Wienerberger valt in de prijzen met circulaire verpakking

Met de Packaging Award wil Ufemat de aandacht vestigen op ‘best practices’ inzake duurzame en circulaire verpakkingsoplossingen voor bouwproducten. Nationale federaties konden vrij oplossingen indienen om mee te dingen naar de award. De algemene vergadering van Ufemat, technisch geassisteerd door Valipac, selecteerde uit de ingediende projecten een shortlist waaruit deze maand de winnaar werd gekozen tijdens het 61ste congres van de vereniging in het Zwitserse Montreux. De circulaire krimphoes van Wienerberger en partners klopte in die ultieme sprint een Spaans project voor de recyclage van polystyreenafval van isolatiepanelen en een Brits initiatief om de componenten van gebruikte douchematerialen circulair te maken en de hoeveelheid verpakking te reduceren.

Unicum

De winnende krimphoes is dan ook een unicum in de bouwsector. Ze bestaat voor de helft uit gerecycleerd plastic en beschikt toch over de kwaliteit die vereist is voor de toepassing waarvoor ze bedoeld is; bouwmaterialen op transpaletten samenhouden tijdens transport. Daardoor kan ze een fikse boost betekenen voor de duurzaamheid binnen het segment van verpakkingen voor bouwmaterialen. Alleen al in België wordt daarvoor jaarlijks 40.000 ton aan verpakkingsmateriaal gebruikt. Voor Europa loopt dat cijfer op tot meer dan 500.000 ton.

Strenge evaluatiecriteria

Ufemat hanteerde voor de toekenning van de Packaging Award strenge evaluatiecriteria, waarin vier aspecten nauwgezet onder de loep werden genomen. Een eerste was design voor recyclage. Is het verpakkingsmateriaal zo ontworpen dat het gemakkelijk kan worden gerecycled? Zo mogen krimphoezen bijvoorbeeld niet te veel bedrukking hebben en moet de verpakking gemakkelijk leeg te maken zijn. Een tweede criterium was de circulariteit. Is de verpakking herbruikbaar? Bevat ze gerecycleerd materiaal? Worden initiatieven genomen om het aandeel aan gerecycled materiaal of de vraag naar recycling aan te wakkeren? Ten derde moet het afval worden beperkt. Welke inspanningen zijn geleverd om verpakkingsmateriaal te weren dat niet noodzakelijk is in de productieketen? Is er een systeem beschikbaar om het gebruikte materiaal achteraf gemakkelijk weer in te zamelen? Tot slot werd het aspect innovatie bekeken. Zijn er slimme manieren ontwikkeld om tot een niet vanzelfsprekende oplossing voor een duurzaamheidsvraag te komen? Zijn er octrooien aangevraagd voor de innovatie?

Gezamenlijke kennis en onderzoek

Voor de ontwikkeling van de krimphoes werd met financiële steun van Vlaanderen Circulair en onder coördinatie van Valipac, opgericht in 1997 op initiatief van het Belgische bedrijfsleven om een collectief antwoord te bieden op de uitgebreide verantwoordelijkheid van producenten van bedrijfsmatige verpakkingen, heel wat kennis en onderzoekskracht gebundeld. De eerste kiemen daarvoor werden gelegd in het Clean Site Circular-project van Valipac, dat aanvankelijk vooral gericht was op de inzameling van plasticverpakkingen op bouwwerven. Onder andere omdat de uitvoer van plasticafval naar China vanaf 2017 niet langer mogelijk was, werd het onderzoek naar de mogelijkheden van hergebruik geïntensifieerd. Voor de circulaire krimphoezen werkte Morssinkhof Rymoplast, gespecialiseerd in de recycling van kunststof, nauw samen met Total Polymers dat research deed naar een speciale ‘booster’ die met het gerecycleerde plastic tot het juiste recept werd gemengd om tot de vereiste specificaties te komen. Wienerberger legde de specificaties voor de krimphoes vast en deed in Beerse testen om een mogelijke impact van de verpakking op gevelstenen en de prestaties tijdens het transport te evalueren. De eigenlijke productie van de krimphoezen nam Oerlemans Plastics voor zijn rekening. Voor de nodige ondersteuning zorgden tot slot de Belgische federatie van bouwmaterialenhandelaars FEMA en de Belgische federatie van de afval- en recyclagesector Go4circle.

Ook circulaire rekhoezen?

Momenteel gebeurt nog onderzoek naar de mogelijkheid om circulaire rekhoezen, rekfolies en andere verpakkingen te produceren. “We verwachten dat deze casestudy wel iets uitdagender zal zijn omdat rekfolie met zijn 20 micrometer toch een pak dunner is dan krimpfolie, dat een dikte heeft van 130 micrometer, en de kwaliteit van het gerecycleerd materiaal dus echt wel goed moet zijn”, aldus Filip Vangeel, manager circular economy bij Valipac. “Voor dit project werken we samen met enkele nieuwe partners, zoals onder meer de Universiteit van Hasselt, Mima Films en Expert Cargo Securing. Dit keer zal Reynaers Aluminium de rekfolies testen en implementeren indien het project succesvol uitdraait, wat we wel verwachten. Eind volgend jaar zouden we het project moeten kunnen afronden.”