Niveauverschillen tussen aangrenzende vloertegels kunnen verschillende ongemakken veroorzaken. Zo kunnen ze – in het bijzonder bij 'strakke' vloerafwerkingen – als esthetisch storend ervaren worden, hinder teweegbrengen bij het belopen ervan en zelfs aanleiding geven tot schade wanneer ze bereden worden door materieel met kleine, harde wieltjes. Daarom zijn er objectieve beoordelingsmethoden en criteria nodig om op voorhand duidelijke afspraken te kunnen maken en aldus discussies op de bouwplaats te kunnen beslechten.
Invloedsparameters
Niveauverschillen tussen vloertegels zijn niet alleen het gevolg van de zorg die besteed wordt aan de plaatsing. Er zijn immers nog talloze andere invloedsparameters die hierin een rol spelen.
Denken we hierbij in eerste instantie maar even aan de vlakheid van de dekvloer. Zo zal het bij een plaatsing met een dunbedmortellijm slechts in zeer beperkte mate mogelijk zijn om de oneffenheden in de ondergrond weg te werken. Het gebruik van een dubbele verlijming of van een mortellijm die aangebracht kan worden in grotere diktes, zal in deze context een iets beter resultaat opleveren.
Ook de vlakheidsafwijkingen van de tegels zelf, gemeten langs de tegelranden, kunnen tot niveauverschillen in de afgewerkte tegelvloer leiden. De tegeltoleranties staan vermeld in de norm NBN EN 14411 'Keramische tegels. Definities, classificatie, eigenschappen, conformiteitsbeoordeling en merken'. Voor grootformaattegels kunnen de vlakheidsafwijkingen van de randen redelijk ruim zijn (tot 2 mm, zie foto). Wanneer er hoge eisen gesteld worden aan het vlakheidsniveau van de afgewerkte vloer, zal het dan ook noodzakelijk zijn om te opteren voor tegels die voldoen aan strengere toleranties (zie tabel).
Het gekozen voegpatroon oefent eveneens een niet te onderschatten invloed uit op de niveauverschillen tussen twee aangrenzende tegels. Dit geldt met name wanneer de gebruikte tegels aanzienlijke vlakheidsafwijkingen vertonen. Als er geopteerd wordt voor een kruisend voegpatroon, kan men zelfs bij een perfecte plaatsing op een volledig vlakke ondergrond niet voorkomen dat de onvlakheden van de tegels niveauverschillen doen ontstaan ter hoogte van de kruising van de voegen.
We willen erop wijzen dat het gebruik van tegels met afgeschuinde of afgeronde randen er enerzijds voor kan zorgen dat de gebeurlijke niveauverschillen minder in het oog springen en anderzijds dat het risico op schade en struikelen afneemt. Ook de toepassing van brede voegen draagt hiertoe bij.
Criteria
Naargelang van de vlakheidsklasse van de ondergrond, de vlakheidstoleranties op de tegels en de gekozen plaatsingsmethode (met doorlopende of kruisende voegen), kunnen er verschillende tolerantieklassen voor de afgewerkte tegelvloer onderscheiden worden. Dit maakt het mogelijk om de ontwerpkeuzes af te stemmen op het gewenste eindresultaat. Zo zou men strengere eisen kunnen opleggen bij vloerbetegelingen waarop rollend materieel ingezet wordt (bv. grootkeukens, winkelruimtes …) of waar niveauverschillen voor hinder kunnen zorgen (bv. zorginstellingen).