Meer dan ooit doet de overheid moeite om isolatie van bestaande woningen te promoten. Maar de ene maatregel ondergraaft de andere. Dat moet zo snel mogelijk bijgestuurd worden, vindt architect Etienne Hoeckx.
1. Renovatiepact 2050
In 2020 is het Renovatiepact 2050 uitgevaardigd, waarbij het de bedoeling is dat ongeveer alle woningen en appartementen ‘even energiezuinig zijn als een energetisch performante nieuwbouwwoning’. Daarvoor moeten bestaande gebouwen geïsoleerd worden tot niveau A of moeten alle robuuste delen voldoen aan U= 0,24 W/m2K en ramen aan Uw =1,5 W/m2K. Deze doelstelling is prima, maar momenteel zijn er geen verplichtingen aan verbonden. Het is ook zo abstract en in een verre toekomst geprojecteerd. Gaan we wachten tot in 2049 om dan nog vlug meer dan 3.000.000 woningen grondig te isoleren? Nee! Het is alleen haalbaar door vanaf nu meer dan 100.000 woningen per jaar te isoleren met die gestelde normen.
2. De verplichting om woningen na aankoop te isoleren
Vanaf 2023 moet wie een woning koopt ze isoleren tot op zijn minst niveau D. Dit blokkeert simpelweg de vorige doelstelling. Isolatiewerken impliceren ook afbraak, vervanging en afwerking: tezamen een hele klus. Muren en daken die men nu isoleert tot een D-label, gaat men niet enkele jaren nadien opnieuw openbreken en isoleren tot niveau A. Het zou dubbel werk én kost zijn en zal dus niet gebeuren. De werken dienen te passen in het Renovatiepact. Dat vraagt een globale studie (best door een architect). Een voorlopig niveau D is dan enkel verantwoord als men slechts een deel, bv. het dak, uitvoert, met een correcte aansluiting indachtig naar de volgende werken.
3. Huidige isolatiepremies
Men voorziet nu premies voor wie een woning isoleert. Gelukkig stelt men hier de eis van R > 4,5 m2K/W. Ook hier is telkens een studie vereist naar de eisen van 2050 toe, opdat dit verantwoord zou gebeuren.
De isolatiewerken dienen vakkundig begeleid te worden
Als architecten weten we dat het isoleren van een bestaande woning wel wat denkwerk vraagt. Waar plaatsen we de ramen isothermisch in de nieuwe situatie? Welke details vragen de bouwknopen? Breken we het parament af of isoleren we langs binnen? Wat doen we bij waardevolle gevels? …
Daarom zouden deze werken verplicht begeleid moeten worden door een architect en een EPB-verslaggever, ook als er geen bouwaanvraag vereist is
Verkoopsprijzen van woningen moeten dalen
Een tweedehandswagen verliest elk jaar zijn waarde, quod non bij woningen, die te duur worden verkocht door het mechanisme van vraag en aanbod, hoe slecht ze ook geïsoleerd zijn. Bij verkoop van een woning is een EPC-verslag verplicht en recent gelukkig met raming van de isolatiewerken. De kosten voor deze werken zouden juist de verkoopprijs evenredig moeten doen dalen. Het geheel wordt dan betaalbaarder voor de koper, terwijl het verlies voor de verkoper relatief is, want al lang zijn de vraagprijzen te hoog, zeker als je ze vergelijkt met de indexstijging. Meer aanvaardbare verkoopsprijzen zijn de sleutel voor het realiseren van het Renovatiepact want uitgerekend 100.000 woningen worden per jaar verkocht.
Etienne Hoeckx