Wienerberger Brick Award 2018: een eerbetoon aan baksteenarchitectuur van hoge kwaliteit

Architectuur vervult een belangrijke bemiddelende rol door het configureren van de verbindin-gen tussen mensen en de bouwomgeving. Vooral in stedelijke gebieden zien we de behoefte aan innovatieve benaderingen en de creatie van aantrekkelijke woon- en werkomgevingen. 

Architectuur moet zichzelf voortdurend heruitvinden door te werken met nieuwe vormen, mate-rialen en gebruiksconcepten. Naast de esthetische ambities, zijn er strenge technische voorschriften en steeds hogere kwaliteitseisen waaraan moet worden voldaan. Duurzaamheidskwesties, zoals energiezuinig bouwen en recycleerbaarheid, zijn tegenwoordig even noodzakelijk als vanzelfsprekend. Tegelijkertijd is de betaalbaarheid van huisvesting een essentieel aspect om in gedachten te houden.

Innovatie en creativiteit

De Wienerberger Brick Award biedt architecten van over de hele wereld de mogelijkheid om moderne, innovatieve architectuur met keramische materialen te tonen. Het is bedoeld om zowel architecten als mensen te inspireren, om ontwerpconcepten te delen en nieuwe manieren te verkennen om bouwideeën te realiseren.

In 2018 reikt Wienerberger deze internationaal gevestigde prijs voor de achtste keer uit. Er werden bijna 600 projecten uit 44 landen ingediend, met dit jaar een bijzonder sterke Europese focus.

Architectuur moet zich richten op de mens en zijn behoeften

"De projecten die dit jaar werden ingediend, imponeerden de jury met innovatieve spirit en kwaliteit. Ze vertegenwoordigen gewaagde en creatieve architectuurconcepten voor duurzame en toekomstgerichte woonruimtes. Maar wel altijd rekening houdend met het belangrijkste referentiepunt binnen de architectuur – het individu. Bij het creëren van nieuwe woonruimtes moet de primaire focus liggen op de mens en zijn behoeften. We zijn trots dat zoveel innovatie-ve stedelijke projecten voldoen aan de huidige maatschappelijke uitdagingen door het gebruik van natuurlijke keramische bouwmaterialen, om zo een betaalbare leefomgeving van hoogwaar-dige kwaliteit te creëren", aldus Heimo Scheuch, CEO van Wienerberger AG, wanneer hij de internationale projecten beschrijft. 

Dit jaar werden zeven projecten bekroond met de Wienerberger Brick Award. Er werden prijzen uitgedeeld in de volgende categorieën: Zich thuis voelen, Samen leven, Samen werken, Publieke ruimtes delen en Bouwen ‘outside the box’. Die laatste categorie is gericht op innovatieve concepten en manieren voor het gebruik van baksteen, nieuwe construc-tietechnologieën of het gebruik van op maat gemaakte bakstenen en nieuwe versieringen in het project.

De award is voorzien van een totaal van € 34,000 in prijzengeld voor vijf categorieën, waaronder ook de winnaars van de Grand Prize en de Special Prize. Na het einde van de indieningsfase heeft een onafhankelijke pre-jury de projecten teruggebracht tot 50 nominaties. Uit deze short-list selecteerde een jury van vijf internationaal gerenommeerde architecten de winnaars. 

Grand Prize

Dit jaar kregen twee projecten de Grand Prize toegekend. Één ging naar de Westkaai Torens 5 & 6 door Tony Fretton Architects i.s.m. De Architecten NV. De torens – gelegen in België – maken deel uit van een groter woonproject binnen een nieuw ontwikkelde wijk met gemengd gebruik. Dankzij het metselwerk wordt een algemene monumentale expressie gecombineerd met een individuele façade. Het project is eveneens de winnaar in de categorie “Samen leven”.

De tweede Grand Prize winnaar, Kunstmuseum Basel Uitbreiding door Christ & Gantenbein, Zwitserland, past goed bij het bestaande beschermde gebouw. De solitaire grijze bakstenen-structuur is via een ondergrondse hal verbonden met het hoofdgebouw. Ledlichten zijn geïntegreerd in de reliëfachtige groeven van gegoten bakstenen in de gevel – hiermee worden voorbijgangers geïnformeerd over actuele tentoonstellingen. Bovendien is dit project ook als winnaar uit de bus gekomen in de categorie “Publieke ruimtes delen”.

Atlas House

In de categorie “Zich thuis voelen” wist Atlas House door Monadnock, Nederland, de jury het meest te overtuigen.

Deze privé-woonruimte die op drie verdiepingen op een klein perceel is georganiseerd, is een goed antwoord om te laten zien hoe particuliere kwaliteitswoningen kleinschalig kunnen worden gebouwd. Het metselwerk aan zowel de binnen- als de buitenzijde is zeer gedetailleerd en past perfect bij het huis.

Samen werken

Terra Cotta Studio door Tropical Space is de werk- en woonplek van een beroemde keramiek-kunstenaar in Vietnam. Deze categoriewinnaar van “Samen werken” is een bakstenen kubus aan de voet van een rivier, waarbij bamboeplanken het kunstwerk beschermen tegen incidentele overstromingen. De ongebruikelijke perforatie van de gevel trekt op het eerste gezicht al de aandacht en laat de wind door om de werkruimte op natuurlijke wijze te koelen. Het gebouw combineert een werkende productie met huiselijkheid. 

Bouwen ‘outside the box'

De Prijswinnaar in de categorie “Bouwen ‘outside the box’” is de Värtan Bioenergy CHP Plant door U.D. Urban Design & Gottlieb Paludan Architects, gelegen in de stad Stockholm. Het omvat ‘s werelds grootste stedelijke biobrandstofcentrale en levert een significante bijdrage aan de reductie van de CO2-voetafdruk van de stad. Het bovengrondse deel van de centrale is be-kleed met een gebogen gevel van verticale keramische elementen.

Special Prize

Deze Special Prize winnaar, de San Bernardo Chapel door Nicolás Campodonico Estudio is een klein meesterwerk. De kapel is opgedragen aan de patroonheilige van een kleine gemeente in de buurt van waar hij werd opgericht, in het Argentijnse Pampa. Er is geen stromend water, noch elektriciteit beschikbaar op de site zelf. Enkel het licht van de zon en de natuur bepalen de sfeer. Het zonlicht en twee houten palen zorgen ervoor dat éénmaal per dag de schaduw van een christelijk kruis op de oostelijke muur verschijnt. Dit project behoort tot de categorie: Publieke ruimtes delen.

De herwaardering van de Oude Kerk van Vilanova de la Barca door AleaOlea architecture & landscape kreeg de tweede Special Prize toegekend. De kerk, die dateert uit de 13de eeuw, werd vernield tijdens de Spaanse Burgeroorlog. De renovatie ervan is een ongewone benadering van het omgaan met historische bouwmaterialen. Dit project toont de veelzijdigheid en aanpasbaar-heid van baksteen en creëert een unieke dialoog tussen het heden en de geschiedenis. Het project werd ingeschreven in de categorie: Bouwen ‘outside the box’.