Wijndomein Valke Vleug vermengt duurzaamheid en functionaliteit met traditie, landschap en architectuur (Vincent Van Duysen Architects)

Liezele, een klein dorp ten zuiden van Antwerpen, is een vruchtbaar gebied waar kleine boerderijen traditioneel asperge verbouwen en waar groene velden en waterlopen omzoomd door wilgen en populieren de structuur en sfeer van het Vlaamse landschap bepalen.

Valke Vleug, de waterloop waaraan VV zijn naam ontleent, is een illustratie van de rijke natuurlijke schoonheid en het karakter van de plek. ‘Precies dat karakter vormde het vertrekpunt van dit ‘once in a lifetime’-project: een hedonistisch landgoed waar 4,2 hectare aan wijnen verbouwd wordt, waar je kan paardrijden in de natuur en genieten van het leven in al zijn aspecten’, klinkt het bij Vincent Van Duysen.
 

Eerbetoon aan de Vlaamse hoeve

De architectuur van Vincent Van Duysen leest als een eerbetoon aan de traditie van Vlaamse hoeve, archetypisch in vorm en functioneel in setting. De horizontale schuur, kenmerkend voor traditionele boederijen, is nu gecombineerd met een kleine maar verticale woning vormgegeven als torenvolume. Samen creëren ze een nieuwe hiërarchie en gaan ze in dialoog met de sterke horizontale lijnen in het open landschap.
 

Centraal binnenplein

De schuur en de toren zijn de protagonisten van de plek en definiëren, samen met vier massieve betonnen volumes, de centrale binnenkoer, het hart van het wijndomein, waar alle activiteit van Valke Veug plaatsvindt. ‘Het is een plein in open lucht dat het domein organiseert: een plek om de druiven te verzamelen tijdens de oogst of om proeverijen te verbinden met de natuurlijke omgeving, de kern van het project dat events of stille momenten toelaat zodat de wijnboer, na een dag hard werken, kan genieten van de zonsondergang, verpozend op de lange houten bank’, aldus de ontwerpers.
 

Ingebed in het landschap

De banken, ontworpen door Daniel De Belder, geven de grootse architecturale volumes een menselijke schaal. Zelfs al zijn de banken soms 8 meter lang, ze voelen in proportie en creëren ‘momenten’ in het overwegend architecturale project waar de hedonistische en tegelijk sobere ervaring het overneemt. De massieve houten elementen van De Belder werken samen met de architecturale volumes van Van Duysen om de ervaring van de bezoeker ten opzichte van het landschap te maximaliseren, om de positie van de gebouwen met de waterloop en de prachtige oude eik vlakbij de woning te verbinden, om de oriëntatie naar de beste uitzichten te leiden,… Maar in feite is het andersom: het project is ingebed in de natuurlijke schoonheid van de omgeving, verder versterkt door de aanplanting van vijftig nieuwe populieren, wilgen, kerselaars en hazelaars.

Aardse kleuren

De kleur van de bodem inspireerde de keuze voor de verharding in zachte lavasteen van de toegangswegen en het centrale binnenplein. De grens tussen de ‘terroir’ en de functionele zachte verharding is onzichtbaar en de kleurtint zet zich voort in de betonnen fundering, vloeren en muren. Zo lijkt het architecturale volume onderdeel te zijn van het aardse karakter van de bodem. Het zorgt tevens voor continuïteit tussen binnen- en buitenruimtes met alleen de zwarte met metaal beklede houten dakstructuur erboven.

Hetzelfde zwartgekleurde hout van de duurzame Europese lariks is gebruikt voor de luiken van de schuur en de bekleding van het torenvolume. De kleur contrasteert met de groene, weelderige omgeving en verleent het project zijn scherpe, edgy, hedendaagse karakter.

Licht en zicht

De woning en het privéleven dat zich erbinnen afspeelt, is afgeschermd achter de betonnen muren langs de centrale koer. Het dakterras biedt uitzicht op de ruime omgeving en de activiteit op het wijndomein en daarbuiten. Deze ervaring zit vervat in alle private ruimtes: glazen erkers bieden licht en zicht, ook op leefkamerniveau waar het gelijkvloers licht is opgetild, net boven een meter, om de ervaring van de eigenaar te benadrukken: een langeafstandsperspectief op het sterke horizontale landschap gevormd door de 17.000 wijnranken.

Warme soberheid

De binnenruimtes zijn een voortzetting van de architectuurtaal, de ruwe betonnen vloeren zijn functioneel en stralen tegelijk warme soberheid uit. De open structurele zwarte houten dakstructuren lijken te versmelten met de zwarte houten wandbekleding, meubilair en grote open haarden.