De gevangenissen van Sint-Gillis en Vorst zijn vandaag twee afgesloten ‘wijken’ van 6,5 hectare (meer dan 10 voetbalvelden) in het midden van de hoofdstad. Vooruit.brussels wil hier een nieuw, open stadsdeel van maken. Een plaats waar Brusselaars samenkomen om te creëren en te ontspannen en in de toekomst ook om te wonen en te studeren. De gevangenis van Vorst staat vandaag al leeg en ook de gevangenis van Sint-Gillis zal op termijn ook leeg komen te staan. Voor Vooruit.brussels is er dus geen tijd te verliezen. De site moet al zo snel mogelijk nieuwe functies krijgen. Door de afgesloten sites aan beide zijden van de Verbindingsstraat letterlijk open te breken, wil Vooruit.brussels een nieuwe buurt creëren die mensen net met elkaar zal verbinden: Quartier ConneXion.
"De gevangenissites van Vorst en Sint-Gillis moeten voor ons een levendig nieuw stadsdeel worden,” vertelt zegt Ans Persoons, lijsttrekker van Vooruit.brussels voor het Brussels Gewest. “We kunnen op de site woningen voorzien voor vele Brusselaars. Voor Vooruit.brussels moet de focus liggen op betaalbare woningen, zoals key-workers woningen. Dat zijn woningen die enkel kunnen worden gehuurd door mensen die essentiële beroepen uitoefenen in onze stad, zoals leerkrachten en verplegers. In Londen passen ze dit concept al met succes toe op verschillende plaatsen. Het is cruciaal voor de toekomst van Brussel dat mensen die ons stad doen draaien hier ook kunnen blijven wonen. We zien in deze nieuwe wijk ook massa’s mogelijkheden voor kunstenaars, voor ondernemers, om te sporten en voor véél bomen en natuur.”
Stilstaan is achteruitgaan. Voor Vooruit.brussels moet de gevangenis van Vorst, die vandaag al leeg staat, zo snel mogelijk nieuwe, tijdelijke invullingen krijgen. En wanneer de laatste gevangenen de gevangenis van Sint-Gillis hebben verlaten, moet ook deze site zo snel mogelijk open worden gesteld voor de buurt.
Vooruit.brussels wil het enorme potentieel van de sites benutten om hier op korte termijn een bruisend, creatief, sportief en groen stadsdeel van te maken dat mensen samenbrengt. Zo kan ook vermeden worden dat de gebouwen lang leeg blijven staan, wat tot een stadskanker kan resulteren.
“Door in te zetten op tijdelijk gebruik, creëren we snel plaats om te ontspannen en te sporten, bieden we ruimte aan de vele Brusselse artiesten die vandaag moeilijk atelierruimte vinden en leggen we de basis voor een nieuwe stadspark. We ontdekken zo ook waar nood aan is en wat werkt op deze strategische plaats en kunnen de langetermijnstrategie van dit nieuwe stadsdeel grondig voorbereiden”, zo klinkt het bij Vooruit.brussels.
Sint-Gillis en Vorst hebben historisch en tot op vandaag een grote aantrekkingskracht op kunstenaars. Aan presentatieplekken is er geen gebrek in Brussel, maar er is een groeiende nood aan creatieplekken. Beschikbare ruimtes worden schaarser en duurder. Kunstenaars vinden steeds moeilijker een geschikte atelierruimte en hun financiële mogelijkheden zijn beperkt.
De typologie van de gevangenis is volgens Vooruit.brussels ideaal om kunstenaarsateliers in te richten. Muzikanten en bands zouden er terecht kunnen om te repeteren in de repetitieruimtes en de grote theaterzaal van de gevangenis van Vorst kan een nieuw leven krijgen als concertzaal. De site leent zich ook uitstekend om een absolute street art hotspot te worden. In bepaalde delen van de gebouwen kunnen street artists hun creativiteit volledig de vrije loop laten.
Vooruit.brussels ziet Quartier ConneXion ook als ideale locatie om artistiek werk te tonen aan het grote publiek en performances en expo’s te organiseren. De partij denkt ook aan een openluchttheater voor openluchtvoorstellingen, film screenings en optredens.
"Als we verder willen bouwen aan Brussel als internationale kunstenstad moeten we niet enkel inzetten op presentatie-plekken, maar ook op kwalitatieve en betaalbare werkruimtes voor de makers in deze stad. Die nood is er vandaag meer dan ooit."
Sport brengt mensen samen. Vooruit.brussels wil van Quartier ConneXion een trekpleister maken voor sportieve Brusselaars. Een plaats waar jong en minder jong zich kan uitleven. De site leent zich tot tal van sportmogelijkheden, binnen en in openlucht.
Quartier ConneXion tovert de gevangenissen om tot een sportparadijs om te dansen, skaten, klimmen, basketten, (beach)volleyballen, joggen … en er zijn muurtjes genoeg om tegen te sjotten.
Voor Vooruit.brussels wordt ‘Quartier ConneXion’ een nieuw kloppend hart voor St-Gillis en Vorst. Een verbindende plaats waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, tot rust kunnen komen, genieten. De grote open ruimtes rondom de gevangenisgebouwen wil de partij omvormen tot een groot park, PARCK X, dat de omliggende wijken met elkaar verbindt. PARCK X wordt zo een gemeenschappelijke tuin van de Brusselaars.
