Waterdichting en drainage - een echte uitdaging

Kelders liggen volledig of tenminste gedeeltelijk in vochtige grond. De bouwelementen die met de grond in aanraking komen, moeten daarom minimaal tegen grondvocht worden afgedicht. Afhankelijk van de bodemgesteldheid - bijvoorbeeld bij grondwater en het risico op opstuwend lekwater - kan een hoogwaardigere afdichting en een aanvulling in de vorm van een oppervlaktedrainage nodig zijn.

De bouwgrondexpert weet alles over de bodemgesteldheid. Wanneer hangwater in de bouwgrond wordt vastgesteld, kan dit tot zijdelings drukkend water op de kelderbuitenwand leiden. Een deskundig geplande afdichting beschermt hier in combinatie met oppervlaktedrainage voor de volledige kelder tegen lekken. Net oudere gebouwen beschikken echter niet over dergelijke afdichtingen. Zo ontbreken in veel gevallen dwarsafdichtingen (waterdichtingsmembranen) in de muren. Dit kan tot vochtproblemen door capillair vocht leiden. Of er werd slechts een teer- of bitumenlaag als afdichting aangebracht. Vandaag zijn dergelijke afdichtingen niet meer geschikt, omdat kelders steeds vaker als woonruimte worden gebruikt waarbij vocht in de kelder onaanvaardbaar is.

De kelder vakkundig afdichten

Terwijl acute problemen zoals lekkages of schimmelvorming een snelle actie vereisen, kan de kelderafdichting binnen het kader van nieuwbouw of renovaties vooraf worden gepland. Maar of het nu om nieuwbouw of een renovatie gaat: de doorslaggevende rol speelt in elk geval een hoogwaardige afdichting.

De kelderafdichting is het belangrijkste onderdeel bij de bescherming van de kelder. Deze moet altijd worden afgestemd op de individuele eisen van de omgeving en zorgvuldig worden gepland. De bodemgesteldheid moet hierbij eerst bekeken worden. Naast het draagvermogen van de bouwgrond, wordt binnen het kader van een bodemonderzoek apart gekeken naar het afwateringsvermogen, de aanwezigheid van wateraders of de hoogte van het grondwaterpeil.

Als de kelder op een bodemplaat staat van normaal bewapend beton met daarop gemetselde keldermuren, moeten alle oppervlakken die contact maken met de grond overeenkomstig de waterbelasting (ook wel "belastinggeval" genoemd) worden afgedicht. Zo kan bij drukkend water of grondwater een zogenoemde "zwarte kuip" worden ingezet. Hierbij gaat het doorgaans om een meerlaagse afdichting met bitumineuze banen die de kelder inclusief bodemplaat volledig van buiten omsluit.

Witte kuip

Als alternatief kan ook voor een zogenoemde "witte kuip" worden gekozen. De kelder wordt dan volledig van waterondoorlaatbaar beton (WO-beton) gemaakt. Naast een speciaal betonmengsel is hierbij vooral de wapening belangrijk. Die moet waarborgen dat scheurbreedtes door de krimp van het beton tot een toegestaan minimum worden beperkt. Bij de verbindingen tussen de afzonderlijke elementen of tussen de wanden en bodemplaat wordt de afdichting via afdichtingsbanden in het beton gerealiseerd.

Bij grond met grondvocht of lekwater is een gangbare afdichting voldoende. Die bestaat uit de afdichting van de bodemplaat, dwarsafdichtingen (horizontale afdichting of waterdichtingsmembraan) in de muren en de afdichting van de kelderbuitenwanden.

Het type kelderafdichting bepaalt dus de bouwwijze van de kelder.

Een hoge vochtbelasting door wasmachines en -drogers of waterschade door defecte of lekkende leidingen zijn andere oorzaken van vochtproblemen in kelders.

Zelfs wanneer niet meteen door watervlekken of een muffe geur duidelijk is dat een keldermuur vochtig is, kan er toch vocht in de muur zitten. Daarom is het aan te raden om een expert naar de staat van de kelderwanden te laten kijken. Wanneer hierbij water of vocht wordt ontdekt, betekent dat de oorzaak moet worden aangepakt in plaats van te kiezen voor een oppervlakkige behandeling.

Een vakkundige sanering van de kelderafdichting moet dan dringend aangepakt worden.