Wat zijn dé innovaties voor de toekomst van prefabbeton?

Digitalisatie en BIM spelen een belangrijke rol bij prefab. Dat toont het feit dat de filosofieën van prefab en design-&build-formules overlappen. Op voorhand termineren, communiceren en afspreken zodat iedereen een scherp totaalbeeld heeft van het doel, met als bedoeling de bouwtijd op de werf te verkorten en het aantal bouwfouten tot een minimum te beperken. “Bij uitvoering in normale context is er een beperkt percentage van de extra kosten te wijten aan faling. Om die risico’s te minimaliseren reikt BIM een belangrijke optimalisatie aan en daar kan prefab een heel belangrijke rol bij spelen”, vertelt Dirk Engelen, architect bij BINST ARCHITECTS.

BIM uit de kinderschoenen

In de productiesector van prefabbeton staat BIM momenteel nog in de kinderschoenen, maar raakt het wel stilaan in een stroomversnelling. Sonja Kuypers, CEO van prefabbetonproducent Ebema NV ziet de noodzaak tijdens het productieproces en is ervan overtuigd dat BIM een grote meerwaarde biedt. “Soms wordt er om prijsverhoging tegen te houden nog ter plaatse aangepast. Dat gaat gepaard met kwaliteitsverlies”, vertelt ze. “Maar ook binnen het bedrijf zelf neemt digitalisatie de bovenhand. We zijn nu bezig aan de visualisatie van productiemethodes zodat we foute producten makkelijk kunnen detecteren en uit de productie kunnen halen. Nu gebeurt dat nog veel handmatig. Er is nog veel ruimte om de productie te automatiseren.”

Robotisering en augmented reality

Innovaties als robotisering bereiken steeds meer de prefabsector. Robots, laser-technologieën, optiscannen… Al verschillende jaren zorgen deze voor een hogere kwaliteitsgarantie. Maar er dringen zich ondertussen ook nieuwe mogelijkheden op, zoals augmented reality. “Met AR kan je bepaalde lagen aan informatie toevoegen bovenop de werkelijkheid, zoals het werken op de werf en het volgen van bouwvoorschriften. Zo verlaag je de faalkost en bijgevolg los je de moeilijke instroom van werkkrachten zo op”, verklaart Vincent Kerkstoel, eigenaar van Kerkstoel NV.

Ook in de dialoog met opdrachtgevers is augmented reality een belangrijke troef. BIM sluit daar naadloos op aan. Als virtuele modellen ook qua look & feel voldoende kunnen uitgewerkt worden, kan er in de vroege fase van het project een gedetailleerd beeld getoond worden aan de bouwheer dat nauw aansluit bij het uiteindelijke beeld. Dirk Engelen gelooft daarom ook dat deze evolutie zal leiden tot een nieuwe manier van samenwerken met opdrachtgevers, studiebureaus en uitvoerders. “Een virtuele oplevering van het model kan een belangrijke mijlpaal zijn in het bouwproces. Natuurlijk wordt er dan wel een groot deel van het studiewerk dat nu thuishoort in de uitvoeringsfase, verplaatst naar voren waardoor de uitvoering als een sneltrein vooruitgaat.”

Is 3D-printen de toekomst?

Een andere innovatie is 3D-printen met beton. Zal er in de toekomst meer geprint worden in plaats van productie in de fabriekshal? Kerkstoel: “Ik denk niet dat 3D-printen de prefabsector volledig zal vervangen. In deze fase zijn ze niet klaar om de grootschaligheid aan te kunnen. Daarbij is het ook onderhevig aan bepaalde weersfactoren, omgevingsfactoren, kwaliteitsfactoren… op de werf, die we als prefabproducenten in onze hallen veel beter onder controle hebben. Wat ik wel denk is dat ze een bepaalde plaats kunnen innemen in het groter geheel. Voor heel specifieke elementen die wij vervolgens gebruiken in onze productiehallen.” Dirk ziet er als architect onvoldoende aanleiding voor om dat en masse toe te passen. “Het is een valabel alternatief, maar ik heb nog niet veel toepassingen gezien die niet op een andere manier tot stand kunnen gebracht worden. Ik denk dat in elk geval de voor- en nadelen specifiek moeten gewikt en gewogen worden.”

Wil je meer horen over prefabbeton? Beluister hier de podcast ‘Prefabbeton: welke rol heeft prefabbeton richting een duurzame wereld?’