WAT JE GEZIEN MOET HEBBEN IN… Schotland: Maggie’s Centres

Maggie's Centres zijn plaatsen die mensen met kanker helpen. Het idee is ontstaan door het inlevingsvermogen van Maggie Keswick en haar man, de befaamde architectuurcriticus Charles Jencks. Wanneer in de jaren negentig kanker in Maggie Keswick Jencks’ lichaam sloop, besefte het koppel dat de steriele ziekenhuisomgeving afschrikwekkend kon zijn voor patiënten die niet alleen behandeling nodig hadden, maar ook een emotioneel gezonde plek.

In 1996 verbouwden Maggie en Charles samen met Schots architect Richard Murphy een vervallen stenen gebouw op het terrein van de ziekenhuiscampus van thuisstad Edinburgh. Het idee, mede dankzij de hulp van beroemde architecten, bleek een groot succes. Nu, meer dan vijfentwintig jaar na de bouw van het eerste centrum, zijn er ongeveer dertig Maggie's centra en zijn er nog in aanbouw of in de planningsfase buiten het Verenigd Koninkrijk. Maar het gros is uiteraard in Schotland te ontdekken.

Zo prijkt Frank Gehry’s juweeltje in Dundee, lijkt Zaha Hadids creatie uit Kirkcaldy op te stijgen, nestelt Snøhetta zich in Aberdeen en geeft OMA het beste van zichzelf in Glasgow. Ook de Schotse architecten Reiach and Hall creëren poëzie in Lanarkshire. De rode draad doorheen alle creaties is de centrale plaatsing van de keuken, de aanwezigheid van kunst en (de relatie tot) de tuin… zodat geen enkele bezoeker zich nog op het terrein van een ziekenhuiscampus waant.

Architecten staan in de rij voor deze boeiende ontwerpoefening en creëren hier een bijzondere, nieuwe categorie van gebouwen, niet alleen vanwege het type, maar ook vanwege de therapeutische kracht. De architectuurminnende reiziger (die uiteraard niet zomaar deze centra binnenvalt, maar respectvol eerst een afspraak vraagt), richt zijn blik op nieuwe horizonten. Reizen draait immers niet alleen om het afvinken van plaatsen en ervaringen, maar ook om het verwerven van een nieuw bewustzijn en het vergroten van ons inlevingsvermogen.

Reizen naar deze en meer bijzondere architecturale plekken in Schotland kan met planopli van 8 t/m 15 juni. Zie www.planopli.net