Tijdens het Festival van de architectuur in september vond de uitreiking plaats van de Prijs Jef Van Ranst 2019. De Stichting Jef Van Ranst zoekt jaarlijks naar ontwerptekeningen die een proces, een idee of ruimtelijk voorstel visueel uitdagen, bevragen of uitdrukken. De gelijknamige Prijs Jef Van Ranst is exclusief voor studenten van alle Vlaamse architectuuronderwijsinstellingen. De Prijs wordt uitgereikt aan één masterstudent en één (dit jaar uitzonderlijk twee) bacherlorstudent(en) van een van de deelnemende instellingen. Elke instelling dient voor de selectie werken in van twee bachelor- en twee masterstudenten. Een professionele jury selecteert lauraten uit de inzendingen binnen de lijnen van het ontwerpschetsen met de vrije hand, de procestekening en de tekening als communicatiemiddel. Dit jaar wonnen masterstudente Architectuur Sophie Leemans (KULeuven) en bachelorstudenten Architectuur Geraldine Vlaeminck (KULeuven) en Malinde Vanlee (UHasselt) deze prijs. Beiden namen ze de geldprijs in ontvangst en Sophie kreeg de mogelijkheid haar stage te voltooien bij SVR-ARCHITECTS.
Over welk studieproject bent u het meest fier en waarom?
Ik ben tijdens mijn master verschillende keren in interessante keuzevakken beland, zoals het ontwerp en opbouw van een podium voor HORST Arts & Music Festival 2018 en een ontwikkelingsproject in Bolivia over de toekomstvisie van een vuilnisbelt. Als ik een individueel project moet kiezen, ben ik het meest trots op mijn masterproef, over stedelijke overstromingen en de positieve impact van water in de stad (zie bit.ly/sophie-leemans_masterthesis). Het was een onderwerp dat ik zelf koos en had het geluk begeleid te worden door een geweldig, divers team van docenten. Ik vond het een voorrecht me maandenlang te verdiepen in een onderwerp dat ik zelf boeiend vind. En dat ik er achteraf voor beloond werd met mooie punten en een aantal nominaties en prijzen maakt de vele lange dagen en late avonden voor mij helemaal waard. Een studieproject is voor mij iets om trots op te zijn wanneer het niet enkel door mezelf maar ook door anderen als geslaagd, inspirerend of relevant ervaren wordt.
Welk project van uw stagebureau vindt u geslaagd en waarom?
Ik loop momenteel stage bij TSPA in Berlijn, een bureau wiens projecten zich voornamelijk situeren op de stedenbouwkundige schaal. Ze zetten erg in op duurzaam stadsontwerp, participatie en aanpassing aan de klimaatverandering: thema’s die ik zelf ook belangrijk en boeiend vind. De strategie die ze uitwerkten voor het verhogen van stedelijke densiteit in Maitland in Kaapstad is met zijn uitdagende culturele en historische context, intermediaire schaal en duurzame aanpak zeker een project dat ik bewonder.
Welk project van een andere Belgische architect is voor u een schot in de roos?
Het bezoek na mijn Erasmus-uitwisseling in putje winter met mijn moeder aan het Crematorium Hofheide van Coussée en Goris is me altijd bijgebleven. Ook het oorspronkelijk tijdelijk bedoelde Labyrint van Gijs Van Vaerenbergh op C-MINE in Genk vind ik geslaagd. Een stad moet ruimte bieden aan experiment, aan projecten die in de eerste plaats misschien uit het vakje ‘architectuur’ lijken te vallen.
Welke buitenlandse architecten vormen voor u een grote bron van inspiratie?
Gehl Architects omwille van zijn sociale aanpak van architectuur en stedenbouw, EFFEKT voor zijn focus op relevante hedendaagse thema’s en Paola Viganó voor haar stedenbouwkundige expertise.
Wat zijn volgens u de meest geslaagde recente bouwprojecten in het buitenland?
Tijdens mijn Erasmus-periode in Gotenburg bezocht ik meermaals het Jubileumspark in Frihamnen met de sauna van raumlabor. Dit park deed voor mij precies waarvoor het bedoeld was: aandacht vestigen op en het activeren van een geïsoleerd deel van de stad dat in de toekomst ontwikkeld zal worden. Ook het Centre Pompidou in Malaga vind ik geslaagd, zowel omwille van het gebouw en de ruimtes op zich, als de inplanting in de omgeving.
Welke jonge architect in Vlaanderen maakt momenteel veel indruk op u?
