In BOZAR zijn vanavond de winnaars van de eerste Brussels Architecture Prize bekendgemaakt. Deze prijs zet Brussel in de kijker als metropool met grote ruimtelijke kwaliteiten, een laboratorium voor hedendaagse architectuur en stedenbouw, en als inspirator voor een stedelijk beleid. In totaal zijn zeven projecten en/of ontwerpbureaus bekroond in diverse categorieën. Ontdek ze hier.
De Brussels Architecture Prize is een initiatief van het Brussels Gewest, uitgevoerd door Urban in co-productie met A+ Architecture in Belgium. Een internationale jury selecteerde uit 175 inzendingen 31 projecten in vier categorieën: de kleine interventie, de grote ingreep, publieke ruimte en Extra Muros. De juryleden kozen ook een jong bureau, een aanstormend talent, voor de Promising Young Architect Award. Ondersteund door het wetenschappelijk comité van de prijs selecteerden ze tevens een architectenbureau voor de oeuvreprijs, de Lifetime Achievement Award.
Kleine interventie: Stam Europa (Acte, 51N4E)
Toen 51N4E werd gevraagd om de benedenverdieping van een leegstaand kantoorgebouw in de Europese Wijk tot multifunctionele ruimte te verbouwen, was hun eerste insteek om alle binnenbekleding te strippen. Stam Europa is nu een lege betonnen schil met een minimalistische inrichting én een open uitnodiging aan de Europese burgers om iets aan de ondoordringbaarheid van de EU te doen.
“Het project schept de voorwaarden voor een nieuw tijdelijk gebruik in de grotendeels monofunctionele Europese Wijk. Het is het resultaat van een samenwerking tussen een diverse groep radicale deskundigen en toont het vermogen van architectuur om op een speelse en collectieve manier een andere
toekomst voor de stad te verbeelden”, aldus jurylid Konstantinos Pantazis.
Grote interventie: Bouwmaterialendorp (TETRA architecten)
Tetra architecten (nu Architectuurplatform Terwecoren Verdickt en MAKER architecten) ontwierp voor het Bouwmaterialendorp aan het Vergotedok in Brussel een uiterst flexibel industrieel gebouw met een iconische dakstructuur. De opvallende architectuur geeft opnieuw waardigheid, fierheid en prestige aan de enkele jaren geleden zo verguisde industrie. De industrie wordt niet langer weggestopt, maar gevierd als onmisbaar onderdeel van de stad.
“De elegante modulariteit van het project, het slimme logistieke systeem en de efficiënte waterrecuperatie– en energieoplossingen maken dit project tot een groot succes”, aldus jurylid Samia Henni.
Publieke ruimte: Molenwest Square (1010 architecture urbanism)
In september 2020 werd MolenWest, een nieuwe publieke ruimte vlak bij het Weststation in Brussel, ingehuldigd. Op een stuk braakliggend terrein voorzag men in infrastructuur voor kinderen en jongeren om te spelen. Het is een tijdelijk project, ontworpen door 1010 architecture urbanism.
“Het ontwerp van 1010 architecture urbanism bracht deze site tot leven en integreerde de verschillende activiteiten op een mooie manier. Het hergebruik van elementen van verschillende schaal en materialen heeft tot dit succes bijgedragen”, aldus Samia Henni.
Extra Muros: Melopee (Xaveer de Geyter Architects)
Het ontwerp van het Stadsgebouw aan de Oude Dokken in Gent was een moeilijke puzzel. Het programma, een verzamelgebouw met een basisschool, een crèche, buitenschoolse opvang en een sporthal, paste nauwelijks op het krappe terrein. Bovendien moest er volgens het masterplan van OMA een ‘speellint’ door het terrein lopen. XDGA formuleerde een verrassend antwoord.
“Deze speelplaats ‘in de hoogte’ zorgt voor veel levendigheid. Een eenvoudige en rationele constructie voor kinderen”, aldus jurylid Louis Leger.
Lifetime Achievement Award: Simone en Lucien Kroll
“Het is het verhaal van een carrière”, zegt Simone Kroll, om dan verder te gaan met de woorden “hoewel carrière misschien een groot woord is”. Dit is meteen een perfecte samenvatting van de verwezenlijkingen en waarden van het bureau voor architectuur en stedenbouw Simone en Lucien Kroll: een aanzienlijke hoeveelheid opdrachten – meer dan 100 projecten tussen 1955 en 2008 – , een niet-aflatende inzet en een oprechte bescheidenheid. Maar laten we ons niet vergissen: Simone en Lucien Kroll werden steeds opnieuw aangetrokken tot complexe situaties, op te lossen conflicten en in te lossen vereisten en kozen nooit voor de gemakkelijkste weg. In touch met de hedendaagse realiteit en bezorgd over de wereld zoals die ervoor staat, zijn ze op 94-jarige leeftijd meer tegendraads en anarchistisch dan ooit tevoren.
De Lifetime Achievement Award van de Brussels Architecture Prize zet deze pioniers op vlak van participatie en ecologie in het voetlicht en beloont het lange, moeilijke maar gelukkige parcours van dit buitengewone ontwerperskoppel.
Promising Young Architect Award: BC architects
Als BC Architects de titel Promising Young Architect krijgt van de Brussels Architecture Prize, ligt dat minder aan de vrij bescheiden omvang van hun gebouwde oeuvre, dat trouwens vaak ‘extra muros’, tot ver buiten België, tot stand kwam, dan aan hun innovatieve, circulaire aanpak van het bouwproces. Of
is het omwille van hun opmerkelijke praktijk? Ze zijn zowel ontwerper als community organizer als producent van circulaire, lokale bouwmaterialen als consultant en think tank.
Publieksprijs: Porta 1070 (OSK-AR architecten)
Osk-ar realiseerde in een voormalig kerkgebouw in Anderlecht de allereerste Tienerschool van België. De architecten zochten voor het specifieke pedagogische project van de school naar een passend ruimtelijk instrumentarium. Pionierswerk, dat het onderwijslandschap in een andere plooi kan leggen.
“Dit proefproject laat op een innovatieve manier de vele mogelijkheden zien van hergebruik, renovatie en integratie van het nieuwe met bestaande infrastructuren en gebouwen”, aldus Samia Henni.
In het kader van de eerste editie van de Brussels Architecture Prize geeft het architectuurtijdschrift A+ Architecture in Belgium een speciale uitgave uit, volledig gewijd aan de prijs. Deze is Engelstalig en brengt een uitgebreid en geïllustreerd verslag van alle nominaties, de jurering en de winnende projecten. Deze speciale uitgave verschijnt op 13 december 2021 en werd aan het publiek voorgesteld op de feestelijk prijsuitreiking van de Brussels Architecture Prize in BOZAR in Brussel.