't Centrum: circulair kantoorgebouw als slimme katalysator voor de toekomst
Slimmer bouwen betekent duurzamer bouwen. Met het project 't Centrum in Westerlo toont Kamp C hoe digitalisering en technologie een sleutelrol spelen in circulaire architectuur. Het gebouw is niet alleen modulair en demonteerbaar, maar functioneert ook als een geavanceerd smart building dat zijn eigen energie- en materiaalstromen beheert.
't Centrum werd van bij de aanvang digitaal uitgewerkt in een BIM-model dat maximaal verrijkt is met informatie. Dit model koppelt naadloos aan BIM Integrum, waarin alle gebouwdata gebundeld worden: van het materialenpaspoort en de as-builtplannen tot onderhoudsschema’s en rapportage volgens EU-taxonomie en CSRD. Het fungeert als digitale ruggengraat van het gebouw en bevordert transparantie, traceerbaarheid en toekomstig hergebruik.
GEBOUWENBEHEERSYSTEEM EN SENSORNETWERK
Centraal in het smart building-concept staat het gebouwenbeheersysteem (GBS), dat alle verbruiken en opbrengsten meet en monitort. Dankzij draadloze sensoren worden elektriciteit, water, temperatuur en andere parameters in real time gevolgd. Het systeem genereert automatische meldingen en stelt preventief onderhoud mogelijk. Zo draagt het niet enkel bij aan een lager energieverbruik, maar ook aan een langere levensduur van het gebouw.
INTELLIGENTE ENERGIE- EN KLIMAATOPLOSSINGEN
Voor verwarming en koeling maakt 't Centrum gebruik van een BEO-veld met 18 boringen tot 145 meter diep, gekoppeld aan een warmtepomp. Het systeem werkt op basis van ondiepe geothermie, zonder fossiele brandstoffen, en verbruikt minder dan de helft van de energie van traditionele installaties. Daarnaast zorgen passieve klimaatbalken voor een comfortabele binnenomgeving zonder energieverspilling.
MATERIAALTRACERING EN STATIEGELDPRINCIPE
Elke materiaalcomponent in het gebouw is getagd met een NFC-chip. In combinatie met QR-codes en de BIM-database ontstaat een digitale identiteit per element, wat hergebruik en demontage vereenvoudigt. Door dit systeem wordt "bouwen met statiegeld" een haalbare realiteit. Het maakt zelfs mogelijk om een aanbesteding uit te schrijven voor de toekomstige ontmanteling van het gebouw.
WATERHUISHOUDING EN VERTICAAL GROEN
Het gebouw verwerkt grijs water afkomstig van lavabo’s en douches via verticale tuinen. Deze plantenwanden zuiveren het water zodanig dat het hergebruikt wordt voor toiletspoeling. Dankzij een slimme sturing blijft het systeem performant en onderhoudsarm. Ook hier geldt: meten is weten.
CONTRACTEN MET TOEKOMSTVISIE
't Centrum werd gerealiseerd in een DBFME-formule met een vaste kost van 1 miljoen euro, waarvan 20.000 euro bestemd is voor onderhoud over een periode van 20 jaar. Deze langetermijnaanpak stimuleert duurzame keuzes en vermijdt kortetermijndenken. Leveranciers van energie en verlichting opereren bovendien op basis van een as-a-service model, wat flexibiliteit en prestatiegerichtheid verhoogt.
SLIM ONTWIKKELD, MODULAIR OPGEBOUWD
Het gebouw is ontworpen volgens een gestandaardiseerd 5x5-meter grid. Alle wanden, vloeren en structuurelementen zijn modulair en herbruikbaar. Deze slimme structuur laat toekomstige uitbreidingen of aanpassingen eenvoudig toe, zonder ingrijpende verbouwingen of materiaalverlies.
LEREN EN DELEN
't Centrum dient niet enkel als werkplek, maar ook als leeromgeving. Rondleidingen en masterclasses maken het project toegankelijk voor architecten, aannemers en beleidsmakers. Door ervaring en data te delen, wil Kamp C smart building en circulair bouwen verankeren in de brede bouwpraktijk.