Ward Verbakel van plusoffice architects combineert interessante academische onderzoeksprojecten met ervaring in de praktijk op verschillende schalen. Ik denk dat het van essentieel belang is om als academicus of onderzoeker te weten wat het is om met je voeten in de praktijk te staan, en omgekeerd ook verfrissend werkt om af en toe los van klant en budget na te denken over een ontwerp.
Wat vindt u zo boeiend aan uw job als architect? Zou u uw kinderen aanmoedigen om in uw voetsporen te treden?
Het boeiendst aan architectuur vind ik dat het zich niet limiteert tot één discipline (of het gebouw an sich, een vaak voorkomende denkfout, volgens mij). Het laat je toe een beetje expert te worden in alles. Architectuur is en zit overal, waardoor je een breed spectrum aan mogelijkheden of richtingen hebt na de opleiding. Het is jammer dat het beroep van architect soms nog te zeer in een vormvast hokje aanschouwd wordt. Een kunstenaar kan schilderijen maken maar is daarom niet (enkel) schilder. Omgekeerd is een architect niet enkel iemand die gebouwen ontwerpt en uittekent. Mijn kinderen zouden vooral moeten doen wat ze graag doen. Zo hebben mijn ouders het ook altijd benoemd en dat lijkt tot nu toe toch zijn vruchten af te werpen. En als iedereen dezelfde job zou uitoefenen als zijn ouders was ik nu ook geen architect.
Welke ontmoeting is bepalend geweest voor uw verdere architecturale ontplooiing?
Als ik terugkijk op mijn architectuur-avontuur van de afgelopen vijf jaar zat er voor mij een kantelpunt in 2017. Ik rondde toen mijn bachelorproef af onder begeleiding van Bjorn Houttekier. Hij heeft mij het plezier in ontwerpen aangeleerd door zijn opbouwende kritiek en heeft mij aangemoedigd om mijn analoge tekeningen in te zetten in het ontwerpproces. Ondanks mijn klierkoorts in de maand voor de jury kon ik mijn bachelorproef met zijn begeleiding tot een mooi einde brengen. Niet veel later ging ik op Erasmus-uitwisseling naar Zweden waar mijn ontwerpdocent Joaquim Tarasso mijn interesse voor de grotere schaal aanwakkerde: publieke ruimte en stedenbouw op de intermediaire schaal.
Waar liggen uw ambities als stagiair-architect? Waar ziet u uzelf binnen tien jaar?
Ik kijk niet graag te ver in de toekomst en hou ervan me te laten verrassen door kansen die mijn pad kruisen. In tegenstelling tot ongetwijfeld velen van mijn leeftijdsgenoten/collega’s heb ik niet meteen de ambitie om een eigen architectenbureau op te starten. Ik zou binnen 10 jaar echter heel tevreden zijn met een voltooid doctoraat en een job waarbinnen ik mijn creativiteit kwijt kan en mogelijks niet 365 dagen per jaar op dezelfde plek zit.
Faits divers
Welke job zou u nu uitoefenen als u geen architect was? Journalist.
Waar hebt u uw architectuuropleiding gevolgd? KU Leuven Faculteit Architectuur Campus Sint-Lucas Brussel, met een Erasmus-uitwisseling naar Chalmers Univeristy of Technology in Gotenburg, Zweden.
Wat was de titel van uw eindwerk? Adaptive architecture and flood permitting cities. Urban flooding as incentive for incremental positive change - the case of Brederode in Antwerp, Belgium. (bit.ly/sophie-leemans_masterthesis).
Favoriet architectuurboek: De menselijke maat
Favoriet ander boek: De Alchemist van Paulo Coelho
Favoriete film: Into The Wild
Favoriet tv-programma: Black Mirror
Favoriete muziek: Dit hangt af van het moment; voor concerten voornamelijk indiebands.
Hebt u veel vrije tijd en hoe brengt u die het liefst door? Kleine vrije tijd liefst zo intens mogelijk met vrienden en grote vrije tijd met reizen.
Favoriete Belgische stad: Leuven
Favoriete Europese stad: Berlijn
In welk land zou u het liefst geboren en opgegroeid zijn? Ik ben zeer tevreden met de meertaligheid en locatie van België, maar als ik een ander land moet kiezen: Zweden.
Actief of passief sportbeoefenaar? Welke sport? Hangt af van hoe mijn dagen er op dat moment uitzien. Hoe meer bureauwerk, hoe meer kilometers er gelopen worden.
Favoriete architectuursite: failedarchitecture.com/
Favoriete andere website: www.theguardian.com/cities