Wanneer design en functionaliteit één worden: uniek roosterdesign voor heringerichte voetgangerszone in Elsene

Sébastien Heuss, projectarchitect bij ÁRTER architects, geeft tekst en uitleg bij deze bijzondere herinrichting: “Tussen zeven uur ‘s ochtends en zeven uur ‘s avonds kan er – op enkele bussen na – geen enkele auto passeren zonder expliciete toestemming. Op de andere uren van de dag is de Elsensesteenweg toegankelijk voor alle verkeer, al geldt er wel een snelheidslimiet van 20 km/u. De invalswegen worden in de gaten gehouden via ANPR-camera’s.”

Op maat gemaakte roosters markeren verkeersas

De bouwheer wilde geen niveauverschillen tussen de gevels aan weerszijden van de straat – een zone van 13 à 15 meter breed. “Vandaar dat we de centrale verkeersas visueel wilden markeren, meer bepaald via de plaatsing van doorlopende kanalen aan beide zijden van de weg.” Deze goten voeren dus niet alleen overtollig regenwater af, maar hebben ook een visueel-esthetische dimensie en een signaalfunctie (voor slechtzienden). Er is gekozen voor het Freestyle-concept van ACO, waarvan de gietijzeren roosters volledig op maat gefabriceerd worden op basis van een specifiek ontwerp van de klant. In dit geval zijn de roosters gepersonaliseerd met een design dat het beeld van houten planken oproept en dat zo het middeleeuws transport van hout tussen Brussel en de omringende dorpen in herinnering brengt. Naarmate de tijd vordert, zullen de gietijzeren roosters progressief verweren en een roesttint aannemen, waardoor hun uitzicht nog sterker zal aanleunen bij dat van houten planken.

Discrete en elegante lijngoten

“Voor het Fernand Cocqplein, dat louter fungeert als voetgangerszone, gingen we op zoek naar een discreter waterrecuperatiesysteem om de visuele uitstraling van het plein niet te verstoren. Sideline van ACO is uiterst geschikt voor dit type projecten. Bovendien maken de kanalen het eveneens mogelijk om bepaalde elementen te markeren, zoals het gedeelte tussen de bomen langs de gevels, waar ze het water afvoeren naar de watergoten van de beplanting en meteen ook de terrassen afbakenen. Ter hoogte van de fontein recupereert een grote Sideline alle ingebouwde besproeiing en voert ze het water af naar de technische ruimtes waar de pompen staan.”

Sideline is ook verkrijgbaar in een versie met ledverlichting: een slank, discreet element dat verlichting en waterafvoer combineert. Op het Fernand Cocqplein benadrukt een Sideline LED de omtrek van een groot trapezium in architectonisch beton, waardoor het geheel als het ware enigszins boven het plein uit zweeft. Dit creëert een gezellige centrale verpozingsplek.

Onberispelijke samenwerking

Zowel de architect als de aannemer zijn gecharmeerd door de prima samenwerking met ACO. Sébastien Heuss (ÁRTER architects): “Het was de eerste keer dat we samen met hen een specifiek project uitwerkten. Hun service is onberispelijk. Ze gingen meteen aan de slag met het design dat we voorstelden voor de Freestyle en optimaliseerden het concept in functie van de technische vereisten. Met snelle terugkoppeling en een zeer duidelijk goedkeuringsproces! Een ander waardevol initiatief van hun kant: op basis van ons algemeen plan met alle afwateringssystemen hebben ze het aantal inspectieluiken en slibvangers berekend en de positie ervan bepaald om het volledige waterafvoersysteem zo efficiënt mogelijk te laten functioneren. Dat is iets waarmee de architect van dienst het doorgaans behoorlijk lastig heeft.”

Richard Ravanelli, projectleider bij aannemer Viabuild, bevestigt: “Ik had al eerder met ACO-goten gewerkt, maar in dit geval waren de tegels liefst 16 centimeter dik, waardoor de uitlijning met de bestrating een uitdaging was. We hebben de goten omhuld met 20 centimeter beton om ze goed en wel te verankeren. Hoewel er dagelijks heel wat bussen passeren, blijft alles mooi op zijn plaats zitten. Ik heb alles in één keer besteld. Nadien zijn de goten beetje bij beetje aangeleverd, zodat ik mijn planning kon aanhouden. ACO heeft zich aangepast aan onze noden, terwijl het meestal andersom is. Kortom: het was een fijne ervaring!”