In PARCK X is plaats voor véél bomen en planten, die letterlijk en figuurlijk zuurstof zullen geven aan de stad. Vooruit.brussels voorziet tal van speelmogelijkheden en plaatsen om tot rust te komen. De sportinfrastructuur en het openluchttheater waarvan hierboven sprake, kunnen op een mooie manier geïntegreerd worden in het park.
Als blikvanger van PARCK X voorziet Vooruit.brussels een nieuwe stadsboerderij met vijver. Een plaats waar Brusselaars, die meestal geen eigen tuin hebben, zelf mee aan de slag kunnen. De stadsboerderij voorziet ruimte voor pluktuinen en voor hedendaagse volkstuintjes om fruit en groenten te kweken. In de nieuwe stadsboerderij grazen schapen en scharrelen kippen. En één van de ronde buitenruimtes worden in het plan een wilde vijver, waar fauna en flora hun gang kunnen gaan. De werking van de boerderij gebeurt volgens het plan in samenwerking met de gedetineerden van het nieuwe detentiecentrum Berkendael.
Door de twee bestaande tuinen van de voormalige directeurswoningen te openen zullen deze de link vormen tussen de nieuwe stadswijk en de Ducpétiauxlaan. Bewoners en bezoekers zullen kunnen parkeren op parking van het gevangenispersoneel waardoor van het Antoine Delporteplein een echt voorplein van Quartier ConneXion kan worden gemaakt. Ook aan de andere kant worden de gevangenismuren letterlijk geopend. Hierdoor ontstaat in het midden van de Verbindingslaan een nieuw stedelijk plein, het Verbindingsplein, Place Connexion.
“Voor Sint-Gillis en Vorst biedt de gevangenissite een unieke kans om in dit dichtbebouwd deel van Brussel een sterk stadsvernieuwingsproject te realiseren”, aldus Willem Stevens (Vooruit.brussels). “We kunnen er een nieuwe stadswijk creëren met respect voor de erfgoedwaarde, goed geconnecteerd met de directe omgeving en met nieuwe functies op maat van zowel de omwonenden als van de toekomstige bewoners. In binnen- en buitenlandse steden zijn al enkele gelijkaardige sites op een interessante manier geconverteerd en we kunnen daar in Brussel veel uit leren. Het is nu belangrijk om zo snel mogelijk te starten met de tijdelijke invulling van de al leegstaande gebouwen en met de voorbereidingen voor de definitieve ontwikkeling van de gevangenissite.”
Voor Vooruit.brussels wordt ‘Quartier ConneXion’ een plaats waar jonge Brusselaars zich kunnen ontplooien. De site is niet alleen een uitstekend speel- en sportdomein het kan ook de thuis worden van jongeren en jeugdbewegingen uit de buurt, zodat ze eindelijk eigen lokalen hebben en een nieuw jeugdhuis.
Ook voor jonge ondernemers wordt ‘Quartier ConneXion’ the place to be. Veel jonge Brusselaars hebben geniale ideeën maar ze missen vaak het duwtje in de rug en plaats om ze te realiseren. Vooruit.brussels wil van ‘Quartier ConneXion’ een stek maken waar jonge mensen die ideeën ook effectief kunnen waarmaken.
Vooruit.brussels ziet ‘Quartier ConneXion’ niet enkel als een tijdelijke invulling van deze site vol potentieel, maar vooral ook als een test om te kijken hoe deze zone op langere termijn kan worden getransformeerd in een nieuwe duurzame stadswijk.
Vooruit.brussels legt, samen met de 4 ‘tijdelijke’ functies die hierboven worden toegelicht, de nadruk bij de definitieve reconversie van de gevangenis-sites hoofdzakelijk op wonen, ontspannen en op onderwijs. Daarnaast moet voor Vooruit.brussels ook de re-integratie van gedetineerden die een korte straf (maximum 3 jaar) uitzitten worden meegenomen in de ontwikkeling van de toekomst van de site. De gedetineerden die in het detentiehuis Berkendael zijn gehuisvest worden kunnen actief worden betrokken bij activiteiten op de site (zoals de boerderij, volwassenenonderwijs, artistieke projecten, sportactiviteiten, …). Daarnaast wil Vooruit.brussels ook de mogelijkheid onderzoeken om een nieuw detentiehuis (voor maximum 50 personen) te creëren op de site.
Vooruit.brussels wil bij de definitieve transformatie van de gevangenissen verschillende woningtypes voorzien (zoals sociale woningen), voor een uiteenlopend en gemengd publiek. De partij wil daarbij vooral inzetten op ‘Key Workers’-woningen. Dit is geïnspireerd op een Londens concept waarbij betaalbare huisvesting eerst wordt aangeboden aan mensen die essentiële beroepen uitoefenen in de stad, zoals verplegers, gezondheidspersoneel, kinderverzorgers, leerkrachten, politieagenten, brandweerlieden…
Voor Vooruit.brussels is sterk onderwijs de basis voor een sterke toekomst. De definitieve transformatie van de gevangenissen ziet de partij dan ook als een uitgelezen mogelijkheid om een grote nieuwe onderwijscampus, met een crèche, lagere school en middelbare school, te creëren. Een plaats waar jonge Brusselaars worden gestimuleerd om te leren.