PROJECT. Prijs Wivina Demeester 2023 | Masterplan Laureaat: Oude Dokken (Sogent)

Op 15 juni 2023 werden in het Atelier Bouwmeester in Brussel de genomineerden en laureaten van de Prijs Wivina Demeester voor Excellent Bouwheerschap 2023 bekendgemaakt. Sogent werd verkozen als laureaat in de categorie 'Masterplan' met het project 'Oude Dokken'.

Al twintig jaar coördineert sogent het complexe stadsvernieuwingsproject Oude Dokken te Gent. Het gaat om de reconversie van een strategisch gelegen oud maritiem industrieel gebied tot nieuw geïntegreerd stadsdeel. Aan de basis van deze ontwikkeling ligt het ‘brochettemodel’ waarmee OMA destijds de stedenbouwkundige wedstrijd won en dat de opdrachtgever nog steeds kan aanpassen aan de hedendaagse noden.

Ruime mix van functies

Zo besloot de opdrachtgever de dichtheid van wooneenheden met een derde te verlagen, de woningtypes te diversifiëren met aandacht voor betaalbaarheid en toegankelijkheid en in te zetten op een ruimere mix van functies, meer publieke ruimte, parken, trage verbindingen met de binnenstad en contact met het water. De minimale en pretentieloze heraanleg van de publieke ruimte bepaalt de aantrekkingskracht van deze plek. Deze interpretaties van het model worden door de jury zeer gewaardeerd.

Slow but smart urbanism

Zelf noemt de opdrachtgever dit project een voorbeeld van ‘slow but smart urbanism’, en dit kan de jury zeker beamen. Ze prijst het sterke projectteam dat dit complexe speelveld met publiek-private partners pragmatisch, maar steeds met hoge maatschappelijke ambities bespeelt. Zo koos de opdrachtgever om al in een vroeg stadium in te zetten op tijdelijke inrichting en het gebruik van de publieke ruimte en die ervaring ook mee te nemen in de verdere uitwerking en realisatie van het masterplan.

Door projecten als de Bataviabrug voor fietsers en wandelaars, het Kapitein Zeppos park, de renovatie van de grindbakken tot ontmoetingsruimte en de kaaipromenade als eerste uit te voeren, werd het havengebied al een aantrekkelijke plek vóórdat de ontwikkelingen er kwamen.

Durf en doorzettingsvermogen

De jury prijst de verschillende vormen van kwaliteitsbewaking. Zo werkte Sogent met een onafhankelijk kwaliteitsteam, dat later werd vervangen door de Gentse stadsbouwmeester, ontwikkelde het een ontwerphandboek voor de publieke ruimte en houdt het eigen gronden zo lang mogelijk in eigendom om de kwaliteit van de ontwikkelingen te bewaken.

In een ontwikkelingsproject van deze schaal, waarin private spelers mee aan zet zijn, toch maatschappelijke doelstellingen bewaken en afdwingen is niet evident en dit moeilijke spanningsveld heeft het sterke team van de Oude Dokken/sogent met durf en doorzettingsvermogen bespeeld.