voor een ruimte waar technische opleidingen worden gegeven. De scheidingswanden zijn licht, niet-dragend en kunnen verplaatst worden. De inbouw is met andere woorden gescheiden van de drager en hybride materialen worden bij voorkeur vermeden. In plaats van de pasklare industriële sandwichplaten, blijven in dit project de betonnen binnenwand, de rotswolisolatie en de houten gevelafwerking van mekaar gescheiden om zo het recycleren van de verschillende materialen mogelijk te maken. Door het traditionele volverkleefde dakmembraan te vervangen door een mechanische bevestiging op bepaalde punten geeft a-tract architecture ook het dak een recyclerend karakter.

Dematerialisatie

Het vermijden van materialen - dematerialisatie - is volgens a-tract architecture cruciaal bij circulair bouwen. “Het meest ecologische materiaal, is het materiaal dat je niet nodig hebt”, klinkt het. Daarom wordt zowel op het gelijkvloers als op de verdieping de betonvloer onmiddellijk gepolierd, zonder verdere afwerking. En de stalen dakplaten worden in een geperforeerde versie gekozen waardoor er geen extra akoestische materialen nodig zijn. De stalen portieken, die de volledige 24 meter in één keer overspannen, zijn aan mekaar gebout en voor de bevestiging van de stalen dakplaten op die portieken is gekozen voor intermediaire stalen plaatjes. Hierdoor kan ook dit steeldeck achteraf makkelijk gedemonteerd worden.

Obstakels

Circulair bouwen is vaak een proces van mee- en tegenvallers. Dat ondervond ook a-tract architecture bij de realisatie van het TIKB-Qrios-project. Zo bleek het toepassen van massief houten wandpanelen, als alternatief voor de huidige betonnen binnenspouwbladen, niet conform de brandnormen. Het gebruik van puingranulaten voor de funderingen en de vloerplaten op volle grond was technisch haalbaar, maar ging niet door omwille van een verantwoordelijkheidswestie voor de aannemer. Mede door het ontbreken van een BENOR-keurmerk voor dergelijke betonsamenstellingen. In een deel van het gebouw wordt overigens een jeugdhuis ingericht. Voor een gemeenschappelijk gebruik van sanitaire voorzieningen, of voor andere vormen van delen bleek het water te diep tussen beide gebruikers van het gebouw.