Bijna een decennium geleden startte de grootschalige renovatie van in totaal negen woontorens in het Antwerpse Hoboken. De grondleggers van Houben kropen, samen met bouwonderneming Monument Goedleven, aan het roer voor de renovatie van vier van deze torens. Vandaag zijn de voorbereidingen gestart voor de realisatie van de laatste twee appartementsgebouwen in het rijtje. Samen sterk voor één finale krachttoer, want de huidige constructies toonden een atypisch kantje ten opzichte van hun reeds gerenoveerde voorgangers.
Monument Goedleven ging in 2015 nog solo van start met project Vinkenvelden. Toenmalige projectleider Steven Vermeersch overschouwt vandaag samen met gedelegeerd bestuurder Willy Van Noten en Houben COO Jochen Willen de totaliteit van dit grootschalige TM-partnership.
"Na het renoveren van de eerste vier Vinkenvelden-torens, gebouwd eind jaren 1960, werd duidelijk dat we op bepaalde vlakken versterking konden gebruiken. Houben was een bouwpartner die we op dat moment al vrij goed kenden. Voor de bouw van de overige vier torens stapten zij telkens met ons mee in een TM”, vertelt Steven.
De Houben-grondleggers die het vlotte en kwalitatieve verloop van deze werf voor hun rekening nemen, bestaan uit projectleider Marc Willems en zijn broer Frank. Die laatste ontfermt zich voornamelijk over het administratieve luik van het project. “Geen overbodige luxe als je ziet wat voor een organisatie en detailwerken bij een dergelijke renovatie komen kijken. Bij elke constructie bleef op een bepaald punt tijdens de werken zelfs enkel nog het geraamte over”, vertelt Marc.
“Bovendien had deze laatste bouwfase nog een grote verrassing voor ons in petto”, vult Steven Vermeersch aan. “Daar waar de reeds gerenoveerde woontorens over volle betonnen wanden beschikten, bleken torens zeven en acht holle wanden te hebben. In tegenstelling tot bij volle wanden tekenen eventuele scheuren in het beton zich niet altijd af op de buitenzijde. Met andere woorden: dergelijke onvoorspelbaarheid vormt tijdens de bouwfase een enorm risico bij een hoge windbelasting.”
24/7 monitoring via sensoren
Marc Willems erkent de potentiële gevaren die bij een dergelijke constructie komen kijken. “Om de stabiliteit van de bestaande gebouwkern optimaal te verzekeren, zullen we in elke van de vier vleugels een tijdelijke torenconstructie van telkens 3×3 meter én 50 meter hoog opbouwen.”
“Die koppelen we op hun beurt aan nieuwe volle betonkolommen die verankerd zitten aan de holle wanden”, gaat Steven Vermeersch verder. “Bijkomend richten we per verdieping een krans van tripodes op. Helemaal bovenaan zal een nieuwe betonnen kroonplaat van zo’n 40 cm dik het geheel bij elkaar houden. Deze constructie moet het gebouw tijdens de werken verstevigen en beschermen tegen de windbelasting.”
“Om helemaal niets aan het toeval te laten, voorzien we het gebouw van een uitgebreid monitoringsysteem aan de hand van sensoren. Iedere beweging van het gebouw wordt 24/7 piekfijn geregistreerd. Om een voorbeeld te geven: bij zonsopgang begint het gebouw uit te zetten en dat zie je ook letterlijk in de grafieken opduiken.”
“Een veilige gang van zaken op de werf is hier met andere woorden nog meer dan anders de prioriteit”, benadrukt Marc Willems. “Onze preventieadviseur Peter Rouvrois bewaakt de vorderingen minutieus, in nauw overleg met een extern aangeduide veiligheidscoördinator. Van zodra we de structuur tot en met de twaalfde verdieping hebben verstevigd, weten we dat we terug helemaal safe zitten.”
Open samenwerking
“De verdere afwerking van de torens valt grotendeels te vergelijken met de voorgaande renovaties. Die afwerking zal gefaseerd gebeuren, afhankelijk hoe ver de werken op iedere verdieping gevorderd zijn. Zo is het best mogelijk dat ze op de ene verdieping nog met de vloeropbouw bezig zijn, terwijl ze elders al de muren aan het schilderen zijn. Om die coördinatie met de verschillende onderaannemers gestroomlijnd te krijgen en te houden, zullen we met zijn allen investeren in een optimale leanplanning."
"Dankzij de eerdere samenwerkingen met Monument Goedleven binnen dit hoofdproject weten we intussen dat dit een uitdaging is die we met veel vertrouwen tegemoet kunnen zien. We zijn twee partijen die open en respectvol met elkaar communiceren en hebben telkens hetzelfde einddoel voor ogen, zonder eigen agenda’s. Zo’n verstandhouding vormt wat ons betreft ook de ideale basis voor eventuele nieuwe gezamenlijke projecten in de toekomst.”
Ook Steven Vermeersch kijkt tot slot intussen al graag vooruit. “Eens alle torens volledig gerenoveerd zijn, zullen de bewoners, maar ook de buurt rondom eindelijk kunnen genieten van een vernieuwd, modern aanzicht. Maar eerst wachten er ons dus nog maanden van stellingen bouwen om de gebouwen weer in hun beste vorm te krijgen.”
Unieke karakter
Het studiebureau dat mee aan de basis ligt van de uitzonderlijke stabiliteitswerken is MACOBO-STABO. Projectleider Stabiliteit Birgen Van Overvelt onderstreept het unieke karakter van de uitwerking.
“We bekijken wel vaker schoringsconcepten, maar ook voor ons is deze torenconstructie iets unieks. Dat maakt dat dit een project is dat je aanzet om out-of-the-box te denken. Een samenwerking met extra open vizier is dan van essentieel belang om die technische kennis optimaal te delen en in te zetten om zo tot de beste oplossingen te komen.”