Woonzorgcentrum Melgeshof zet in op kleinschalig wonen

Dat nieuwe centrum, dat het oude WZV vervangt, zal plaats bieden aan 180 bewoners, een dagverzorgingscentrum, 91 assistentiewoningen, een parking en een buurtpark met daarin een lokaal dienstencentrum (LDC). De geplande ingrepen werken een bestaande bouwblok af, herstellen het straatprofiel en creëren zo een nieuwe centrale open ruimte voor de wijk. Kathleen Verrijken van Osar schetst de site: “Het WZC wordt opgedeeld in drie centra van telkens 60 bewoners. Eén bevindt zich langs het park, bovenop de algemene functies van het WZC. Het tweede ligt langs de woonstraat De Lunden, is grondgebonden en voorzien van een voortuinstrook. Het derde WZC ligt in een gebogen volume in de binnentuin en is bereikbaar vanaf de straat via een onderdoorgang. Naar de bewoners toe werken de drie gehelen onafhankelijk van elkaar, maar achter de schermen werken ze samen.”

Groot project, kleinschalig wonen

Ook al bevindt dit grote project zich op een stedelijke locatie, toch geven de gebouwen een kleinschalige indruk. Kathleen Verrijken van Osar: “Kleinschalig wonen is dus realistisch, ook voor een grootschalige organisatie. We kozen heel bewust voor het concept ‘woongroep’, gebaseerd op de principes van kleinschalig wonen: de bewoners krijgen een ruime kamer met een zicht op de buitenwereld of de collectieve binnentuin, en vanuit die kamer kom je rechtstreeks in de leefruimte terecht. Zo’n woongroep bestaat dan uit een aaneenschakeling van drie à vier leefruimtes die zich ofwel naar de tuin richten, ofwel naar de straat. Al die ruimtes zijn op de schaal van leefruimtes zoals we ze thuis kennen. We voorzien een eetplaats, een zitruimte, een bibliotheek en een ontspanningsruimte.”

Het gebouw heeft aan de straatkant een heel compacte vormentaal, en het volume varieert van twee tot vijf bouwlagen met daaronder een ondergrondse parking. Het volledige project is zowel binnen als buiten volledig rolstoeltoegankelijk. Verrijken licht enkele materiaal- en vormkeuzes toe: “De geplooide gevel langs de park- en straatkant accentueren de toegangen. Om die plooien en hun schaduwwerking mooi uit te laten komen kozen we voor een lichte baksteen. Het gebogen gebouw in de tuin krijgt een andere architectuur en voorzien we van een houten gevelbeplanking. Daarnaast kozen voor een vlinderdak ter hoogte van de leefruimtes om het ruimtegevoel te vergroten. Het interieur bestaat uit eenvoudige materialen: witte bepleisterde wanden met houten plinten, handgrepen en deurkaders. De vloeren van het WZC en de algemene delen van de assistentiewoningen krijgen terrazo terrasvloer en het volume in de tuin krijgt een houten vloerafwerking.”

Assistentiewoningen

De assistentiewoningen op de site sluiten aan bij het gebouw langs de straat en het park, en komen in zeven verdiepingen bovenop het LDC. Verrijken: “Op die manier bekomen we een zorgtechnisch geheel - er is altijd assistentie mogelijk - waarbij iedereen beschikt over een eigen voordeur en een aparte circulatie ten opzichte van het WZC. Vanuit de woonomgeving zijn er steeds doorzichten naar de straat, het park of naar de collectieve binnentuin. Dat is ook het innovatieve aan dit project: de mix van het WZC met assistentiewoningen, maar met behoud van een private toegang voor elk deel. De zorgtechnische ruimtes (badkamers, apotheek,...) bevinden zich tussen het WZC en de assistentiewoningen, daardoor ontstaat er ook op dit vlak een goed functionerend geheel. De flatbewoners krijgen immers assistentie vanuit het WZC en mijden belastende verhuisbewegingen. De vermenging van beide woonvormen zorgt daarnaast voor een drempelverlaging en de-institutionalisering van het WZC. Het positieve imago van individueel wonen straalt namelijk af op het WZC door er architecturaal één geheel van te maken.”

Op technisch vlak bereikt de hele site een E-peil van 70 en een K-peil van 35. Verrijken: “Het WZC is uitgerust met een ventilatiesysteem D met warmterecuperatie, de assistentiewoningen met een C+-systeem. De binnenverlichting en huishoudtoestellen zijn energiezuinig en de toiletten worden gespoeld met regenwater. De gebruikte verf en het toegepaste hout zijn eveneens milieuvriendelijk, met respectievelijk een CE-keurmerk en een FSC-label.”

Ingenium voerde voor het Melgeshof diverse energie- en duurzaamheidsstudies uit, waaronder haalbaarheidsstudies alternatieve energie, EPB-studies en bouwfysische simulaties. Vooraleer de installaties in dienst gesteld worden ondergaan deze een grondige functionele werkingstest (commissioning).

De aanbestedingsprocedure is lopende en werken zouden in het voorjaar van 2015 moeten starten.